Spekulacje paszowe

Rynek pasz treściwych 2003r. rozwijał się dynamicznie, ale nie bez kłopotów. Od drugiego kwartału drożały zboża, w drugiej połowie roku znacznie zdrożała śruta sojowa.

Pod koniec roku zaś wystąpiły kłopoty z importem śrut białkowych, spowodowane niezrozumiałymi przepisami naszego Ministerstwa Ochrony Środowiska, które zaliczyło śruty białkowe do surowców odpadowych. W roku 2004 pojawią się nowe kłopoty: przystąpienie Polski do Unii Europejskiej zmusi wytwórnie pasz do spełniania ostrych unijnych wymogów, aby nadal mogły one działać na rynku.

W roku 2003 produkcja pasz rosła, gdyż duże było zarówno pogłowie świń, jak i produkcja drobiarska. Produkcja mieszanek przemysłowych wyniesie 5,2 mln ton, o 6% więcej niż w ubiegłym roku. Większa będzie zarówno produkcja mieszanek treściwych, jak i koncentratów białkowych. Produkcja mieszanek wzrośnie o 6% - do prawie 4,6 mln ton, a produkcja koncentratów o 9% - do 550 tys. ton.

Zwiększony popyt na pasze treściwe, a także drożejące od II kwartału zboża spowodowały w pierwszym półroczu 2003 r. wzrost cen pasz dla świń o 4%. Nie odnotowano natomiast w tym okresie wzrostu cen pasz dla drobiu.

W drugiej połowie roku ceny pasz ustabilizowały się, gdyż nie było już tak dużego wzrostu cen zbóż. Pewne zamieszanie na rynku pasz spowodowały kłopoty z importem śrut białkowych, które zostały zakwalifikowane w wyniku niedopatrzenia Ministerstwa Ochrony Środowiska do surowców odpadowych.

Wwóz takich surowców podlega innej procedurze i dlatego wiele transportów śruty sojowej i słonecznikowej stało na granicach, zanim zezwolono na ich wwóz do kraju. Zmniejszyło to okresowo podaż śrut białkowych i umożliwiło spekulacyjne podwyżki ich cen. Nie powinno to jednak wpłynąć znacząco na rynek pasz, gdyż zapowiadane są rekordowe zbiory śruty sojowej w krajach Ameryki Południowej. W związku z tym śruta powinna tanieć począwszy od wiosny 2004 r.

W przyszłym roku (2004) produkcja pasz zmniejszy się o 2-3%, gdyż mniejszy będzie popyt. Zmniejszy się bowiem pogłowie świń, a produkcja drobiarska pozostanie na tegorocznym poziomie. Przewiduje się więc zmniejszenie o 70-100 tys. ton produkcji mieszanek treściwych dla świń. Zmaleje także produkcja koncentratów.

W roku 2004 ceny mieszanek treściwych będą prawdopodobnie rosnąć z powodu wzrostu cen zbóż. Prognozy wskazują na duży wzrost cen zbóż w I połowie 2004 r., gdy ujawnią się w pełni ich niedobory. Zboża będą drożały tak długo, aż osiągną poziom zapewniający opłacalność importu. Nastąpi to prawdopodobnie przy cenie 650-700 zł za tonę pszenicy i 480-520 zł za tonę żyta. Po raz pierwszy od wielu lat ceny rynkowe pszenicy i żyta przekroczą na przednówku poziom cen interwencyjnych zbóż w październiku, gdy dopłaty są największe. Zmiany cen koncentratów zależeć będą od cen importowanych śrut białkowych. W końcu 2003 roku nie ma przesłanek wskazujących na to, że ceny śruty sojowej będą rosnąć w najbliższych miesiącach.

Większych zmian na rynku paszowym można oczekiwać także po l maja 2004 r., gdy staniemy się członkiem Unii Europejskiej. Wytwórnie pasz będą musiały spełniać rygorystyczne wymogi unijne, czemu może nie podołać wiele zwłaszcza mniejszych mieszalni pasz. Dlatego przewidywany spadek produkcji pasz w roku 2004 może okazać się większy. Nie powinno to mieć jednak poważniejszego znaczenia w dłuższej perspektywie, a na pewno korzystnie wpłynie na koncentrację produkcji pasz.