Rolnicy zwrócą państwu część kosztów poniesionych na budowę urządzeń melioracyjnych na ich gruntach w formie tzw. opłat melioracyjnych. Zasady wyliczania i poboru tych opłat określa nowe rozporządzenie. Opłaty te pobiera się w ratach od 3 do nawet 15 lat.
Niewielu rolników stać na budowę za własne środki urządzeń melioracyjnych, dlatego przewidziano kilka przypadków (np. duże rozdrobnienie gruntów), kiedy koszty te może ponieść Skarb Państwa, a zainteresowani zwracają tylko część kosztów w formie tzw. opłaty melioracyjnej. Dotyczy to m.in. rowów, wraz z budowlami związanymi z nimi funkcjonalnie, drenowań oraz deszczowni z pompami przenośnymi, ziemnych stawów rybnych itp. Jeśli polepszają one zdolności produkcyjne gleby, ułatwiają jej uprawę albo chronią użytki rolne przed powodziami. Na wniosek właściciela gruntu decyzje w takich sprawach podejmuje marszałek województwa. On też ustala wysokość opłaty melioracyjnej.
Opłata ta stanowi iloczyn powierzchni obszaru, na który wywierają korzystny wpływ te urządzenia, oraz jednostkowej opłaty melioracyjnej. Ta jednostkowa opłata wynika bądź z procentu pokrytych przez Skarb Państwa kosztów wykonania urządzeń (np. 75 proc. kosztów wykonania ziemnego stawu rybnego) albo ze stawek ilościowych żyta pomnożonych przez średnią cenę żyta w roku poprzedzającym rok wydania decyzji o opłacie melioracyjnej.
Stawki ilościowe żyta wynoszą przykładowo: usunięcie zadrzewień o dużej gęstości – 800 kg żyta/ha, zagospodarowanie łąk i pastwisk metodą podsiewu – 900 kg żyta/ha. W 2003 r. obowiązuje stawka 33,45 zł/q. Opłaty pobiera się w rocznych ratach płatnych do 30 października każdego roku (oprócz stawów rybnych, za które raty uiszcza się do 31 stycznia). Dokładne terminy płatności rat ustala się w stosownej decyzji. Pierwszą ratę należy wpłacić po upływie dwóch lat od dnia przekazania urządzeń do eksploatacji. Po upływie roku wpłaca się natomiast pierwszą ratę tylko przy zagospodarowaniu pomelioracyjnym łąk i pastwisk.
Pieniądze wpłaca się na rachunek odpowiedniego urzędu wojewódzkiego. Opłatę mniejszą niż 1 tys. zł pobiera się przez 3 lata. Natomiast opłaty w kwocie wyższej niż 1 tys. zł można pobierać w okresach od 3 do nawet 15 lat
Podstawa prawna
Rozporządzenie z dnia 11 lutego 2003 r. w sprawie warunków i trybu ustalania wysokości oraz poboru opłaty melioracyjnej (Dz.U. nr 41, poz. 345).