Zmiany w ubezpieczeniu społecznym rolników wprowadzone Ustawą o emeryturach kapitałowych

Z dniem 8 stycznia 2009 r. weszła w życie ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 228, poz. 1507), która poprzez art. 33 wprowadziła zmiany do ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291 z późn. zm.).

Prawo do emerytury rolniczej uzyska zatem osoba podlegająca ubezpieczeniu społecznemu rolników, która poza wiekiem emerytalnym (60 lat w przypadku kobiety, 65 lat w przypadku mężczyzny), będzie legitymować się co najmniej  25-letnim okresem podlegania wyłącznie rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.

Jeżeli taka osoba posiada łączone okresy ubezpieczenia (w KRUS i w ZUS) i nabędzie prawo zarówno do emerytury rolniczej, jak i do emerytury z ZUS, oraz ewentualnie do emerytury kapitałowej, wówczas będzie możliwa wypłata wszystkich przyznanych świadczeń emerytalnych. W takim przypadku KRUS przyzna i podejmie wypłatę emerytury rolniczej, a ZUS przyzna i podejmie wypłatę emerytury pracowniczej wraz z emeryturą kapitałową.

Gdy ubezpieczony w KRUS nie posiada 25-letniego okresu ubezpieczenia rolniczego,  wówczas okresy opłacania składek na ubezpieczenie rolnicze  mogą być uwzględnione przy ustalaniu wysokości emerytury pracowniczej. W takim przypadku emeryturę pracowniczą zwiększoną o część rolną, wraz z emeryturą kapitałową, będzie wypłacać ZUS.

Osoba uprawniona do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo renty rodzinnej rolniczej oraz do emerytury pracowniczej traci prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo renty rodzinnej, chyba że zanim wystąpi z wnioskiem o prawo do emerytury pracowniczej złoży oświadczenie, iż wybiera rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy albo rentę rodzinną. W przypadku złożenia takiego oświadczenia środki zgromadzone na jej rachunku w otwartym funduszu emerytalnym (OFE) będą przekazywane przez ten fundusz, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa. Oświadczenie o wyborze świadczenia jest ostateczne i nie przysługuje od niego prawo odstąpienia.

Oświadczenie o wyborze świadczenia musi również złożyć osoba uprawniona do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, która nie spełni warunków do przyznania emerytury rolniczej z urzędu. O konieczności złożenia takiego oświadczenia KRUS powiadomi osobę zainteresowaną w terminie co najmniej  3. miesięcy przed osiągnięciem przez nią wieku emerytalnego. W tym samym terminie do złożenia takiego oświadczenia Kasa wezwie również osobę uprawnioną do renty rodzinnej rolniczej.

Ustawa o emeryturach kapitałowych gwarantuje możliwość wyboru jednego z tych świadczeń – emerytury rolniczej ustalonej z zaliczeniem okresów podlegania innemu ubezpieczeniu, albo emerytury pracowniczej, osobom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., które przed dniem wejścia w życie tej ustawy miały ustalone prawo do emerytury rolniczej z zaliczeniem okresów podlegania innemu ubezpieczeniu, a które po dniu wejścia w życie tej ustawy osiągną wiek 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny, oraz zgłoszą wniosek o emeryturę pracowniczą.

Natomiast prawo do obu tych świadczeń będzie przysługiwać tej osobie, jeżeli po wyłączeniu ww. okresów osoba ta spełni nadal warunki wymagane do emerytury rolniczej (będzie legitymować się co najmniej 25-letnim okresem podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników).