Studenci polscy w UE

Po przystąpieniu do Unii Europejskiej polscy studenci nie będą musieli płacić za studia w państwach, w których studia są nieodpłatne dla obywateli tych państw. W pozostałych krajach UE, np. w Wielkiej Brytanii, Polacy będą płacili tyle samo, co miejscowi studenci - powiedziała Danuta Czarnecka z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu.

Osoby, którzy wyjadą wraz z rodzicami i będą na ich utrzymaniu, będą mieć możliwość otrzymywania stypendium. Natomiast wyjeżdżający na studia na własną rękę, podobnie jak inni studenci z państw członkowskich UE, powinni zagwarantować sobie środki na utrzymanie. 

Sytuacja w tym zakresie nie powinna się jednak zmienić zasadniczo – powiedział dyrektor Departamentu Kształcenia Europejskiego w UKIE Marian Stasiak. Ci studenci, których stać na wyjazd na studia zagraniczne, podejmują je na własną rękę. Po przystąpieniu Polski do Unii będzie to łatwiejsze, gdyż uzyskają takie same prawa, jakie mają obywatele tych państw, poza prawem do pomocy socjalnej. 

Polscy studenci będą mogli podjąć studia w każdym z państw Unii Europejskiej, okazując polską maturę. Chociaż systemy edukacyjne państw Unii Europejskiej pozostają w kompetencjach państw członkowskich, to Unia wspiera współpracę tych państw w dziedzinie edukacji. Poza tym przedstawiciele resortów edukacji reprezentujący państwa europejskie, także spoza UE, wyrazili w tzw. Deklaracji Bolońskiej z 1999 roku wolę utworzenia do roku 2010 Europejskiej Przestrzeni Szkolnictwa Wyższego. 

Sygnatariusze deklaracji zobowiązali się do przyjęcia czytelnych i porównywalnych systemów uzyskiwania dyplomów, przyjęcia dwustopniowego systemu kształcenia wyższego (licencjat i magisterium), ustalenia i uzupełnienia europejskiego systemu transferu punktów kredytowych, promocji mobilności studentów i pracowników naukowych oraz promowania europejskiego wymiaru szkolnictwa wyższego (wprowadzania tematyki integracyjnej do programu studiów - PAP). Tegoroczne spotkanie sygnatariuszy ma odbyć się w czerwcu w Berlinie. 

W Polsce wdrażamy system punktowy, większość uczelni kształci już w systemie dwustopniowym, a europejski wymiar kształcenia na wielu kierunkach studiów rozwija się dynamicznie. Problematyka integracji europejskiej wprowadzona została do programów studiów na prawie wszystkich uczelniach. Od przyszłego roku akademickiego pojawi się też na uczelniach nowy kierunek: europeistyka – powiedział dyrektor Stasiak. 

Po wejściu Polski do UE obowiązywać będzie zasada niedyskryminowania, a w związku z tym równy dostęp do edukacji, niezależnie od narodowości. W szkołach podstawowych i gimnazjach w Polsce dzieci i młodzież nieznający języka polskiego będą mieli prawo do bezpłatnej nauki języka; analogiczne prawo będą mieli obywatele polscy podejmujący naukę w państwach członkowskich UE – powiedziała Czarnecka. 

Polscy studenci już obecnie wyjeżdżają na stypendia w ramach programów wspólnotowych: Socrates-Erasmus czy Leonardo da Vinci. W ramach Socratesa-Erasmusa od roku, 1998 (od kiedy Polska w pełni uczestniczy w programie) do listopada 2002 wyjechało ponad 12 tys. studentów. Najwięcej z nich do Niemiec, Wielkiej Brytanii i Francji. 

Po przystąpieniu Polski do UE zacznie obowiązywać system uznawania kwalifikacji zawodowych. Regulują to odpowiednie dyrektywy. Polscy nauczyciele ubiegający się o pracę za granicą będą mogli zwrócić się do organu uznającego kwalifikacje w innym kraju. Jeżeli po porównaniu kwalifikacji okaże się, że są zasadnicze różnice, np. w kształceniu i szkoleniu przygotowującym do zawodu, będą musieli odbyć staż adaptacyjny lub przystąpić do testu – powiedziała Czarnecka. 

Programy studiów na polskich uczelniach spełniają wymagania dotyczące standardów wykształcenia, więc polscy lekarze, dentyści, weterynarze, architekci czy pielęgniarki będą mogli podejmować pracę w innych państwach członkowskich Unii – zapewnił Stasiak. 

Od 1984 roku istnieje utworzona przez Komisję Europejską sieć koordynowania współpracy krajowych ośrodków informowania, dotyczących wykształcenia akademickiego NARIC. Do sieci tej należy polskie Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej.