
Ukraina a nielegalna produkcja roślin GE – analiza sytuacji
Źródło: GAIN Reports, 22 grudnia 2025
Ukraina, będąca jednym z kluczowych eksporterów zbóż w Europie, od lat balansuje między presją rynku globalnego a wymogami regulacyjnymi Unii Europejskiej. Choć oficjalnie kraj nie dopuszcza uprawy genetycznie modyfikowanych (GE) roślin, raporty wskazują na nielegalną produkcję i obecność takich upraw w eksporcie. Najnowsze dane z GAIN Reports (22 grudnia 2025) rzucają światło na skalę problemu i przyszłe wyzwania legislacyjne.
Brak legalizacji – obecnie w Ukrainie nie ma oficjalnie zarejestrowanych odmian GE roślin.
Dowody w eksporcie – testy w portach wykazały obecność GE soi, rzepaku i kukurydzy w partiach przeznaczonych na eksport.
Nowe prawo #3339-IX – przyjęte w sierpniu 2023 r., wejdzie w życie we wrześniu 2026 r. i dostosuje przepisy do standardów UE.
Zakaz uprawy i importu GE kukurydzy.
Możliwość uprawy GE buraków cukrowych i rzepaku dopiero od 2031 r.
Obowiązkowe strefy wolne od GMO przy granicach.
Ukraina nie prowadzi badań nad klonowaniem ani GE zwierzętami.
Definicja GE obejmuje także zwierzęta, ryby i owady, lecz brak szczegółowych regulacji praktycznych.

W kraju produkuje się biotechnologiczne leki, m.in. . interferon alfa-2b, insulinę i somatropinę.
Instytuty naukowe badają GE bakterie pod kątem bioenergii i antybiotyków, choć brak oficjalnej rejestracji takich produktów.
Silny wpływ UE – Ukraina jako kandydat do UE musi dostosować przepisy do rozporządzeń 1829/2003 i 1830/2003.
Społeczne podziały – opinia publiczna w większości sprzeciwia się GMO, podczas gdy część rolników dostrzega korzyści ekonomiczne.
Zero tolerancji – produkty zawierające niezarejestrowane GE składniki są niszczone; brak polityki „niskiego poziomu obecności” (LLP).
Ukraina pozostaje jednym z największych eksporterów zbóż do UE i Chin.
Nielegalna obecność GE roślin w eksporcie może zagrozić reputacji kraju i utrudnić negocjacje handlowe.
Wprowadzenie nowego prawa ma na celu zwiększenie transparentności i harmonizację z regulacjami unijnymi, co jest kluczowe dla przyszłej integracji gospodarczej.
Raport GAIN z 22 grudnia 2025 r. pokazuje, że Ukraina stoi przed poważnym wyzwaniem: jak pogodzić presję rynku i interesy rolników z wymogami regulacyjnymi UE. Nadchodzące zmiany prawne mogą ograniczyć nielegalną produkcję GE roślin, ale jednocześnie wymagają szerokiej kampanii informacyjnej i wsparcia dla rolników, aby uniknąć chaosu w sektorze eksportowym.
oprac, e-red, ppr.pl