Uproszczone zasady odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych w wyniku działania żywiołu

Tegoroczna powódź i towarzyszące jej obsunięcia ziemi, które nawiedziły Polskę wiosną i latem spowodowały duże straty w uprawach rolnych i w zabudowaniach. Wiele obiektów budowlanych po intensywnych opadach atmosferycznych oraz po przejściach "wielkiej wody" wymaga odbudowy lub remontu, lecz są też i takie, które nadają się jedynie do rozbiórki. Dla poszkodowanych w wyniku działania żywiołu wprowadzone zostały uproszczone zasady odbudowy, remontów i rozbiórek zniszczonych obiektów budowlanych. Takie możliwości wynikają z ustawy z dnia 6 sierpnia 2010 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych w wyniku działania żywiołu oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2010 r. Nr 149, poz. 996).
Prezes Rady Ministrów na podstawie danych przekazywanych przez właściwych wojewodów, uwzględniając rodzaj żywiołu oraz jego skutki, określił gminy oraz miejscowości, w których stosuje się szczególne zasady odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych, a także szczególne zasady zagospodarowania terenów i tryb nabywania nieruchomości, w związku z osunięciem ziemi (rozporządzenie z 16 listopada 2009 r  - Dz. U. z 2009/2010 r. Nr 193 poz. 1493 z późn. zm, tj. Dz.U.2010.92.597, Dz.U.2010.99.636, Dz.U.2010.132.890, Dz.U.2010.144.969, Dz.U.2010.212.1389).
Zgodnie z zapisami ustawy poszkodowany nie musi zgłaszać właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej remontów uszkodzonych w wyniku działania żywiołu m.in. obiektów liniowych (np. wodociągów, sieci kanalizacyjnej czy energetycznej, wyjątek stanowią linie kolejowe), budowli regulacyjnych na wodach oraz urządzeń wodnych, obiektów budowlanych o kubaturze mniejszej niż 1000 m3 i nie wyższych niż 12 m nad poziomem terenu oraz innych obiektów budowlanych wymienionych w art. 29 ust. 1 ustawy Prawo budowlane.
Natomiast odbudowa, czyli odtworzenie w całości lub w części, obiektów liniowych (z wyjątkiem linii kolejowych) oraz obiektów budowlanych o kubaturze mniejszej niż 1000 m3 i nie wyższych niż 12 m nad poziomem terenu wymaga zgłoszenia właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej.
Nowe przepisy określają również, że odbudowa budynków gospodarczych i składowych usytuowanych na działkach siedliskowych wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Także odbudowa obiektów wpisanych do rejestru zabytków, obiektów wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko oraz obiektów które mogą potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 oraz odbudowa obiektów na innym miejscu niż były usytuowane przez powodzią, wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.
Właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej w sytuacjach określonych ustawą może wymagać uzyskania pozwolenia na budowę danego obiektu budowlanego lub wykonanie określonych robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia.