Nauka dzieci z PGR-ów zagrożona?

Agencja Nieruchomości Rolnych, która wypłaca im stypendia, ma coraz mniej pieniędzy, a w dodatku Sejm chce, aby część nieruchomości przeznaczyła na rekompensaty dla zabużan.

Dzieci byłych pracowników PGR-ów mogą dostawać stypendia szkolne. Przyznawane są m.in. z pieniędzy Agencji Nieruchomości Rolnych. Stawia ona następujące warunki: rodzice co najmniej trzy lata pracowali w PGR; dochód na osobę nie przekracza 560 zł (w 2003 r.); zamieszkanie na wsi lub w miastach do 20 tys. mieszkańców; nauka w publicznej, dziennej szkole kończącej się maturą. ANR podaje, że finansuje stypendia dla ponad 50 tys. uczniów.

Szkoły

Stypendium w tym roku szkolnym wynosi 200 zł, z tego 50 zł wypłacane jest w gotówce. Reszta rozliczana jest po przedstawieniu przez ucznia rachunków. Przysługuje ono przez dziesięć miesięcy w roku.

Stypendiów nie dostają uczniowie zawodówek, szkół wieczorowych, szkół niepublicznych, szkół specjalnych dla dzieci niepełnosprawnych. Tymczasem ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa mówi, że Agencja powinna przyznawać stypendia uczniom szkół ponadgimnazjalnych i wyższych z rodzin pracowników PGR znajdujących się w trudnej sytuacji. Nie ogranicza stypendiów tylko do szkół kończących się maturą. Grażyna Kapelko z ANR mówi, że zasady przydzielania tych stypendiów to "wewnętrzne ustalenia" Agencji. - Najwyższe bezrobocie jest wśród ludzi niemających matury. Dlatego ANR chce zdopingować młodzież do jej zdobywania - mówi.

Posłanka SLD Renata Szynalska spytała ministra skarbu, któremu podlega Agencja, dlaczego stosuje tak dowolnie przyjęte kryteria? Wiceminister skarbu Tadeusz Soroka w lipcu 2003 r. przyznał jej rację. ANR dyskryminuje niektórych uczniów. Powinna przyjąć wyłącznie kryterium dochodowe i objąć pomocą wszystkie dzieci b. pracowników PGR znajdujące się w trudnej sytuacji i uczące się w szkołach ponadgimnazjalnych. Ale na razie nic się nie zmieniło.

Studia

Stypendia mogą dostawać także studenci z rodzin popegeerowskich, ale wyłącznie w ciągu I roku studiów w państwowych szkołach wyższych. 380 zł miesięcznie wypłacane jest przez dziesięć miesięcy. 1417 stypendiów fundują głównie ANR, NBP, Polsko-Amerykańska Fundacja Przedsiębiorczości (PAFP).

Co ma robić student popegeerowski na drugim roku? Zofia Sapijaszka z Fundacji Edukacyjnej Przedsiębiorczości, która rozdziela te studenckie stypendia, mówi, że mają one pomóc tylko "pokonać próg". - Nie chodzi o to, aby ich prowadzić za rączkę przez całe studia. Fundacja wręcza swoim byłym stypendystom broszurę informującą, jak się starać o stypendium socjalne, kredyt na studia, pomoc doraźną.

Po raz pierwszy w tym roku studenci z terenów popegeerowskich mogą się starać o stypendia na drugi rok, ale tylko wtedy, jeśli ich średnia była powyżej 4,0. Wystarczyło pieniędzy na 102 stypendia dla osób ze średnią powyżej 4,38.

Czy nie lepiej dawać mniej pieniędzy, ale za to przez 1,5 roku lub dwa lata? Sapijaszka: - Czasem nawet 380 zł nie wystarcza studentom. To są ludzie pochodzący z rodzin w dramatycznej sytuacji. Muszą płacić za akademik, dojazdy. Nasze badania wykazują, że ponad połowa z nich studiuje tylko dzięki naszemu stypendium.

Mienie zabużańskie

Uchwalona przez Sejm w zeszłym tygodniu ustawa przewidująca rekompensaty za utratę mienia zabużańskiego może być zagrożeniem dla stypendiów przydzielanych przez ANR. Wiceminister Soroka odpowiedział na pytanie Szynalskiej, że "należy brać pod uwagę konieczność ograniczenia udzielania przez Agencję bezpośredniej pomocy społecznej". Uzasadniał to m.in. koniecznością zaspokajania roszczeń zabużańskich i mniejszymi przychodami ANR.

Fundatorzy stypendiów studenckich:

ANR - 659
NBP - 420
PAFP - 333
BGK - 5