W tym roku w Polsce ruszają mechanizmy Wspólnej Polityki Rolnej, gdyż od maja staniemy się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej. W ramach WPR zniknie z naszej rzeczywistości skup interwencyjny zbóż prowadzony co roku przez ARR.
Nie zawsze rolnicy zadowoleni byli z cen i zasad prowadzonego skupu. Często zasady i tryb interwencji nie były przejrzyste, a co za tym idzie można było podejrzewać o nieczyste reguły gry i malwersacje. Jedno co roku było pewne – stała cena na zboże o określonych parametrach i ustalona dopłata należna do tony zboża sprzedanego w ramach skupu interwencyjnego. Istotą skupu w wykonaniu naszej ARR w latach poprzednich był fakt uruchamiania punktów skupowych już w okresie żniw.
W nowych realiach roku 2004, kiedy będą obowiązywały mechanizmy WPR zmienią się wszystkie podstawowe zasady skupu.
Po żniwach ceny zbóż będzie więc w Polsce kształtowała relacja
podażowo-popytowa, czyli rynek sam będzie kształtował ceny w zależności od
potrzeb. Podmioty skupowe same będą ustalały cenę zbóż, parametry jakościowe,
ilość i termin dostawy. Zmieni się też geografia skupu, gdyż wiele
dotychczasowych firm nie uruchomi skupu w tym roku, gdyż nie będzie już kredytów
skupowych, a firmy państwowe i spółki z udziałem państwa wyłączone będą ze skupu
aż do listopada.
Trudno przewidzieć, jakie będą ceny zbóż po tegorocznych
żniwach. Wiadomo, że wolny rynek nie gwarantuje rolnikom wysokich cen, a
skupujący będą starali się zgromadzić ziarno po najniższej cenie. Ale przy
ustalaniu cen będą musieli brać pod uwagę ceny zbóż importowanych oraz ceny z
notowań terminowych na giełdach .
Szacuje się, że wyznacznikiem ceny ziarna w czasie tegorocznych żniw będzie cena 101 euro/t i prawdopodobnie taka będzie spełniać zadanie ceny minimalnej. Taką również cenę przyjęli ci przedsiębiorcy, którzy podpisali umowy kontraktacyjne z rolnikami na dostawę zbóż z tegorocznych zbiorów.
Musimy więc sobie zdać sprawę, że od żniw aż do listopada rolnicy sami będą musieli uporać się ze sprzedażą zbóż, tak aby uzyskać w miarę zadawalającą cenę.
A co będzie od listopada do 31 maja następnego roku ? W tym okresie trwać będzie interwencyjny skup prowadzony zgodnie z zasadami WPR. Organem wykonawczym w naszym kraju będzie Agencja Rynku Rolnego.
Podstawowe zasady skupu interwencyjnego zbóż wg zasad WPR to:
1. Interwencyjny skup będzie obejmował pszenicę, jęczmień, kukurydzę i sorgo
oraz pszenicę durum ( bez żyta ).
2. Skup interwencyjny, to okres od 1
listopada do 31 maja następnego roku.
3. Cena interwencyjna jest taka sama
dla wszystkich rodzajów zbóż objętych interwencją i wynosi 101,31 euro /t. Cena
podlega podwyższeniu o miesięczny dodatek 0,46 euro/t w okresie od listopada do
maja ( max 3,22 euro /t ).
4. Ziarno przyjmowane do skupu interwencyjnego
może być mieszaniną odmian, byle spełniało minimalne wymagania jakościowe.
5.
Cena interwencyjna wraz z dodatkiem miesięcznym podlega podwyższeniu lub
obniżeniu w zależności od faktycznej jakości ziarna.
6. Oferent sam dostarcza
ziarno do magazynu, płaci za badanie laboratoryjne i dodatkowo uiszcza należność
za prawidłowe wykonanie umowy.
7. Jeśli ziarno nie spełniać będzie przyjętych
parametrów, wówczas dostawca musi ponieść koszty opłat związanych z odrzuceniem
ziarna.
8. Sprzedający sam deklaruje najbliższy magazyn interwencyjny do
którego chce dostarczyć zboże, gdy takiego nie ma w okolicy, to ARR będzie
pokrywać koszty transportu do dalszego magazynu ( wypłacać będzie różnicę
).
9. Skup będzie prowadzony przez ARR jako agencję wdrażającą WPR.
10.
ARR będzie zobowiązana do zakupu całego oferowanego zboża, jeśli tylko spełni
parametry skupowe.
11. Zakupione na interwencji ziarno będzie własnością Unii
Europejskiej.
12. Zboże dostarczone przez oferenta ( pierwszy producent lub
pośrednik ) musi być dostarczone w minimalnej partii 80 ton.
Skup ziarna prowadzony będzie wyłącznie w oparciu o wyznaczone centra
interwencyjne – są one ustanawiane rozporządzeniem Komisji Europejskiej na
podstawie propozycji każdego z krajów kandydujących do UE. Centra interwencyjne
mają być zgodne z podziałem administracyjnym kraju - prawdopodobnie będą to
powiaty. Każde centrum odpowiadać będzie za jeden gatunek zboża.
Przypuszczalnie do maja br. powinna już być znana lista zatwierdzonych
centrów interwencyjnych dla poszczególnych terenów towarowej produkcji rolnej
powiatów.