Obszerna analiza badań z udziałem prawie 30 mln ludzi pokazała, że dieta bogata w pełne ziarna, np. brązowy ryż czy chleb z pełnego przemiału zmniejszają zagrożenie nowotworami jelita grubego. Pomaga też ruch i unikanie alkoholu, a przetworzone mięso podnosi to ryzyko.
American Institute for Cancer Research (AICR) i World Cancer Research Fund (WCRF) opublikowały właśnie raport wykazujący pozytywne działanie pełnowartościowych zbóż w zapobieganiu częstemu rodzajowi raka.
Jak podają badacze, w USA codziennie diagnozuje się średnio 371 nowotworów jelita grubego dziennie. Według AICR 47 proc. z nich można byłoby zapobiec z pomocą odpowiednich zmian w stylu życia.
Polski Krajowy Rejestr Nowotworów podaje natomiast, że w 2013 roku, na tego raka zachorowało u nas prawie 17,5 tys. osób (w 1980 r. niecałe 5 tys.).
- Nowotwory jelita grubego należą do najczęstszych typów raka, jednakże według naszego raportu, ludzie mogą wiele zrobić, aby dramatycznie obniżyć to zagrożenie - podkreśla główny autor opracowania prof. Edward L. Giovannucci.
Publikacja prezentuje wyniki analizy 99 przeprowadzonych w różnych częściach świata badań sprawdzających wpływ diety, masy ciała i aktywności fizycznej na ryzyko rozwoju raka jelita grubego. Badania objęły swoim zasięgiem 29 mln osób, z których 250 tys. zachorowało.
Według analizy, trzy porcje (razem 90 g) produktów pełnoziarnistych dziennie zmniejsza zagrożenie średnio o 17 proc. W codziennej diecie warto postawić więc na pełne ziarno.
Wyniki te zgadzają się z wcześniejszymi ustaleniami, które pokazały ochronne działanie produktów bogatych w błonnik.
Liczy się też ruch. Osoby aktywne fizycznie, według raportu są mniej zagrożone rakiem okrężnicy (część jelita grubego), choć badacze nie znaleźli takiej zależności dla raka odbytnicy (także część jelita grubego).
Opracowanie wskazuje też na zagrożenia zwiększające ryzyko nowotworu. Według niego, szkodzi spożywanie dużych ilości (ponad 500 g wagi po przyrządzeniu na tydzień) czerwonego mięsa, np. wołowiny lub wieprzowiny.
Ryzyko podnosi także otyłość oraz konsumpcja dwóch lub większej liczby jednostek alkoholowych dziennie, np. piwa czy wina. Za jeden drink badacze uznają ilość alkoholu równą 15 g czystego alkoholu.
Analiza odkryła także inne, choć mniej silne zależności. Ograniczone dowody wskazują na przykład, że niskie spożycie owoców i warzyw bez skrobi podwyższa zagrożenie. Większe ryzyko dało się zaobserwować już przy spożyciu niższym niż 100 g dziennie każdego z tych dwóch rodzajów żywności.
Badania wskazywały też na to, ze zagrożenie nowotworem zmniejsza spożycie ryb i produktów bogatych w witaminę C. Autorzy pracy podają, że witaminę tę w dużych ilościach zawierają np. pomarańcze, truskawki czy szpinak.
- Zastąpienie części wysoko przetworzonych zbóż pełnymi i żywienie się głównie produktami pochodzenia roślinnego, takimi jak owoce, warzywa, fasole zapewnia pakiet chroniących przed rakiem składników oraz pomoże zachować odpowiednią wagę, co także obniża ryzyko - wnioski z raportu podsumowuje dr Alice Bender dyrektor Nutrition Programs w AICR.
https://www.eurekalert.org/pub_releases/2017-09/aifc-rwg082917.php
http://www.aicr.org/continuous-update-project/reports/colorectal-cancer-2017-report.pdf
http://onkologia.org.pl/nowotwory-zlosliwe-jelita-grubego-c18-21/
Kampania realizowana w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych, zadanie Promocja zdrowia i profilaktyka nowotworów, finansowana ze środków Ministra Zdrowia.
www.gov.pl/zdrowie
www.planujedlugiezycie.pl
Marek Matacz (PAP)