Krzysztof Jurgiel: zapytanie do KE o pakt wyspiarski i komunikat z Komisji AGRI

Jak dowiadujemy się z komunikatu prasowego posła do PE Krzysztofa Jurgiela, w dniu 30 czerwca 2022 roku w Parlamencie Europejskim w Brukseli odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (AGRI). Głównymi tematami były:

1. Wymiana poglądów z dyrektorem wykonawczym Davidem Beasleyem ze Światowego Programu Żywnościowego: „Bezpieczeństwo żywnościowe: jak zapobiec poważnemu globalnemu kryzysowi głodowemu”

Światowy Program Żywności, agencja ONZ, szacuje, że w 2022 r. do 345 mln osób będzie dotkniętych poważnym brakiem bezpieczeństwa żywnościowego lub zagrożonych wysokim ryzykiem jego braku. Stanowi to wzrost o prawie 200 mln osób w porównaniu z okresem sprzed pandemii COVID-19. Świat jest w trakcie globalnego kryzysu żywnościowego, największego w najnowszej historii.
Globalny kryzys żywnościowy napędzany przez konflikty, wstrząsy klimatyczne i pandemię COVID-19 narasta szczególnie z powodu skutków agresji Rosji na Ukrainę, która doprowadziła do wzrostu cen żywności, paliwa i nawozów. Ze względu na bezprecedensowe nakładanie się kryzysów, roczne potrzeby operacyjne Światowego Programu Żywnościowego są rekordowo wysokie i wynoszą 22,2 mld USD, przy czym potwierdzone dotychczas wpłaty wyniosły 4,8 mld USD (22%). Program wzywa do podjęcia skoordynowanych działań w celu rozwiązania tego kryzysu.

Zgodnie z oświadczeniem Rady po spotkaniu G7 w Bawarii, kraje G7 są nadal zdeterminowane, aby uważnie monitorować sytuację i robić wszystko, co konieczne, aby zapobiegać i reagować na ewoluujący kryzys bezpieczeństwa żywnościowego na świecie. Grupa G7 zobowiązała się do współpracy i zwiększenia naszego wspólnego wkładu na rzecz odpowiednich instytucji międzynarodowych, w tym Światowego Programu Żywnościowego, równolegle z Wielostronnymi Bankami Rozwoju i międzynarodowymi instytucjami finansowymi, w celu zapewnienia wsparcia krajom z poważnym brakiem bezpieczeństwa żywnościowego.

G7 wezwała także do zwołania nadzwyczajnej sesji Rady Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w celu zajęcia się skutkami rosyjskiej agresji na Ukrainę dla światowego bezpieczeństwa żywnościowego i rolnictwa. Ponadto wzywa wszystkich uczestników systemu informacji o rynkach rolnych (AMIS) do dalszego dzielenia się informacjami i badania możliwości kontrolowania cen, w tym udostępniania zapasów, w szczególności WFP. G7 będzie unikać zakazów eksportu i innych środków ograniczających handel, utrzymywać otwarte i przejrzyste rynki oraz wzywać innych do podobnych działań, zgodnie z zasadami Światowej Organizacji Handlu (WTO), w tym z wymogami notyfikacji WTO.

2. Spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna w UE: 8. sprawozdanie w sprawie spójności – głosowanie

4 lutego 2022 r. Komisja przedstawiła komunikat dotyczący 8. sprawozdania na temat spójności: Spójność w Europie do 2050 r. (COM (2022) 34). Przedstawił on główne zmiany, jakie zaszły w dysproporcjach terytorialnych w ciągu ostatnich dziesięciu lat, oraz wpływ polityki na te dysproporcje. Podkreślono w nim potencjał transformacji ekologicznej i cyfrowej jako nowych sił napędowych wzrostu gospodarczego UE, ale stwierdzono, że bez odpowiednich środków z zakresu polityki mogą pojawić się nowe dysproporcje gospodarcze, społeczne i terytorialne.

W sprawozdaniu na temat spójności oceniono długoterminowy rozwój dysproporcji regionalnych, ale krótko omówiono również dramatyczne krótkoterminowe skutki pandemii COVID-19. Pandemia nierównomiernie wpłynęła na regiony UE, odzwierciedlając różne regionalne zdolności w zakresie opieki zdrowotnej, ograniczenia i struktury gospodarcze. Pandemia COVID-19 zwiększyła już śmiertelność w UE o 13 %, ale jak dotąd jej wpływ jest większy w regionach słabiej rozwiniętych, gdzie śmiertelność wzrosła o 17 %2. Pandemia doprowadziła do największej recesji od 1945 r., dotykając zwłaszcza sektory zależne od kontaktów międzyludzkich, takie jak turystyka, i drastycznie zmieniając nasze miejsca pracy, szkoły i interakcje społeczne, podczas gdy ograniczenia związane z podróżą miały nieproporcjonalnie duży wpływ na obszary przygraniczne.

Komisja AGRI przygotowała opinię dla komisji REGI w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w UE, podkreślając kluczową rolę rolników i sektora rolno-spożywczego podczas pandemii COFID-19 oraz wzywając Komisję do poprawy komplementarności we wdrażaniu funduszy UE, w szczególności w odniesieniu do polityki spójności i polityki rolnej.
Opinia komisji AGRI została przyjęta zdecydowaną większością głosów.

3. Relacja z misji do granicy Polski z Ukrainą

Z powodu rosyjskiej agresji na Ukrainę oraz zniszczonej infrastruktury lokalnej, w szczególności portów, Ukraina ma problemy z dostawą towarów rolnych do reszty świata. W związku z tym szuka się alternatywnych dróg eksportu z Ukrainy, tj. transportu drogowego i kolejowego. Jako że do komisji AGRI dotarły informacje, jakoby na granicy polsko-ukraińskiej tworzyły się zatory ciężarówek przewożących zboże czekających na wpuszczenie do Polski, komisja powołała misję ad hoc w celu zbadania sytuacji.

Misja odbyła się w dniach 20-21 czerwca 2022 r. Jej nadrzędnym celem było sprawdzenie, co można zrobić, aby zmniejszyć biurokratyczne wymogi i przyspieszyć tranzyt towarów rolnych do UE. W rzeczywistości misja AGRI nie była w stanie zweryfikować, czy tak jest, ponieważ skontrolowała tylko to, co dzieje się po polskiej stronie granicy.

Ponadto na dwóch odwiedzonych przejściach granicznych (w Korczowej i Medyce) władze poinformowały delegację PE, że do Polski trafia tylko znikoma ilość zboża. W Korczowej przepływa pewna ilość kukurydzy paszowej (tj. nie do bezpośredniego spożycia przez ludzi). Co więcej, zboże przeznaczone do spożycia nie podlega kontroli fitosanitarnej – stąd opóźnienia na granicach nie są spowodowane kontrolami fitosanitarnymi.

Lokalni rolnicy z Podkarpacia i Lubelszczyzny zgłaszali problem konkurencyjności cen zboża sprowadzanego z Ukrainy i częściowo sprzedawanego na rynkach polskich.

Poseł Krzysztof Jurgiel wyjaśnił członkom komisji AGRI procedury stosowane przez stronę polską:

Panie Przewodniczący,
Wysoka Komisjo,
celem spotkania, które miało miejsce w Polsce, było przedstawienie działań podejmowanych przez stronę polską zmierzających do ułatwienia wywozu płodów rolnych z Ukrainy, funkcjonowania przejść granicznych, roli poszczególnych służb, wzywań przed którymi stoją, a także problemów natury infrastrukturalnej i logistycznej. W trakcie spotkania oraz w dalszej części wizyty strona polska wyraźnie podkreślała, że nieprawdą jest twierdzenie, jakoby prowadzone przez polskie służby weterynaryjne, fitosanitarne czy jakości handlowej towarów powodowały zatory na przejściach granicznych.

Członkowie komisji, którzy brali udział w delegacji uzyskali, zdaniem Rządu, potrzebne informacje teoretyczne i praktyczne. Jednocześnie wydaje się, że nie zdali sobie sprawy z tego, że udrożnienie wywozu zbóż z Ukrainy wymaga ogromnych inwestycji w infrastrukturę i logistykę zarówno po stronie ukraińskiej, jak i polskiej. Konieczne są konkretne działania po stronie Komisji Europejskiej, zwłaszcza że koncepcja korytarzy solidarnościowych okazała się na granicy praktycznie nieznana.

Zapewniam, że od początku wojny polski resort rolnictwa prowadzi intensywny dialog z władzami w Kijowie w celu zapewnienia wsparcia, w tym dotyczącego ułatwień dla transportu ukraińskich towarów. Chcemy wspierać Ukrainę w wywozie zbóż, szczególnie do krajów poza unijnych, a tym samym przyczyniać się do zapewnienia globalnego bezpieczeństwa żywnościowego. Jednocześnie mamy na uwadze przede wszystkim interes polskich rolników i zapewnienie im opłacalności produkcji rolnej.

Mimo znaczących postępów strona polska i ukraińska nie ustają w poszukiwaniu rozwiązań mających na celu zwiększenie tranzytu ukraińskiego zboża przez Polskę. W tych działaniach potrzebujemy jednak pomocy ze strony Komisji Europejskiej. Potrzeba szczególnie wdrożenia w życie zapowiedzi KE wyrażonych w Komunikacie nt. korytarzy solidarnościowych (zwłaszcza dot. wsparcia infrastrukturalnego na granicy), które, w naszej ocenie, do tej pory pozostały w dużej mierze w sferze deklaracji.

Chciałem podziękować Panu Przewodniczącemu komisji za wizytę i za te wnioski, które zostały przedstawione. One wskazują na rzeczywiste problemy, co do których liczymy, że Komisja Europejska będzie chciała rozwiązać.

4. Przedstawienie przez przedstawiciela Komisji (DG AGRI) sprawozdania oceniającego politykę informacyjną w zakresie wspólnej polityki rolnej (WPR)

8 grudnia 2021 r. Komisja Europejska zakończyła ocenę i opublikowała powiązany z nią raport na temat polityki informacyjnej w zakresie wspólnej polityki rolnej.

Celem działań informacyjnych jest pomoc w wyjaśnianiu, wdrażaniu i rozwijaniu WPR oraz podnoszenie świadomości społecznej w zakresie jej treści i celów, aby przywrócić zaufanie konsumentów po kryzysach poprzez kampanie informacyjne, informować rolników i inne strony działające na obszarach wiejskich oraz promować europejski model rolnictwa, a także pomoc obywatelom w jego zrozumieniu.

W streszczeniu wykonawczym stwierdza się:
„W dokumencie przedstawiono wyniki przeprowadzonej przez Komisję oceny polityki informacyjnej WPR, popartej badaniem wsparcia zewnętrznego. Obejmuje to konkretne działania informacyjne na temat WPR prowadzone przez Komisję – media, komunikację internetową i wydarzenia; jak również przez osoby trzecie za pośrednictwem programu dotacji”.

Ogólnie rzecz biorąc, w ocenie stwierdzono, że cele polegające na zwiększeniu zrozumienia i poprawie postrzegania WPR zostały w dużym stopniu osiągnięte, podczas gdy wskazano również pewne możliwości poprawy. Synergie między własnymi działaniami Komisji a działaniami w ramach dotacji korzystnie wpływają na wpływ działań informacyjnych na WPR. Ta kombinacja działań była skuteczna, co potwierdzają badania Eurobarometru, które wykazały, że prawie trzech na czterech Europejczyków zna WPR i uważa, że WPR przynosi korzyści wszystkim obywatelom, a nie tylko rolnikom.
Poszczególne działania informacyjne są skuteczne, ponieważ generowały korzyści uzasadniające przydzielone środki. Podział budżetu na działania realizowane bezpośrednio przez Komisję i te realizowane przez posiadaczy dotacji oceniono jako właściwy.

W ocenie stwierdzono, że polityka informacyjna WPR jest ogólnie spójna z polityką komunikacji korporacyjnej Komisji, z aspektami komunikacyjnymi związanymi z innymi instrumentami WPR lub innymi odpowiednimi politykami UE. W odniesieniu do działań informacyjnych prowadzonych przez państwa członkowskie władze krajowe zwykle kładą większy nacisk na zainteresowane strony, a mniej na działania informacyjne skierowane do ogółu społeczeństwa.

Działania informacyjne prowadzone bezpośrednio przez Komisję i pośrednio przez beneficjentów dotacji są uważane za istotne dla ich docelowych odbiorców, zarówno zainteresowanych stron, jak i ogółu społeczeństwa, podczas gdy wieloletnia strategia zapewnia elastyczność w dostosowywaniu się do zmieniających się priorytetów politycznych i zmieniających się okoliczności.

Polityka informacyjna na temat WPR osiągnęła unijną wartość dodaną, uzupełniając działania prowadzone przez władze krajowe i inne podmioty. Ponadto, jako podstawowe, wiarygodne źródło informacji na temat WPR, polityka informacyjna zapewniała również, że informacje na tematy związane z żywnością, rolnictwem i rozwojem obszarów wiejskich były łatwo dostępne i rozpowszechniane przez różne media wśród obywateli i zainteresowanych stron.

Wnioski:
• W ocenie wskazano potencjał dalszej komplementarności między środkami informacyjnymi WPR a komunikatem korporacyjnym Komisji, w szczególności biorąc pod uwagę zmianę spowodowaną Europejskim Zielonym Ładem pod koniec 2019 r.
• Ponadto istnieje możliwość wykorzystania pozytywnych przykładów współpracy i zacieśnienia współpracy z władzami krajowymi w zakresie komunikacji i przekazywania opinii publicznej informacji na temat wkładu WPR w cele UE w zakresie zdrowia, żywności i środowiska.
• Ważne jest, aby środki informacyjne WPR, w tym jej sieć medialna oraz media społecznościowe i komunikacja internetowa były poddawane ciągłemu przeglądowi, aby poprawić ich zdolność do odzwierciedlania priorytetów politycznych, a także docierania do szerszego grona odbiorców na tematy związane z WPR tematy. Celem jest dalsze przedstawianie aktualnych zagadnień w atrakcyjny, przyjazny dla użytkownika sposób.

Pytanie złożone do Komisji Europejskiej w dniu 30.06.2022

Temat: Pakt wyspiarski

W dniu 7 czerwca 2022 r., podczas sesji plenarnej w Strasburgu, Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie wysp UE i polityki spójności: obecna sytuacja i przyszłe wyzwania (2021/2079(INI)).

Dokument ten wzywa Komisję Europejską do rozpoczęcia dyskusji nad włączeniem wszystkich wysp do wspólnej klasyfikacji jednostek terytorialnych. Ponadto rezolucja Parlamentu wzywa Komisję do „sporządzenia i wdrożenia paktu wyspiarskiego – wzorowanego na pakcie miejskim i przyszłym pakcie wiejskim – z udziałem głównych zainteresowanych stron, czyli organów krajowych, regionalnych i lokalnych, podmiotów gospodarczych i społecznych, społeczeństwa obywatelskiego, środowisk akademickich i organizacji pozarządowych”.

W związku z tym:

Czy Komisja przychyli się do wniosku Parlamentu Europejskiego i rozpocznie prace nad paktem wyspiarskim jako dokumentem programowym, który byłby wzorowany na pakcie miejskim i powstającym pakcie wiejskim?

oprac: e-mk,ppr.pl na pdst. komunikat prasowego posła do PE Krzysztofa Jurgiela