Na płatności bezpośrednie w latach 2023-2027 dostępny budżet wynosi 17,33 mld euro, w tym na ekoschematy planowana do wydatkowania kwota wynosi 4,33 mld euro, co stanowi 25% koperty finansowej płatności bezpośrednich.
W ramach ekoschematów rolnicy będą mogli ubiegać się o płatności związane z:
obszarami z roślinami miododajnymi
prowadzeniem produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin
biologiczną ochroną upraw
retencjonowaniem wody na trwałych użytkach zielonych
dobrostanem zwierząt
rolnictwem węglowym i zarządzaniem składnikami odżywczymi
Obszary z roślinami miododajnymi
Cel: zachęcenie rolników do tworzenia obszarów z roślinami miododajnymi, stanowiącymi długotrwałe, różnorodne i bezpieczne żerowiska dla pszczoły miodnej i dzikich owadów zapylających.
Wymagania dla interwencji:
utworzenie obszaru z roślinami miododajnymi przez wysiew mieszanki składającej się z co najmniej dwóch gatunków roślin miododajnych z określonej listy,
zakaz prowadzenia produkcji rolnej (w tym zakaz wypasu i koszenia) w terminie do dnia 31 sierpnia,
zakaz stosowania środków ochrony roślin.
Wielkość pomocy:
Płatność roczna przyznawana do powierzchni gruntów ornych, na których realizowany jest ekoschemat
Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin
Cel: udzielanie pomocy do prowadzenia w danym roku upraw zgodnie z metodykami integrowanej produkcji roślin pod nadzorem podmiotów certyfikujących.
Wymagania dla interwencji:
posiadanie w danym roku certyfikatu krajowego systemu jakości - Integrowana Produkcja Roślin, poświadczającego uprawę roślin zgodnie z metodykami integrowanej produkcji roślin,
zachowanie w danym roku kalendarzowym, wszystkich posiadanych w gospodarstwie trwałych użytków zielonych.
Wielkość pomocy:
Płatność roczna przyznawana do:
powierzchni upraw, z których pochodzą produkty roślinne opatrzone w danym roku certyfikatem Integrowanej Produkcji Roślin oraz
powierzchni trwałych użytków zielonych odpowiadającej równowartości powierzchni upraw z których pochodzą produkty roślinne opatrzone w danym roku certyfikatem Integrowanej Produkcji Roślin.
Biologiczna ochrona upraw
Cel: ograniczenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin, co przyczyni się do ochrony różnorodności biologicznej i zmniejszy depozycję chemicznych środków ochrony roślin do środowiska.
Wymagania dla interwencji:
zastosowanie zabiegu ochrony roślin z wykorzystaniem biologicznej ochrony roślin przy użyciu preparatów mikrobiologicznych zgodnie z etykietą danego środka,
Zabieg chemicznym środkiem ochrony będzie dopuszczony tylko w ostateczności, gdy nie będzie możliwa eliminacja patogenów poprzez preparaty mikrobiologiczne.
Wielkość pomocy:
Płatność roczna przyznawana do powierzchni gruntów rolnych objętych ekoschematem.
Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych
Cel: promowanie retencjonowania wody, które poprawia gospodarkę wodną, a także ogranicza emisję dwutlenku węgla do atmosfery (poprzez ograniczenie rozkładu materii organicznej).
Wymagania dla interwencji:
wystąpienie na trwałych użytkach zielonych zalania lub podtopienia w okresie między 1 maja a 30 września, przez okres co najmniej 12 następujących po sobie dni.
Wsparcie będzie dotyczyło gospodarstw realizujących równolegle na danym obszarze zobowiązania w ramach:
wybranych wariantów pakietów przyrodniczych związanych z zachowaniem cennych siedlisk przyrodniczych i siedlisk zagrożonych gatunków ptaków w ramach Działania rolno-środowiskowo- klimatycznego PROW 2014-2020: Pakietu 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000 (poza wariantem 4.3. Murawy) lub Pakietu 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000 (poza wariantem 5.3. Murawy) oraz analogicznych zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych w ramach Planu Strategicznego 2023-2027,
lub
ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi w zakresie praktyki
Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt lub interwencji Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000,
lub
interwencji Rolnictwo ekologiczne i działania Rolnictwo ekologiczne PROW 2014-2020.
Wielkość pomocy:
Płatność roczna przyznawana do powierzchni trwałych użytków zielonych objętych ekoschematem.
Dobrostan zwierząt
Cel: zachęcenie rolników do promowania podwyższonych (ponad obowiązujące standardy) warunków dobrostanu zwierząt
Wymagania ogólne dla interwencji:
posiadanie odpowiedniej siedziby stada zarejestrowanej zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, a w przypadku drobiu – numeru zakładu drobiu,
posiadanie planu poprawy dobrostanu zwierząt (nie dotyczy wypasu krów mlecznych),
zwierzęta objęte wymogami muszą być oznakowanie i zarejestrowanie zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (jeśli dotyczy),
jednorazowe odbycie szkolenia z zakresu metod ograniczających stosowanie antybiotyków (wymóg ten obowiązuje od 2024 r.).
Dobrostan zwierząt będzie kontynuacją wsparcia dla gatunków/grup zwierząt objętych działaniem Dobrostan zwierząt PROW 2014-2020 tj.: świń (lochy, tuczniki), bydła (krowy mleczne, krowy mamki) i owiec, z rozszerzeniem o kury nioski, kurczęta brojlery, indyki mięsne, konie, bydło opasowe oraz kozy.
Lochy
wszystkie lochy utrzymywane w gospodarstwie rolnym muszą być indywidualnie oznakowane i zarejestrowane zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie rejestracji i identyfikacji zwierząt,
utrzymywanie loch w systemie bezjarzmowym, dopuszcza się utrzymywanie loch w jarzmie w okresie okołoporodowym nie dłużej jednak niż przez 14 dni,
zapewnienie lochom zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach o co najmniej 20% (warunek przystąpienia do realizacji ekoschematu) lub o co najmniej 50% (wyższa kwota płatności).
W przypadku spełnienia powyższych wymagań rolnik będzie mógł otrzymać dodatkową płatność, jeżeli:
zapewni utrzymanie loch na ściółce ze słomy lub podobnego materiału na powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek loch
lub
odsadzać będzie prosięta nie wcześniej niż w trzydziestym piątym dniu od dnia ich urodzenia.
Tuczniki
do płatności kwalifikują się tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w gospodarstwach realizujących ekoschemat dotyczący dobrostanu loch lub tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w siedzibie stada położonej nie dalej niż ok. 50 km od siedziby stada dobrostanowej,
zapewnienie lochom zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach o co najmniej 20% (warunek przystąpienia do realizacji ekoschematu) lub o co najmniej 50% (wyższa kwota płatności).
W przypadku spełnienia powyższych wymagań rolnik będzie mógł otrzymać dodatkową płatność, jeżeli zapewni utrzymanie zwierząt na ściółce ze słomy lub podobnego materiału na powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek zwierząt.
W przypadku gospodarstw, w których prowadzi się produkcję świń w cyklu zamkniętym (jednoczesna realizacja dobrostanu loch i dobrostanu tuczników) rolnik otrzyma dodatkową płatność do każdego tucznika pochodzącego od własnej lochy dobrostanowej.
Krowy mleczne
wypasanie bez uwięzi wszystkich krów mlecznych przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym (min. 6 godz. dziennie)
lub
zapewnienie krowom mlecznym utrzymywanym grupowo bez uwięzi wolnostanowiskowo zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach o co najmniej 20% (warunek przystąpienia do realizacji ekoschematu) lub o co najmniej 50% (wyższa kwota płatności).
W przypadku zapewnienia krowom mlecznym zwiększonej powierzchni bytowej rolnik będzie mógł otrzymać dodatkową płatność, jeżeli będzie:
- utrzymywał krowy mleczne na ściółce ze słomy lub podobnego materiału lub wydzielenie części ze ściółką ze słomy lub podobnego materiału o powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek krów,
- zapewniał wybieg przez co najmniej 4 godz. dziennie przez cały rok,
- odsadzał cielęta nie wcześniej niż w piątym dniu od dnia ich urodzenia.
Krowy mamki (wymogami objęte są krowy mamki, cielęta, opasy o masie ciała do 300 kg i jałówki użytkowane w kierunku mięsnym)
- zwierzęta muszą być utrzymywane bez uwięzi,
- zapewnienie zwierzętom zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach o co najmniej 20% (warunek przystąpienia do realizacji ekoschematu) lub o co najmniej 50% (wyższa kwota płatności).
W przypadku spełnienia powyższych wymagań rolnik będzie mógł otrzymać dodatkową płatność, jeżeli zapewni:
- utrzymanie krów mamek na ściółce ze słomy lub podobnego materiału lub wydzielenie części ze ściółką ze słomy lub podobnego materiału o powierzchni pozwalającej zwierzętom na jednoczesny odpoczynek
lub,
-wybieg przez co najmniej 4 godz. dziennie przez cały rok,
lub
-wypas przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym (przez min. 6 godz. dziennie).
Opasy
w przypadku opasów nie pochodzących od krów mamek - do płatności kwalifikują się zwierzęta w wieku od ukończenia 4 miesiąca życia do ukończenia 18 miesiąca życia, utrzymywane w danym gospodarstwie w tym okresie co najmniej przez 120 dni,
- w przypadku opasów pochodzących od krów mamek - do płatności kwalifikują się zwierzęta o masie ciała powyżej 300 kg do ukończenia 18 miesiąca życia, utrzymywane w danym gospodarstwie w tym okresie, co najmniej przez 120 dni,
-utrzymywanie bez uwięzi,
-zapewnienie opasom zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach o co najmniej 20% (warunek przystąpienia do realizacji ekoschematu) lub o co najmniej 50% (wyższa kwota płatności).
W przypadku spełnienia powyższych wymagań rolnik będzie mógł otrzymać dodatkową płatność, jeżeli zapewni:
-utrzymanie zwierząt na ściółce ze słomy lub podobnego materiału lub wydzielenie części ze ściółką ze słomy lub podobnego materiału o powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek zwierząt
lub
- wybieg przez co najmniej 4 godz. dziennie przez cały rok,
lub
-wypas przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym (przez min. 6 godz. dziennie).
Owce
Zapewnienie wszystkim grupom technologicznym zwierząt z gatunku owca:
- wypasu lub dostępu do wybiegu przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym,
- zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach o co najmniej 20%.
Kozy
Zapewnienie wszystkim grupom technologicznym zwierząt z gatunku koza domowa:
- utrzymywania bez uwięzi,
- zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach o co najmniej 20%,
- dostępu do wybiegu o powierzchni zwiększonej o co najmniej 20% przez cały rok,
- wypasu przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym.
Konie
minimalna liczba posiadanych zwierząt – 2 szt. koni w wieku co najmniej 24 miesiące lub klacz ze źrebięciem zgłoszonym do ARiMR,
do płatności nie kwalifikują się konie utrzymywane w dzikich lub półdzikich warunkach, pochodzące z obszarów parku narodowego albo parku krajobrazowego, wskazanych zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.
Konie utrzymywane w pomieszczeniach/budynkach:
-utrzymywanie bez uwięzi,
-zapewnienie w sezonie wegetacyjnym - wypasu lub dostępu do powierzchni zewnętrznych przez co najmniej 140 dni (przez min. 6 godz. dziennie),
-zapewnienie poza sezonem wegetacyjnym - dostępu do powierzchni zewnętrznych lub biegalni przez min. 2 godz. dziennie o powiększonej powierzchni,
-zapewnienie powierzchni boksów lub w przypadku utrzymywania wolnostanowiskowego w pomieszczeniach/budynkach powierzchni zwiększonej o co najmniej 20%.
Konie utrzymywane w systemie otwartym:
-zapewnienie zadaszenia o powierzchni pozwalającej na jednoczesne przebywanie wszystkich koni pod tym zadaszeniem,
-zapewnienie ściółki pod zadaszeniem,
-zapewnienie powierzchni zewnętrznej zwiększonej o co najmniej 20% względem powierzchni wymaganej dla systemu otwartego.
Kury nioski
posiadanie nadanego numeru weterynaryjnego,
minimalna liczba posiadanych w gospodarstwie stanowisk zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami – 350,
zakaz przycinania dziobów,
zapewnienie utrzymania bez klatek na ściółce,
zapewnienie zwiększonej powierzchni bytowej w kurniku – obsada nie większa niż 7 szt./m2 powierzchni użytkowej podłogi,
zapewnienie zwiększonej dostępności gniazd: w przypadku stosowania gniazd pojedynczych – nie więcej niż 5 kur niosek/gniazdo, a w przypadku gniazd grupowych – nie więcej niż 96 kur niosek/m2 powierzchni gniazda,
zapewnienie grzędy o długości min. 0,2 m/kurę nioskę,
zapewnienie stałego dostępu do materiałów lub przedmiotów absorbujących uwagę o jakości niewywierającej szkodliwego wpływu na zdrowie.
Kurczęta brojlery
podmioty utrzymujące kurczęta brojlery są zarejestrowane zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt,
minimalna liczba posiadanych w gospodarstwie stanowisk zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami 500,
zapewnienie zwiększonej powierzchni bytowej w kurniku - maksymalne zagęszczenie obsady nie większe niż 30 kg/m2 i jednocześnie nie większe niż 20 szt./m2,
zapewnienie minimum 6 godzin fazy ciemnej/dobę następującej po fazie jasnej oświetlenia,
zapewnienie stałego dostępu do materiałów lub przedmiotów absorbujących uwagę o jakości niewywierającej szkodliwego wpływu na zdrowie.
Indyki utrzymywane z przeznaczeniem na produkcję mięsa
- podmioty utrzymujące indyki utrzymywane z przeznaczeniem na produkcję mięsa są zarejestrowane - zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt,
- minimalna liczba posiadanych w gospodarstwie stanowisk zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami - 100,
- zapewnienie zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniu/budynku-maksymalne zagęszczenie obsady nie większe niż 50 kg/m2,
- zapewnienie 8 godzin fazy ciemnej/dobę następującej po fazie jasnej oświetlenia,
- zapewnienie stałego dostępu do materiałów lub przedmiotów absorbujących uwagę o jakości niewywierającej szkodliwego wpływu na zdrowie.
Zwierzęta gatunków/grup utrzymywane zgodnie z systemem rolnictwa ekologicznego, co zostało potwierdzone przez jednostkę certyfikującą w rolnictwie ekologicznym, mogą kwalifikować się do płatności dobrostanowej.
Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi
W ramach interwencji wsparciem objęte będzie 8 praktyk:
-Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt
-Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe
-Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem
-Zróżnicowana struktura upraw
-Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji
-Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo
-Uproszczone systemy uprawy
-Wymieszanie słomy z glebą
Ekoschemat oparty o system punktów przypisanych do poszczególnych praktyk, mogą go realizować tylko te gospodarstwa, które spełnią warunek uzyskania minimalnej liczby punktów (5 pkt.).
Płatność roczna przyznawana do powierzchni gruntów objętych poszczególnymi praktykami w ramach ekoschematu. Podstawę do wyliczenia płatności za ekoschemat stanowi suma punktów uzyskana w ramach ekoschematu, uwzględniająca liczbę realizowanych praktyk, ich punktową wartość oraz powierzchnię, na której będą realizowane. Szacowana stawka: 1 pkt odpowiada kwocie ok. 100 zł.
Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt
Cel: ochrona bioróżnorodności poprzez właściwe gospodarowanie na trwałych użytkach zielonych (TUZ) o niskiej wartości produkcyjnej, prowadzenie racjonalnego wypasu zwierząt, przeciwdziałanie negatywnemu trendowi zaprzestawania utrzymywania zwierząt trawożernych w gospodarstwach posiadających TUZ
Wymagania dla interwencji:
obsada zwierząt trawożernych w gospodarstwie wynosi co najmniej 0,3 DJP/ha TUZ i maksymalnie 2 DJP/ha TUZ w okresie wegetacyjnym roślin
zakaz przeorywania TUZ w okresie realizacji ekoschematu.
Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe
Cel: poprawa stanu i ochrona gleby. Pokrycie gleby roślinnością ogranicza wymywanie składników do wód podziemnych. Ochrona zasobów naturalnych gleb, w szczególności poprzez zwiększanie substancji organicznej w glebie. Pochłanianie dwutlenku węgla w rolnictwie, poprzez wiązanie go w materii organicznej
Wymagania dla interwencji:
1) utrzymywanie roślin w postaci:
wsiewek roślin bobowatych drobnonasiennych lub mieszanek z udziałem roślin bobowatych drobnonasiennych w uprawę główną lub międzyplonów ozimych w formie mieszanek utworzonych z co najmniej 2 gatunków roślin w terminie do 1 października i utrzymywanych, co najmniej do 15 lutego następnego roku. W okresie utrzymania międzyplonu ozimego dopuszcza się jego mulczowanie, jednak nie wcześniej niż po 15 listopada.
2) zakaz stosowania środków ochrony roślin:
na międzyplonach ozimych - przez okres ich utrzymania,
w przypadku wsiewek śródplonowych - od momentu zbioru uprawy głównej przez co najmniej 8 tygodni lub do momentu wysiewu kolejnej uprawy głównej.
Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem
Cel: właściwe zarządzanie nawożeniem dostosowanym do zasobności gleb w azot, fosfor, potas, magnez, wapń i potrzeb roślin z wykorzystaniem analizy gleby i systemów wspomagania decyzji w zakresie nawożenia. Interwencja zawiera wariant dotyczący wapnowania. Działanie ma przeciwdziałać zakwaszeniu gleb, które stanowi istotne zagrożenie dla środowiska
Wymagania dla interwencji:
opracowanie i przestrzeganie planu nawozowego do powierzchni gruntów ornych i trwałych użytków zielonych w gospodarstwie, opartego na bilansie azotu oraz chemicznej analizie gleby, określającego dawki składników pokarmowych,
wariant z wapnowaniem - rozszerzony o zastosowanie wapnowania, którego potrzeba wynika z przeprowadzonych w ramach wariantu podstawowego badań gleby, przy czym wsparcie do wapnowania przysługuje do powierzchni gruntów w gospodarstwie o pH poniżej lub równej 5,5, na których wykonywany jest zabieg wapnowania. Wsparcie w zakresie wapnowania do poszczególnych działek rolnych przysługuje nie częściej niż raz na 4 lata.
Zróżnicowana struktura upraw
Cel: poprawa jakości gleby i potrzeba odbudowy materii organicznej poprzez wzbogacenie struktury upraw o gatunki roślin, które wpływają zarówno na dodatni bilans materii organicznej, jak i na zwiększanie się różnorodności biologicznej
Wymagania dla interwencji:
uprawa co najmniej 3 różnych upraw na gruntach ornych w gospodarstwie, przy czym:
udział głównej uprawy w strukturze zasiewów nie przekracza 65% i udział najmniejszej uprawy, nie może być mniejszy niż 10%,
co najmniej 20% w strukturze zasiewów stanowią: uprawy gatunków roślin mających pozytywny wpływ na bilans glebowej materii organicznej (m.in. bobowate) oraz
udział łącznie zbóż i rzepaku w strukturze zasiewów nie przekracza 65%, oraz
udział upraw mających ujemny wpływ na bilans materii organicznej (m.in.: okopowe) nie przekracza 30%.
Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji
Cel: ograniczenie emisji amoniaku do atmosfery
Wymagania dla interwencji:
wymieszanie określonej ilości obornika z glebą maksymalnie w ciągu 12 godzin od aplikacji na gruncie ornym;
potwierdzenie realizacji tej praktyki za pomocą tzw. zdjęcia geotagowanego przy wykorzystaniu aplikacji udostępnionej przez ARiMR.
Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo
Cel: ograniczenie emisji amoniaku do atmosfery
Wymagania dla interwencji:
stosowanie określonej ilości płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych
Uproszczone systemy uprawy
Cel: wsparcie konserwującej uprawy roli, której głównym celem jest zachowanie naturalnych zasobów przyrody przy równoczesnym osiąganiu zadowalających plonów
Wymagania dla interwencji:
na gruntach ornych uprawa roślin prowadzona jest w formie uprawy konserwującej bezorkowej lub uprawy pasowej (strip – till), przy czym:
zabiegi uprawowe wykonywane są z odstąpieniem od uprawy płużnej w zespole uprawek pożniwnych i przedsiewnych, po zbiorze uprawy pozostawia się na polu całość resztek pożniwnych w formie mulczu.
Wymieszanie słomy z glebą
Cel: wykorzystanie słomy do utrzymywania lub zwiększania poziomu zawartości materii organicznej, jak i składników pokarmowych w glebach
Wymagania dla interwencji:
rozdrobnienie i wymieszanie całej słomy z glebą lub jej przyoranie po zbiorze plonu głównego na gruntach ornych
źródło i grafika : ARiMR
.png)
Zaloguj przez Facebook
