Ograniczyć prawo pierwokupu

Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego daje Agencji Nieruchomości Rolnych (ANR) uprawnienia do pierwokupu sprzedawanej ziemi. Obowiązuje ona od 16 lipca 2003 roku i ma służyć m.in. poprawie struktury obszarowej gospodarstw. Przez pół roku obowiązywania ustawy do ANR wpłynęło 30 tys. umów. Do końca ubiegłego roku Agencja zgłosiła zamiar nabycia zaledwie 16 nieruchomości o powierzchni 558 ha o wartości 1,02 mln złotych.

Nieruchomości tych jeszcze Agencja nie nabyła, ponieważ niektóre sprawy są w toku. Nabyte działki rolne zostaną przeznaczone przede wszystkim do sprzedaży i dzierżawy w trybie przetargów ograniczonych, organizowanych dla rolników indywidualnych, którzy chcą powiększyć gospodarstwo rodzinne.

Najwięcej umów sprzedaży wpłynęło do oddziału w Opolu (ponad 6 tys.), Rzeszowie i Warszawie (o 3 tys.), najmniej do filii w Pile i Gorzowie Wielkopolskim. Przeciętna powierzchnia nieruchomości z przekazywanych umów wynosi ok. 2 ha, a 25 proc. umów dotyczy nieruchomości o powierzchni większej niż 1 hektar.

Nabyte działki rolne zostaną przeznaczone przede wszystkim do sprzedaży i dzierżawy

– Zasypani zostaliśmy umowami dotyczącymi użytków rolnych poniżej 1 hektara, które nie mają znaczenia rolniczego. Pół roku obowiązywania ustawy pokazało, że trzeba znowelizować ustawę i ograniczyć prawo pierwokupu przez Agencję do działek o powierzchni powyżej 1 hektara – powiedziała Grażyna Kapelko z Agencji Nieruchomości Rolnych. Jej zdaniem konieczność informowania ANR o umowach dotyczących małych obszarowo nieruchomości prowadzi do zbytecznego zaangażowania sił i środków. Jednocześnie związane z tym wydłużenie procedury sprzedaży powoduje krytykę w środowiskach związanych z rynkiem nieruchomości.

Realizowanie prawa pierwokupu i wykupu było w ubiegłym roku ograniczone z powodu braku środków finansowych. Wydatki na zakup ziemi z tego tytułu nie były przewidziane w planie finansowym Agencji na 2003 roku. W następnych latach Agencja zamierza nabywać nieruchomości na większą skalę. Szacuje się, że w 2004 roku ANR odkupi 6 tys. ha gruntów.