Rozmowa z Marianem Kowalewskim, dyrektorem Gminnego Ośrodka Kultury w Somoninie

Czy pełnienie funkcji dyrektora gminnego ośrodka kultury traktuje Pan jako zawód czy misję ?

Marian Kowalewski: -Z zawodu jestem nauczycielem. Natomiast pracę w ośrodku traktuję jak wyzwanie, zmierzanie się z ciągle zmieniającą się materią, z organizacją nowych imprez, których z roku na rok przybywa. Na pewno jest to pewnego rodzaju misja polegająca na łączeniu różnych elementów dziedzictwa kulturowego Kaszub w rozmaitych formach działalności.

W jakiej kondycji znajduje się obecnie wiejska kultura na Kaszubach ?

Marian Kowalewski: - To jest bardzo dobre pytanie. Rozumiem, że ma Pani na myśli kulturę kaszubską, która nie tylko związana jest z wsią, ale i z miastami w naszym regionie. Uważam, że nie jest z nią źle. W większości szkół bardzo mocno dba się o tradycje kaszubskie, uczy języka naszych przodków, kultywuje zwyczaje, np. gwiżdże czy zwyczaje kulinarne. W szkołach działa sporo zespołów folklorystycznych, np. w szkole podstawowej w Somoninie zespół „Modre Oczka”. Jako ośrodek kultury prowadzimy też, we współpracy ze szkołą podstawową w Egiertowie, Zespół Folklorystyczny „Mali Hopowianie”. Nasz ośrodek stara się w swoim kalendarzu imprez ująć kilka wydarzeń związanych z zachowaniem tradycji kaszubskich, zarówno lokalnych jak i regionalnych. Wiem też, że ośrodki kultury z innych gmin, z którymi współpracujemy, dbają o rozwój kultury wiejskiej – kaszubskiej w różnych formach. Próbujemy te działania koordynować, aby w swej różnorodności pozwoliły się tej kulturze jeszcze rozwijać.

Jakie działania podejmuje Pan, aby zachować dziedzictwo kulturowe swojej Małej Ojczyzny Kaszub ?

Marian Kowalewski: - Wspólnie z pracownikami podejmujemy wiele działań na rzecz zachowania tradycji i dawnych zwyczajów kaszubskich i jest to nasze najważniejsze zadanie. Organizujemy m.in. Kaszubskie Biesiady Kabaretowe – „Bëlny Wic”, podczas których lokalni gawędziarze i kapele kaszubskie przypominają mieszkańcom i turystom wyrazisty charakter rodzimego dowcipu i gadek kaszubskich, „Wiśta Wio … czyli na Kaszubską Nutę” - turniej woźniców i hodowców koni zimnokrwistych na Kaszubach, Mistrzostwa Kaszub w Powożeniu na Szlópie „Kaszëbsko Szlópa”, Międzynarodowe Mistrzostwa Kaszub w Wolnym Paleniu Fajki „Kaszëbsko Pipa”, „Ostrzyckie Lato z diabelskim graniem”, Forum Twórczości Ludowej Ziemi Kaszubskiej i wiele innych. Dla najmłodszych organizujemy Konkurs Literatury Kaszubskiej „Rodnô Mowa”, a także Konkurs Ozdób Wielkanocnych oraz Konkurs na najładniejszą Szopkę Bożonarodzeniową. Prowadzimy też zespół folklorystyczny „Mali Hopowianie”. Dzieci ze szkoły podstawowej w Egiertowie uczą się piosenek i tańców kaszubskich, i co ważne, tańczą - jako jedyni na Kaszubach - w strojach stylizowanych z przełomu XVIII i XIX wieku. Są to tylko te najważniejsze działania.

Jakimi działaniami prowadzonymi na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego wsi kaszubskiej może pochwalić się Gminny Ośrodek Kultury w Somoninie ?

Marian Kowalewski: - Najtrudniej mówi się o swojej działalności. Myślę, że każde z wydarzeń, o których wspomniałem jest warte pochwały, każde o innym charakterze. Chciałabym jeszcze wspomnieć o naszym najmłodszym „dziecku” - Festiwalu Potraw Kaszubskich, który cieszy się naprawdę dużym zainteresowaniem, ale też o Kiermaszu Agroturystycznym, podczas którego od kilkunastu lat pojawia się wiele pomysłów na zachowanie naszych tradycji, gdzie wprowadziliśmy zwyczaj „pasowania na Kaszubę” zasłużonych dla gminy Somonino osób i ubieramy ich w strój kaszubski. Warto jeszcze dodać, że w formie zabawy, ale i też na poważnie zaangażowaliśmy twórców ludowych – rzeźbiarzy do wykonania największych na świecie akcesoriów i instrumentów ludowych charakterystycznych dla Kaszub. W ten sposób powstała Najdłuższa na Świecie Fajka „Kaszëbsko Pipa” - 10m 3 cm, Największa Przenośna Tabakiera – wys. 2m, Największe na Świecie „Diabelskie Skrzypce” - wys. 4,2m oraz Największy na Świecie „Burczybas” - wys. 1,28m, średnica 83cm. W naszej działalności dbamy o to, aby w każde z wydarzeń włączyć elementy związane z zachowaniem tradycji i kultury kaszubskiej. Działając na rzecz promocji gminy Somonino jako miejsca atrakcyjnego również dla turystów oznakowaliśmy dwa szlaki turystyczne - szlak rowerowy „Kamienne Kręgi” oraz szlak konny. W siodle po wzgórzach Ostrzyckich i Szymbarskich „Pętla Kolańska”. Cieszymy się również z wydania kilku publikacji o naszej Małej Ojczyźnie – książka prof. Błażeja Śliwińskiego „Kasztelania Goręczyńska” oraz prof. Edwarda Brezy „Miejscowości Gminy Somonino” oraz książka ks. prałata Edmunda Kosznika „Wspomnienia starego kapłana”.

Jakie wyzwania stawia sobie Pan obecnie ?

Marian Kowalewski: - Przede wszystkim chciałbym w następnych latach zachować te 40 wydarzeń z naszego kalendarza. Życzyłbym sobie tak dobrej współpracy z Radą Gminy jak dotychczas, ale i też z wieloma instytucjami, w tym z Sekretariatem Regionalnym Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, a co muszę szczególnie podkreślić, z moimi sponsorami, których jest ponad 60. Jeśli zdrowie dopisze moim pracownikom i mnie, to pomysły przyjdą same.