Debata sejmowa nad Planem Strategicznym dla WPR

Projekt ustawy o finansowaniu wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027 jest procedowany polskim prlamencie w procesie legislacyjnym.

Podczas II czytania projektu ustawy o finansowaniu wspólnej polityki rolnej 2023-2027 posłowie nie zgłaszali poprawek.

W uzasadnieniu Projektu czytamy:

"Celem projektowanej ustawy jest stworzenie podstaw prawnych realizacji Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, zwanego dalej „Planem Strategicznym”. Powyższe wynika z dyspozycji skierowanych do państw członkowskich, a wyrażonych w art. 9 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 z dnia 2 grudnia 2021 r. ustanawiającego przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej (planów strategicznych WPR) i finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) i z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz uchylającego rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 i (UE) nr 1307/2013 (Dz. Urz. UE L 435 z 06.12.2021, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2021/2115”.
W celu zapewnienia skutecznej ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej, państwa członkowskie przyjmują wszystkie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne zgodnie z art. 59 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 (Dz. Urz. UE L 435 z 06.12.2021, str. 187, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2021/2116”.
Konieczność opracowania nowej ustawy w obszarze Wspólnej Polityki Rolnej, zwanej dalej „WPR”, wynika z nowego pakietu aktów prawnych Unii Europejskiej (UE), w związku z reformą WPR, zakładających finansowanie różnych interwencji objętych Planem Strategicznym przez Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji (EFRG) i Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz współfinansowanie z budżetów państw członkowskich.
Wsparcie zaproponowane w Planie Strategicznym będzie realizowane ze środków pochodzących z UE, na które składa się wsparcie w kwocie 17,3 mld euro w ramach I filaru WPR (EFRG) i 4,7 mld euro w ramach II filaru WPR (EFRROW).
W przypadku II filara WPR oprócz środków UE przewiduje się także współfinansowanie krajowe w wysokości ponad 3,2 mld euro, co daje łącznie ponad 7,9 mld euro środków publicznych na wsparcie związane z rozwojem obszarów wiejskich.
Dodatkowo, w I filarze WPR, będzie realizowane przejściowe wsparcie krajowe finansowane w całości z budżetu krajowego.
Ustawa przewiduje między innymi rozwiązania, zgodnie z którymi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego ARiMR będzie się odbywało składanie wniosków o przyznanie pomocy finansowej oraz ich rozpatrzenie, w tym prowadzenie korespondencji w sprawie, oraz zawieranie umów o przyznanie pomocy. Projektowana ustawa wychodzi w tym zakresie naprzeciw ogólnemu procesowi informatyzacji, który jest związany z dynamicznym rozwojem technologicznym.
Oczekuje się, że elektronizacja postępowań zapewni sprawne przekazywanie informacji i obieg dokumentacji, gwarantując uzyskanie informacji w czasie rzeczywistym. W efekcie przyczyni się do szybszego niż w poprzednich perspektywach finansowych rozpatrywania spraw i mniejszych kosztów funkcjonowania administracji oraz ułatwi sporządzanie i przekazywanie sprawozdań na potrzeby systemu monitorowania i sprawozdawczości Planu Strategicznego.

W ramach rozszerzania procesu informatyzacji są uwzględniane jednocześnie możliwości rolników. Dlatego w odniesieniu do działań objętych Zintegrowanym Systemem Zarządzania i Kontroli, w szczególności płatności bezpośrednich, korespondencja między ARiMR oraz beneficjentem będzie prowadzona w formie elektronicznej tylko wtedy, gdy beneficjent wyrazi na to zgodę. W ten sposób zostały uwzględnione postulaty środowisk rolniczych zwracających uwagę, że powszechna informatyzacja może być zbyt dużym utrudnieniem dla rolników.

Główne cele projektowanej ustawy to określenie:
1) podmiotów uczestniczących w realizacji Planu Strategicznego oraz ich zadań;
2) podstawowych zasad przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w ramach interwencji objętych Planem Strategicznym oraz przejściowego wsparcia krajowego, o którym mowa w art. 147 rozporządzenia 2021/2115, zwanych dalej „pomocą”, i pomocy technicznej w ramach Planu Strategicznego;
3) zasad przeprowadzania kontroli w ramach Planu Strategicznego;
4) zasad wdrażania instrumentów finansowych;
5) zasad funkcjonowania krajowej sieci wspólnej polityki rolnej, zwanej dalej „KSOW+”, i podmiotów, które zapewniają funkcjonowanie tej sieci."

Samo Uzasadnie do ustawy zostało opisane na 123 stronach maszynopisu i pełna jego treść znajduje się tutaj

W trakcie debaty, posłowie obawiali się, że ustawa procedowana jest zbyt późno, a jej przepisy nie zdążą być wprowadzona w życie przed marcem 2023, czyli w momencie wprowadzania płatności bezpośrednich.

Ministerstwo broniło się tym, że ustawa nie mogła być procedowana wcześniej, ponieważ należało czekać aż Unie Europejska zatwierdzi plany dotyczące WPR z wszystkich państw UE.

Posłowie podczas II czytania nie zgłaszali już poprawek i uwag do rządowego projektu zwracając uwagę że ma ona jedynie charakter techniczny i proponuje się w nim rozwiązania podobne do obecnie obowiązujących przepisów.

Krytycznie do przepisów odnosili się jedynie posłowie Konfederacji.

Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Projekt został skierowany do głosowania.

oprac. redakcja ppr.pl