Bez studiów podyplomowych

Kilka dni temu komisja prezydencka zakończyła prace nad nową ustawą o szkolnictwie wyższym. Proponowane przepisy ograniczają możliwości prowadzenia przez szkoły prywatne studiów podyplomowych oraz ośrodków pozamiejscowych.

Niektórzy naukowcy odebrali ten dokument jako próbę walki uczelni państwowych ze szkołami niepublicznymi i twierdzą, że ustawa podzieli środowisko naukowe.

We Wrocławiu na około 100 tysięcy studentów 20 tysięcy to słuchacze prywatnych uczelni. Dla wielu szkoła niepubliczna to jedyna możliwość uzyskania wykształcenia. Najbardziej w szkołach prywatnych cenią dobrą atmosferę i znacznie lepsze warunki nauki. O studenta, który chce zapłacić, aby móc się uczyć, rozgorzała walka między uczelniami. Jak twierdzą niektórzy, nowa ustawa sprzyja jednak uczelniom państwowym.

Większa kontrola nad szkołami

- Ustawa pozostawia zbyt wiele możliwości ministrowi i od jego rozporządzeń będzie zależało, jak ten przepis zostanie zrealizowany - mówi prof. dr hab. Stefan Forlicz, rektor Wyższej Szkoły Bankowej, przewodniczący konferencji rektorów wyższych szkół niepaństwowych Wrocławia. Szkoły prywatne od dawna nalegały na stworzenie jednolitej ustawy, gdyż dotychczas pracowały na podstawie dwóch przepisów. Nowy dokument daje większy nadzór nad szkołami wyższymi, a minister będzie mógł łatwiej je zlikwidować, gdy dojdzie do nieprawidłowości. Najwięcej kontrowersji wzbudza jednak zapis o możliwości pracy na kilku uczelniach oraz o konieczności wyrażenia zgody przez rektora na pracę w innej szkole. - Mieliśmy do czynienia z przypadkami zupełnie patologicznymi, jak prowadzenie działalności konkurencyjnej wobec własnej uczelni - powiedział ostatni prof. Jerzy Woźnicki, przewodniczący zespołu prezydenckich ekspertów. - Chodzi też jednak, aby zapewnić mobilność kadry. Dlatego pozostawiamy możliwość udzielania zgody przez rektora na warunkach określonych przez senat uczelni.

Jaka jest nowa ustawa

Nowa ustawa dzieli szkoły na trzy kategorie. Pierwsze mogą nadawać tytuł doktora, drugie magistra, a trzecie to szkoły licencjackie. O tym, jakie szkoła będzie miała uprawnienia, decyduje tzw. własna kadra, czyli naukowcy zatrudnieni na tzw. pierwszym etacie. Jak twierdzą przedstawiciele szkół prywatnych, ich możliwości edukacyjne są znacznie ograniczone przez wymogi stawiane w prowadzeniu studiów podyplomowych. Tu przewagę uzyskują uczelnie publiczne i przejmują najbardziej dochodowe kształcenie. - Studia podyplomowe mają zwiększyć kwalifikacje zawodowe - mówi prof. Forlicz. - Nie ma uzasadnienia, aby mogły je prowadzić jedynie szkoły mające uprawnienia do nadawania tytułów doktorskich. Trudno od nas wymagać, abyśmy już po kilku latach dysponowali swoimi samodzielnymi pracownikami naukowymi, gdyż aby ich wychować, potrzeba kilkunastu lat.

Szkolnictwo wyższe podzielone

Choć jeszcze nowa ustawa nie weszła w życie, już dziś można odczuć podział na szkoły państwowe i prywatne. Studenci ze szkół państwowych narzekają, że do prywatnych uczelni można łatwiej się dostać, a wykładowcy traktują słuchaczy ulgowo. Studenci szkół niepublicznych jako zalety wymieniają lepsze warunki nauczania i lepszą atmosferę. - Nie jest dobrze, gdy młody człowiek nie ma możliwości wyboru w ofercie edukacyjnej - mówi Paweł Wiśniewski, student administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. - Państwo powinno dbać, aby ta propozycja była jak największa, a szkoły dawały gwarancję dobrego wykształcenia. Często jednak poziom szkół prywatnych jest niski. - Szkoły prywatne są lepiej zorganizowane i lepiej wyposażone - mówi Edyta Janik, studentka Wyższej Szkoły Bankowej. - Inne jest nastawienie wykładowców, a także pracowników uczelni do studentów. Na zajęciach odczuwam, że szkole zależy, abym była jak najlepiej przygotowana do zawodu.