Apteki nie mogą uczestniczyć w programie Karta Dużej Rodziny

Apteki nie mogą oferować zniżek dla rodzin wielodzietnych w ramach programu Karta Dużej Rodziny - przypomina resort zdrowia. Wprowadzenia takiej możliwości chce m.in. Konfederacja Lewiatan. Ministerstwo jednak nie przewiduje zmian w tym zakresie.

Konfederacja Lewiatan uważa, że wykluczenie aptek z programu Karta Dużej Rodziny ogranicza dostęp rodzin wielodzietnych do tańszych leków i uniemożliwia ich bezpośrednie wspieranie. "Nie ma żadnych uzasadnionych powodów dla pozbawienia ich uprawnień do tańszego zakupu lekarstw. Taką przeszkodą nie powinny być przepisy w prawie farmaceutycznym" - podkreśla Lewiatan.

Konfederacja zwróciła uwagę, że celem ustawy o Karcie Dużej Rodziny, nad którą trwają prace, jest włączenie do programu możliwie najszerszego kręgu podmiotów oferujących towary lub usługi związane z promowaniem modelu rodziny wielodzietnej oraz jej pozytywnym wizerunkiem.

"Dlatego z dużym rozczarowaniem przyjmujemy fakt, iż we wspieraniu rodzin wielodzietnych nie mogą uczestniczyć apteki. Na przeszkodzie objęcia programem Karty Dużej Rodziny aptek stoi bowiem konstrukcja obowiązującego przepisu zawartego w art. 94 Prawa farmaceutycznego dotyczącego zakazu reklamy aptek" - zaznaczyła ekspertka Konfederacji Lewiatan Anna Kapłon.

Według konfederacji dla pełnej realizacji celów ustawy o Karcie Dużej Rodziny niezbędna jest zmiana treści art. 94a Prawa farmaceutycznego. "Chodzi przede wszystkim o wprowadzenie możliwości informowania przez apteki o uprawnieniach do obniżenia poziomu odpłatności za produkty nierefundowane, w tym poprzez przystępowanie do programu Karty Dużej Rodziny".

Rzecznik resortu zdrowia Krzysztof Bąk podkreślił, że zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa nie ma możliwości przyznawania zniżek przez apteki w ramach Karty Dużej Rodziny. "Obecnie Ministerstwo Zdrowia nie przewiduje zmian w powyższym zakresie" - dodał.

Zgodnie z ustawą Prawo farmaceutyczne, a także orzecznictwem sądów, oferowanie zniżek klientom przez aptekę jest traktowane jako prowadzenie programu lojalnościowego. Program taki stanowi z kolei formę reklamy aptek.

Apteki zrzeszone w Związku Pracodawców Aptecznych PharmaNET (który jest członkiem Konfederacji Lewiatan) zgłaszały chęć przystąpienia do programu Karta Dużej Rodziny. Jak podkreślali ich przedstawiciele, bariera ekonomiczna często powoduje rezygnację z zakupu leków, a dotyczy to zwłaszcza rodzin wielodzietnych i seniorów. Dlatego postulowali taką zmianę przepisów, aby w programie Karta Dużej Rodziny mogły wziąć udział także apteki.

Naczelna Izba Aptekarska, w odróżnieniu od PharmaNET, stoi na stanowisku, że zakaz reklamy usług farmaceutycznych, a także zakaz reklamy aptek, "stanowią ważne gwarancje ochrony każdej rodziny i każdego pacjenta". Samorząd aptekarski poparł ideę Karty Dużej Rodziny, jednak według niego nie należy zmieniać obecnych przepisów dotyczących zakazu reklamy.

Zdaniem Izby, można natomiast w ustawie o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych wprowadzić nową kategorię osób, które mają "szczególne uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej", obejmującej członków rodzin wielodzietnych.

Po wejściu w życie ustawy refundacyjnej (2012 r.), która wprowadziła zmiany także w Prawie farmaceutycznym w postaci całkowitego zakazu reklamy aptek, Główny Inspektor Farmaceutyczny nakładał kary na apteki, które organizowały programy opieki farmaceutycznej, wskazując, że jest to forma reklamy. Decyzję GIF zaskarżyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego jedna z firm zajmujących się organizowaniem w aptekach programów opieki farmaceutycznej.

WSA utrzymał w mocy decyzję GIF, a w sierpniu 2014 r. Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził taką decyzję. Według NSA, za reklamę należy uznać wszelkie działania, które mają na celu zachęcenie klientów do skorzystania z usług konkretnej apteki, a jedną z form reklamy jest właśnie organizowanie w aptece programu lojalnościowego.

Według Sądu jednym z celów programu lojalnościowego jest właśnie przyciągnięcie nowych klientów i utrzymanie klientów dotychczasowych, a to z kolei stanowi element reklamy.