Zmiany w opodatkowaniu działalności pozarolniczej

Obowiązująca od 1 stycznia 2001r. ustawa - prawo działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 101, poz. 1178) nie obejmuje działalności wytwórczej w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi i miejsc na ustawienie namiotów, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Również przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) nie dotyczą przychodów z działalności rolniczej (z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej) i przychodów z gospodarki leśnej. Zwolnione z podatku dochodowego są także dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5.
Pozostałe przychody uzyskiwane przez rolników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, a podjęcie działalności może nastąpić po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 15 grudnia 2000 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U.Nr 116, poz. 1222) rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne bez zatrudnienia w nim pracowników, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz pracowników rolnych, wykonujący działalność gospodarczą, osobiście lub z udziałem członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, jeżeli łączny przychód z tej działalności gospodarczej nie przekracza 10.000 zł w roku podatkowym, są obowiązani prowadzić zbroszurowaną księgę przychodów i rozchodów, o kolejno ponumerowanych stronach, według podanego wzoru.

wzór

PODATKOWA KSIĘGA PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW
PRZEZNACZONA DLA ROLNIKÓW
PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ

........................................................................................

Imię i nazwisko (firma)

.........................................................................................

Adres

Rodzaj działalności

Rolnicy są zobowiązani do zawiadomienia właściwego miejscowo urzędu skarbowego o prowadzeniu księgi do 20 stycznia roku podatkowego. Jeżeli podejmą pozarolniczą działalność gospodarczą w ciągu roku, muszą zawiadomić urząd skarbowy w ciągu 7 dni od założenia księgi. W roku bieżącym rolnicy mogą zawiadomić urząd skarbowy o prowadzeniu ksiąg do 20 lutego.

W kolumnie 1 wpisuje się kolejny numer zapisów do księgi. Tym samym numerem należy oznaczyć dowód stanowiący podstawę dokonania zapisu. W kolumnie 2 wpisuje się datę wynikającą z dokumentu stanowiącego podstawę dokonania wpisu (datę poniesienia wydatku lub uzyskania przychodu, albo datę uzyskania przychodu lub datę zestawienia sprzedaży). W kolumnie 3 wpisuje się kolejny numer faktury lub innego dowodu. Jeżeli zapisów dokonuje się na podstawie dziennego zestawienia sprzedaży, należy wpisać numer zestawienia faktur. W kolumnie 4 należy wpisywać przychody ze sprzedaży towarów lub usług.
W kolumnie 5 wpisuje się koszty zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, np.: zakup materiałów lub towarów handlowych według cen zakupu, koszty uboczne związane z zakupem (m.in. transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze), wydatki na czynsz za lokal, opłatę energii elektrycznej, gaz, wodę, centralne ogrzewanie, opłatę za telefon, zakup paliw, wydatki dotyczące remontów. W przypadku jednoczesnego dokonywania sprzedaży towarów i usług opodatkowanych i zwolnionych z podatku VAT po zakończeniu miesiąca należy dokonać korekty zapisów dotyczących kosztów uzyskania przychodów o tę cześć naliczonego podatku VAT, która nie może być odliczona od podatku należnego.W kolumnie 6 wpisuje się uwagi do treści zapisów z kolumn 2 - 5 ( w tym np. pobranych zaliczek, obrotu opakowaniami zwrotnymi).
Po zakończeniu miesiąca wpisy dokonane w danym miesiącu należy podkreślić. Podsumowane oddzielnie kolumny 4 i 5 należy również podkreślić. Rolnik może pod podsumowaniem danego miesiąca wpisać w poszczególnych kolumnach sumy od początku roku do miesiąca poprzedzającego dany miesiąc i w kolejnej pozycji wpisać w poszczególnych kolumnach sumę od początku roku. Jeżeli rolnik nie dokonuje podsumowania zapisów kolejnych miesięcy narastająco od początku roku, po zakończeniu roku podatkowego musi na oddzielnej stronie w księdze sporządzić zestawienie roczne.


Księga oraz dowody na podstawie których dokonywane są w niej zapisy musi znajdować się na stałe w miejscu zamieszkania rolnika, a jeżeli jej prowadzenie zostało zlecone biuru rachunkowemu - rolnik zawiadamia o tym urząd skarbowy wskazując nazwę i adres biura oraz miejsce prowadzenia oraz przechowywania księgi i dowodów związanych z jej prowadzeniem.
Rolnicy z uzyskanego dochodu będącego różnicą między przychodami a kosztami uzyskania przychodów wpłacają miesięczne zaliczki a następnie dokonują rozliczenia rocznego.
Przekroczenie uzyskiwanych przez rolników przychodów z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej powyżej 10 tys. zł skutkuje koniecznością prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów na zasadach ogólnych lub opłacania podatku dochodowego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej.

A. Szelągowska
Departament Budżetu i Finansów
tel. 623-17-64