,,Jaja'' z cenami jaj

W lutym i na początku marca bardzo szybko rosły ceny jaj konsumpcyjnych - informują eksperci Banku Gospodarki Żywnościowej. W ostatnim tygodniu lutego i w pierwszym tygodniu marca jaja drożały po 14 proc. tygodniowo. Obecnie ceny jaj są na niespotykanie wysokim poziomie, choć producenci coraz częściej donoszą o ich stabilizacji.
Obliczana przez Bank BGŻ (na podstawie danych MRiRW) średnia cena sprzedaży jaj z zakładów pakowania w drugim tygodniu marca (5-11.03) wyniosła 5,56 PLN/10 szt. Była ona o 63 proc. wyższa niż w ostatnim tygodniu stycznia, kiedy wynosiła 3,41 PLN/10 szt. W tym samym czasie cena jaj do przetwórstwa wzrosła o 76 proc.
Na skutek dużych wzrostów w drugiej połowie ubiegłego roku oraz w lutym-marcu br. średnia cena jaj w drugim tygodniu marca była o 116 proc. wyższa niż w tym samym tygodniu przed rokiem, kiedy wynosiła zaledwie 2,58 PLN/10 szt. Warto o tym przypomnieć, bo w ubiegłym roku, szczególnie w jego pierwszej połowie jaja były stosunkowo tanie.
W maju i czerwcu 2011 r. jaja były sprzedawane po mniej niż 2,40 PLN/10 szt. Jednocześnie w tym samym czasie pasze przemysłowe dla kur niosek były rekordowo drogie. Wielu producentów ponosiło w tym okresie straty. Nie był to dobry okres do inwestowania ogromnych środków w wymianę lub modernizację starych klatek. Z tego powodu wielu producentów odkładało decyzję o inwestycji, a część całkowicie zrezygnowała z tego pomysłu. Co więcej, nowe standardy oznaczają zmniejszenie gęstości obsady kur niosek w klatkach, co stanowi kolejny impuls do zmniejszenia produkcji. Na podstawie danych GUS można wyciągnąć wniosek, że liczba wstawień piskląt, z których później wyrastają kury nioski, była w 2011 r. o 18 proc. niższa niż rok wcześniej. Na podstawie tych danych można założyć, że dziś pogłowie kur niosek jest o 15-20 proc. niższe niż rok temu. To z kolei przekłada się na niższą produkcję jaj i ich wyższe ceny.
W lutym wzrost cen jaj w sklepach i na bazarach nie był jeszcze mocno zauważalny. Wg GUS cena detaliczna jaj wzrosła w poprzednim miesiącu zaledwie o 2,5 proc. Wynika to prawdopodobnie z tego, że w wielu punktach sprzedawane były jeszcze jaja wyprodukowane w styczniu, kiedy ceny były stabilne. Jednak prognozujemy, że obserwowany w lutym i na początku marca wzrost cen jaj w hurcie przełoży się na wzrost cen jaj w detalu w marcu o około 25-50 proc. Jeśli ta prognoza sprawdziłaby się oznaczałoby to, że wzrost cen jaj podniesie w marcu cały wskaźnik inflacji konsumenckiej (CPI) GUS o 0,11-0,22 punktu procentowego, a wskaźnik ceny żywności o 0,5-0,9 punktu procentowego.
Prognozujemy, że obecna sytuacja na rynku jaj ma charakter przejściowy. Już po świętach, a może nawet wcześniej ceny jaj powinny zacząć spadać. Prawdopodobnie jednak spadki będą mniejsze, a w rezultacie osiągnięta cena znacznie wyższa (w połowie roku o 100 proc. i więcej) niż rok wcześniej. Producenci jaj w ostatnich tygodniach dostali wyraźny sygnał od rynku, że warto inwestować w nowe klatki i rozwijać produkcję. To powinno prowadzić do zwiększenia za kilka miesięcy produkcji jaj i unormowania sytuacji na rynku. Jednak ze względu na wyższe koszty produkcji, ceny będą na trwałe wyższe niż przed 2012 rokiem.