Pierwszy, najtrudniejszy, to okres pomiędzy 1-7 dniem życia. Po wyjęciu przepiórcząt z aparatu wylęgowego i umieszczeniu ich w wygrzanej wychowalni należy bezpośrednio podać im letnią wodę i mieszankę paszową. Szybka przemiana materii praktycznie uniemożliwia długi transport (ponad 2 godziny) piskląt, gdyż pozostają one zbyt długo bez paszy, a przede wszystkim bez wody. Gdy odchowujemy małą liczbę ptaków zdarza się, że mają one początkowe trudności ze znalezieniem poideł i zbyt długo pozostają nie napojone. Wtedy należy im pomóc przez skierowanie dziobka ku brzegowi poidła naciskając główkę palcem pod kątem 45 stopni do powierzchni wody. Gdy pisklę nabierze wody do dzioba wtedy podnosi głowę w celu jej wypicia. Czynność tę należy powtórzyć kilkakrotnie tylko u kilku piskląt, bowiem pozostałe nauczą się od nich pić. Poidełka ustawia się w chłodniejszych częściach wychowalni (nie pod promiennikami), gdyż inaczej woda szybko nagrzewa się i wyparowuje. Woda w poidełkach musi być dostępna dla wszystkich ptaków przez całą dobę. Przynajmniej raz dziennie należy myć poidełka, aby nie dopuścić do fermentacji znajdujących się w nich resztek pasz i odchodów.
Nie zaleca się w pierwszych pięciu dniach życia podawania do wody jakichkolwiek witamin. Pisklęta w tym czasie korzystają jeszcze ze zresorbowanej treści woreczka żółtkowego, będącego bogatym źródłem witamin. Ponadto w pełnoporcjowej mieszance paszowej znajduje się wystarczająca ilość witamin wprowadzanych z premiksem. Podawanie w tym okresie większej ilości witamin, zwłaszcza rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D3, E, K), może spowodować zjawisko ich nadmiaru – hiperwitaminoza, objawiająca się przeważnie zatrzymaniem rozwoju piskląt. Stosowanie dodatkowych preparatów witaminowych w późniejszych fazach odchowu, gdy przepiórczęta otrzymują mieszankę paszową z właściwym premiksem, też jest z reguły zbędne. Jedynie w przypadku wystąpienia chorób jelit lub błędów żywieniowych ( po konsultacji z lekarzem weterynarii), należy podawać dodatkowe witaminy.
Najlepsze efekty odchowu przepiórek uzyskuje się wówczas, gdy żywione są one pełnoporcjowymi mieszankami paszowymi, czyli takimi, które całkowicie pokrywają zapotrzebowanie. W pierwszym tygodniu życia przepiórczęta powinny otrzymywać mieszankę, która zawiera w 1 kg 3 tys. kcal (12,6 MJ/kg) energii metabolicznej, 28% białka ogólnego, 1,5% lizyny, 0,62% metioniny, 1,3% kwasu linolowego, 1,0 % wapnia, 0,50% dostępnego fosforu, 0,17% sodu i 0,16% chloru.
Niezbędne witaminy i mikroelementy uzupełnia się prefiksem dla piskląt indyczych IB-1 (1,0%) lub dla kurcząt DKM-1 (1,5%). Skład pełnoporcjowych mieszanek dla przepiórek na okres od pierwszego do siódmego dnia życia przedstawiono w tabeli:
| Komponent paszowy | 1-7dzień życia | 8-28 dzień życia | 29-45 dzień życia | |||
| A | B | A | B | A | B | |
| Śruta z kukurydzy | 20,0 | 40,2 | 25,0 | 56,3 | 30,0 | 62,9 |
| Śruta z pszenicy | 21,3 | - | 32,7 | - | 34,4 | - |
| Śruta sojowa (43% białka) | 38,4 | 39,0 | 29,2 | 30,2 | 15,6 | 15,7 |
| Śruta rzepakowa (35% białka) | - | - | - | - | 7,0 | 8,0 |
| Mączka mięsna (55% białka) | - | 5,0 | - | 4,0 | - | 3,0 |
| Mączka rybna (65% białka) | 10,0 | 5,0 | 8,0 | 4,0 | 5,0 | 2,0 |
| Mleko odtłuszczone w proszku | 2,0 | - | 1,0 | - | 1,0 | - |
| Susz z lucerny | - | - | - | - | 4,0 | 4,0 |
| Drożdżowe pasze | - | 3,0 | - | 2,0 | - | 2,0 |
| Olej sojowy lub rzepakowy | 6,0 | 5,5 | 2,2 | 1,4 | 0,8 | - |
| Fosforan IICa | 0,7 | 0,6 | 0,6 | 0,6 | 0,9 | 1,0 |
| DL-metionina 20% | 0,3 | 0,4 | - | 0,2 | - | - |
| L-lizyna | - | - | - | - | - | 0,1 |
| Sól kuchenna (NaCl) | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 |
| Premiks IB-1/IB-3 | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 1,0 |
Mieszanki te podawane są do woli najlepiej na szerokich płaskich tackach czy w kuwetach gdzie przepiórczęta mogą wejść i swobodnie pobierać paszę. Korytka na paszę stosuje się najwcześniej w drugim okresie odchowu. Pisklęta przepiórcze bardzo dużo czasu poświęcają na jedzenie. Praktycznie przez większość doby żerują z krótkimi przerwami na odpoczynek pod promiennikiem.
Na fermach, gdy młode przepiórki ukończą pierwszy etap wzrostu następuje zmiana żywienia, bowiem zaczyna się drugi okres odchowu obejmujący od 8 do 28 dnia życia. W tym czasie rosnące przepiórki potrzebują mieszanki paszowej, która zawiera 2900 kcal/kg (12,1MJ/kg) energii metabolicznej, 24% białka ogólnego, 1,20% lizyny, 0,53% metioniny, 1,25% kwasu linolowego, 0,8% wapnia, 0,40% fosforu dostępnego, 0,16% sodu i 0,15% chloru. Niezbędne witaminy i mikroelementy, podobnie jak w pierwszym okresie uzupełnia się premiksem indyczym IB-1 (1%) lub dla kurcząt DKM-1 (1,5%). Mieszankę pełnoporcjową podaje się w tym okresie do woli w postaci sypkiej lub w postaci kruszonki. Poddanie paszy procesowi granulowania zmniejsza stopień skażenia mikrobiologicznego, dezaktywowane są niektóre składniki antyżywieniowe oraz wzrasta strawność składników pokarmowych. W drugim okresie odchowu pasze podaje się już w korytkach. Istotne jest zapewnienie wszystkim ptakom swobodnego dostępu do paszy i świeżej wody.
Zdarza się, że początkujący hodowca nie zauważy, że przepiórczęta kilkakrotnie w ciągu paru tygodni zwiększyły swoja masę i w wychowalni zrobiło się za ciasno. Wtedy nie wszystkie ptaki mają dostateczny dostęp do korytek i do poideł, a ponadto na wskutek zagęszczenia zaczynają wydziobywać sobie pióra. (pterofagia), która może później przerodzić się we wzajemne zadziobywanie się (kanibalizm).
Gdy młode przepiórki ukończą 4 tygodnie życia rozpoczyna się trzeci ostatni tydzień odchowu. Ponieważ jedzą coraz więcej koncentracja poszczególnych składników pokarmowych może być mniejsza. W okresie od 29-45 dnia życia zapotrzebowanie wynosi 2800kcal/kg (11,7 MJ/kg) energii metabolicznej, 20% białka ogólnego , 1,0% lizyny, 0,44% metioniny, 120% kwasu linolowego, 0,80% wapnia, 0,40% fosforu dostępnego, 0,15% sodu i 0,14% chloru. Należy także zmienić premiks. Wycofuje się kokcydiostatyki. W ostatnim okresie przed nieśnością przepiórki mają wytworzyć sobie naturalną odporność na kokcydiozę – chorobę przewodu pokarmowego wywoływaną przez Eimerie. Jest to o tyle ważne, że obowiązuje absolutny zakaz podawania do paszy kokcidiostatyków w okresie nieśności. Przechodzą one do jajek i mają ujemny wpływ na zdrowie człowieka. Aby stopniowo przyzwyczaić przewód pokarmowy przepiórek do braku obecności kokcidiostatyków i jednocześnie dać czas na wytworzenie własnej odporności należy w trzecim okresie odchowu podawać premiksy pozbawione tych dodatków paszowych. Najlepiej niezbędne witaminy i mikroelementy uzupełnia się premiksem dla indyków IB-3 (1%) lub dla kurcząt DKM-3 (1,5%). Mieszankę paszową podaje się do woli w formie suszonej lub w postaci kruszonki. Należy zwiększyć ilość koryt i poideł aby wszystkie ptaki miały swobodny do nich dostęp. Bardzo wygodny dla hodowcy sposób żywienia przepiórek mieszankami pełnoporcjowymi – ptaki otrzymują tylko mieszankę i wodę – zalecany jest dla stad o większej liczebności, z reguły na fermach produkcyjnych. Dla ptaków utrzymywanych amatorsko można sporządzać mieszanki według przykładów przedstawionych w tabeli:
| Komponent (%) | A | B | C | D |
| Śruta lub kaszka kukurydziana | 40 | 15 | 30 | - |
| Śruta pszenna | 10 | 30 | - | - |
| Płatki owsiane | - | 10 | 20 | 15 |
| Śruta z ryżu | - | 10 | 10 | 15 |
| Kasza gryczana | 10 | - | - | 10 |
| Proso | 10 | - | 5 | 15 |
| Kanar | - | 10 | 10 | 15 |
| Konopie | 5 | 5 | - | 5 |
| Len | 5 | - | 10 | 10 |
| Rzepak | 10 | 10 | 5 | 5 |
| Mleko w proszku | 10 | 10 | 10 | - |
| Preparat "Bebiko" | - | - | - | 10 |
Autor: prof. dr hab. Andrzej Rutkowski
Akademia Rolnicza w Poznaniu
Materiał został udostępniony dzięki uprzejmości redakcji miesięcznika fauna&flora: fauna@opole.home.pl
.png)
Zaloguj przez Facebook
