Choroby zwierząt

Zagrożenie BSE i pryszczyca to choroby, których w Polsce nie stwierdzono, ale zdecydowanie podjęto środki ostrożności. Ministerialny wykaz chorób objętych zwalczaniem z urzędu obejmuje 61 pozycji, a jego listę otwiera pryszczyca. Po stwierdzeniu pierwszych przypadków tej choroby we Francji, główny lekarz weterynarii Andrzej Komorowski doradził stosowanie mat ze środkiem odkażającym we wszystkich większych hodowlach i ubojniach.

Obowiązki posiadacza zwierzęcia w razie podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej wynikające z art. 19 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. O zwalczaniu chorób zakaźnych, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej (tekst jednolity Dz.U. nr 66 poz.752 z 1999 r.)

W razie podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej u zwierzęcia jego posiadacz jest obowiązany do:

1. niezwłocznego, nie później niż w ciągu 24 godzin, zawiadomienia o tym właściwego miejscowo organu Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej lub wójta (burmistrza, prezydenta) albo najbliższego zakładu leczniczego dla zwierząt,
2.  pozostawienia zwierząt w miejscu ich stałego przebywania i nie wprowadzania tam innych zwierząt,
3. uniemożliwienia osobom postronnym dostępu do pomieszczeń lub miejsc, w których znajdują się zwierzęta podejrzane o zakażenie lub zwłoki zwierzęce,
4. wstrzymanie się od wywożenia, wynoszenia i sprzedaży mięsa, środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego, niejadalnych surowców zwierzęcych, zwłok zwierzęcych, paszy, ściółki i innych przedmiotów znajdujących się w miejscu, w którym wystąpiła choroba,
5. udostępnienia zwierząt i zwłok zwierzęcych do badań i zabiegów weterynaryjnych, a także udzielania pomocy przy wykonywaniu badań i zabiegów,
6. udzielania organom Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej oraz osobom działającym w imieniu tych organów wyjaśnień i podawania informacji, które mogą mieć znaczenie do wykrycia choroby i źródeł zakażenia lub zapobiegania jej szerzeniu.

Obowiązek, o którym mowa w ust. l pkt. l, ciąży również na osobach mających styczność ze zwierzętami w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych lub zawodowych. Obowiązkiem lekarza weterynarii jest ponadto poinformowanie posiadacza zwierzęcia o obowiązkach określonych w ust. l i nadzorowanie ich wykonania do czasu przybycia rejonowego lekarza weterynarii lub osoby przez niego upoważnionej.

Na podstawie art. 22 wyżej wymienionej ustawy powiatowy lekarz weterynarii może miedzy innymi: zakazać wydawania świadectw miejsca pochodzenia zwierząt, skierować do uboju sanitarnego albo nakazać zabicie zwierząt chorych lub podejrzanych o zakażenie. W myśl art. 25.1. za konie, świnie, owce i kozy zabite z nakazu organów Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej lub skierowane do uboju albo za wymienione zwierzęta padłe w wyniku zastosowania zabiegów nakazowych – przysługuje odszkodowanie ze środków budżetu państwa.

Odszkodowanie przysługuje do wysokości wartości rynkowej zwierzęcia. Wysokość odszkodowania pomniejsza się o kwotę otrzymaną ze sprzedaży mięsa i niejadalnych surowców zwierzęcych uzyskanych ze zwierząt poddanych ubojowi sanitarnemu, lub ze sprzedaży zwłok zwierzęcych, albo ich części.
Wartość rynkową zwierząt określa się na podstawie średniej z trzech kwot oszacowania przyjętych przez właściwego rejonowego lekarza weterynarii oraz dwóch rzeczoznawców wyznaczonych przez wójta (burmistrza, prezydenta).
Odszkodowanie nie przysługuje, jeżeli posiadacz nie zastosował się do art. 19 ust. l oraz obowiązków nałożonych na podstawie art. 22 - 24.
Decyzję w sprawie odszkodowania wydaje powiatowy lekarz weterynarii. Decyzja o przyznaniu odszkodowania jest ostateczna. Posiadacz zwierzęcia niezadowolony z wysokości przyznanego odszkodowania może w terminie miesiąca od daty doręczenia decyzji w tej sprawie wnieść powództwo do sądu rejonowego.

Choroba szalonych krów

Potoczna nazwa choroby bydła (BSE), problem ze sfery medycznej przeniesiony na sferę stosunków gospodarczych. Czynnikiem zakaźnym jest białko patogenne (prion), które wywołuje przewlekłe, śmiertelne zwyrodnienie tkanki nerwowej mózgu.
W Polsce do tej pory nie zanotowano przypadku BSE. Podjęto jednak wiele działań zapobiegawczych:

• zakazano importu bydła z krajów, w których wystąpiło BSE,
• zakazano dodawania do pasz przeznaczonych dla przeżuwaczy, mączek mięsno-kostnych, mięsnych lub kostnych pochodzących od ssaków,
• zakazano importu mączek mięsno-kostnych,
• wprowadzono badania kontrolne bydła poddawanego ubojowi w wieku powyżej 30 miesiąca,
• kontrolę stad owiec pod kątem choroby scrapie i BSE.

Pryszczyca

• jest chorobą zwierząt parzystokopytnych wywołaną przez wirus z rodzaju Enterovirus,
• okres inkubacji: zwykle 2-8 dni, max do 3 tygodni,
• objawy choroby u zwierzęcia: podwyższenie temperatury, tworzenie się pęcherzy z płynem surowiczym na błonach śluzowych jamy ustnej, śluzawicy, skórze wymienia i między racicami,
• człowiek zaraża się rzadko, a źródłem zarażenia jest kontakt z chorym zwierzęciem lub wypicie zarażonego, surowego mleka,
• leczenie: za pomocą obowiązkowych szczepień ochronnych, a także przez wybijanie chorych sztuk.

Biuletyn Informacyjny, nr 9