Wstępny bilans unikatowych programów profilaktyki zdrowia z udziałem KRUS

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego uczestniczy w trzech pilotażowych programach prozdrowotnych na terenach wiejskich. Zorganizował je w 2015 r. i finansuje z pozabudżetowych środków Fundusz Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników.

Są to:

1. Program badań przesiewowych słuchu u dzieci z I klas w szkołach podstawowych na terenach wiejskich w roku szkolnym 2015/2016. Obejmie on ok. 6 tys. szkół podstawowych (to niemal połowa  wszystkich szkół podstawowych w Polsce) i ok. 165 tys. dzieci, głównie uczniów I klas;

2. Program badań przesiewowych USG tarczycy i jamy brzusznej dla osób objętych ubezpieczeniem społecznym rolników, a także emerytów i rencistów KRUS. Badania są prowadzone w mobilnych gabinetach   przez Grupę Medyczną PULS ETET sp. z o.o. Do końca października skorzysta z nich blisko swego miejsca  zamieszkania ponad 4,5 tys. osób uprawnionych do świadczeń z KRUS - z województw: lubelskiego, małopolskiego, mazowieckiego i podlaskiego;

3. Program  przesiewowych badań zdrowotnych dla mieszkańców obszarów wiejskich realizowanych w latach 2015-2016. Badania prowadzi Instytut Medycyny wsi w Lublinie. W pilotażu uczestniczyć będzie 4040 osób ubezpieczonych w KRUS.

Wyniki programów są cyklicznie relacjonowane na konferencjach prasowych z udziałem ich inicjatorów i realizatorów. Spotkania z mediami odbyły się m.in:

 • dwukrotnie w Centrum Prasowym PAP w Warszawie - 19 sierpnia oraz 21 października (z udziałem ministra pracy i polityki społecznej, współorganizatorów programów ze strony Kasy, Funduszu Składkowego, Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu, Instytutu Medycyny Wsi z Lublina);

• 10 października w Olsztynie konferencją prasową zainaugurowano program badań przesiewowych słuchu u dzieci w woj. warmińsko-mazurskim. Z tego regionu kraju w programie uczestniczy 227 szkół i ponad 6700 dzieci.

• 16 października konferencja w Placówce Terenowej KRUS w Tarnowie wiązała się m.in. z włączeniem rolników z Małopolski do programu  badań USG tarczycy i jamy brzusznej. W spotkaniu z mediami wzięli udział minister pracy i polityki społecznej, Władysław Kosiniak-Kamysz, koordynator programu badań przesiewowych słuchu prof. Krzysztof Kochanek, Prezes KRUS Artur Brzóska, przewodniczący Rady Nadzorczej FSUSR Albert Dziura, dyrektor OR KRUS w Krakowie Andrzej Karasiński. Od rozpoczęcia w Małopolsce 16 października programu USG zdiagnozowano już 775 osób (na 1074 zarejestrowanych przez bezpłatną infolinię).

Bilans 3 programów z udziałem KRUS do 22 bm. jest następujący:

• z badań przesiewowych słuchu kontynuowanych obecnie w 8 województwach Polski już skorzystało 32 tys. uczniów z 1600 szkół podstawowych. U 17 proc. dzieci wyniki badań okazały się ujemne. Niepokojący jest, dużo wyższy w obecnym programie niż w analogicznych z lat: 2008, 2010 i 2011, odsetek rodziców nieświadomych zaburzeń słuchu u ich dzieci. Wg wstępnych szacunków swoją niewiedzę ujawniło 77 proc. rodziców (wobec odsetka ok.55- 60 proc. w poprzednich programach).

Oznacza to, iż na terenach wiejskich, pomimo cykliczności i dużego zasięgu w skali kraju programów IFiPS i KRUS, wciąż brakuje uwrażliwienia wielu środowisk (nauczycieli, rodziców, służb podstawowej opieki zdrowotnej) na nadmierną skalę zaburzeń słuchu u dzieci. Brak jest edukacji społecznej o konsekwencjach zaniedbań w tym zakresie wobec dzieci, zwłaszcza na etapie wczesnej edukacji szkolnej. Stąd jednym z celów obecnego programu jest uwrażliwienie rodziców oraz środowisk szkolnych na problemy dzieci związane ze słyszeniem. Nowym celem programu będzie wyłonienie kilkunastu gmin, w których zostaną uruchomione pilotażowe ośrodki badań przesiewowych dla dzieci w wieku szkolnym, o czym relacjonował Prezes KRUS Artur Brzóska. Prezes Kasy zapowiedział także nowy kierunek rehabilitacji na wakacyjnych turnusach rehabilitacyjnych dla dzieci rolników. Część turnusów zostanie ukierunkowana na zaburzenia komunikacyjne u dzieci z programów IFiPS i KRUS. W oparciu o sieć terenowych jednostek organizacyjnych KRUS planowane jest ponadto utworzenie ośrodków, w których będą możliwe telekonsultacje dla dzieci z tych programów.

Prof. Henryk Skarżyński, dyrektor IFiPS, daje realne szanse planom Kasy i Funduszu Składkowego. Podczas konferencji w Olsztynie Pan profesor mówił: - Współczesna medycyna zapewnia dostęp do coraz większej grupy urządzeń, nowoczesnych technologii i programów. Polski pacjent, w zakresie otorynolaryngologii, audiologii, foniatrii, ma dostęp do najnowszych technologii jako pierwszy lub jeden z pierwszych w świecie. Rosną umiejętności naszych lekarzy. Taki program jak ten przyczynia się bardzo do wczesnego zidentyfikowania zaburzeń słuchu i pozwala wcześniej interweniować. Dzięki temu możemy wcześniej pomóc, co jest tańsze i daje lepsze rokowania na przyszłość naszych dzieci;

• badania USG tarczycy i jamy brzusznej obejmą w br. ponad 4500 pacjentów - wykonane zostało już 2498  badań USG tarczycy i 2472 badań USG jamy brzusznej. Program ten dowodzi niewyobrażalnie dużych zaniedbań zdrowotnych u dorosłych mieszkańców wsi, z braku dostępu do powszechnej wczesnej profilaktyki zdrowia i do lekarzy specjalistów. W tym pilotażowym programie u znacznej części osób wykryto zmiany torbielowate w wątrobie, nerkach, często - kamienie w pęcherzyku żółciowym, kamienie nerkowe. 1/3 diagnozowanych ma duże zmiany ogniskowe w wątrobie. U wielu mężczyzn wykryto powiększony gruczoł krokowy. W kilku przypadkach konieczne było natychmiastowe skierowanie pacjentów na leczenie operacyjne ratujące życie.

• W  trzecim z wymienionych programów kompleksowe badania przesiewowe odbywają się w warunkach stacjonarnych w wybranych placówkach ZOZ współpracujących w tym zakresie z IMW w Lublinie. Program jest równie unikatowy w skali światowej jak dwa wymienione wyżej. Oferuje rolnikom największy zakres świadczeń. W trwającym średnio 90 minut badaniu jednego pacjenta przeprowadzany jest dokładny wywiad medyczny, pomiar ciśnienia tętniczego i tętna, masy ciała i wzrostu, obwodu talii i bioder –z obliczeniem BMI i WHR. Pacjent ma wykonaną analizę krwi, w tym na oznaczenie stężenia glukozy, stężenia THS, oznaczenie cholesterolu HDL, LDT i IgG, oznaczenie stężenia witaminy D, wykonanie testów w kierunku boreliozy. Badanie obejmuje również utrasonografię jamy brzusznej i badania wydolnościowe. Pacjent otrzymuje wyniki badań i wskazania, a w razie konieczności ma możliwość leczenia w warunkach klinicznych, m.in. w IMW.