"To jest takie łatwe"

Pod takim tytułem przeprowadzono 13 września w Spale praktyczne szkolenie dotyczące wypełniania wniosków o dopłaty obszarowe dla rolników. Organizatorem instruktażowego spotkania była Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W dzień poprzedzający uroczystości dożynkowe w Spale odbyły się również konferencje na temat biopaliw i agroturystyki, jako szansy na rozwój terenów wiejskich.

Patronat nad konferencją "Biopaliwa" objął Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Wojciech Olejniczak. Jej organizatorzy – Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach oraz Towarzystwo Inicjatyw Gospodarczych i Edukacyjnych – przedstawili główne problemy związane z biopaliwami silnikowymi, szczególnie pochodzenia rzepakowego, stosowanego do silników wysokoprężnych. Ze względu na miejsce wytwarzania, możliwość wykorzystania produktów odpadowych, jak też parametry silników stosowanych w rolnictwie, paliwa rzepakowe powinny znaleźć szczególne zastosowanie w gospodarstwach wiejskich. Na konferencji problem biopaliw przedstawiono kompleksowo – od wytwarzania surowca, poprzez jego przetwarzanie na paliwo, do praktycznego zastosowania. 

Problemy polskiej agroturystyki po wstąpieniu do Unii Europejskiej były tematem konferencji zorganizowanej przez Wyższą Szkołę Turystyki i Rekreacji w Warszawie. Zaprezentowano na niej możliwości wspierania agroturystyki z funduszy europejskich, także tych, które zasilą polskie rolnictwo po akcesji. Obecni na konferencji rolnicy poznali sposoby promowania polskiej turystyki oraz zasady funkcjonowania wzorcowego gospodarstwa agroturystycznego. Wystąpienie dr Elżbiety Wojciechowskiej-Lipko zapoznało uczestników konferencji z ubezpieczeniem usług agroturystycznych w gospodarstwie rolnym.

Cieszące się dużym zainteresowaniem instruktażowe spotkanie dotyczące wypełniania wniosków na opłaty obszarowe zorganizowała Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Biorących udział w spotkaniu witały plakaty z informacją o tym, że ARiMR przeprowadzi w okresie jesienno-zimowym 52 tysiące spotkań z mieszkańcami wsi, pomyślanych jako praktyczne porady na temat wypełniania wniosków o dopłaty. Spotkanie w Spale również zostało przeprowadzone jako praktyczne zajęcia z wypełniania wniosków o dopłaty obszarowe. Wypełniający je rolnicy, pracownicy terenowych oddziałów ARiMR i ośrodków doradztwa rolniczego, skierowali do organizatorów wiele bardzo konkretnych i szczegółowych pytań, na które na obecnym etapie nie zawsze znalazły się odpowiedzi. 

Wniosek o dopłaty uległ drobnym uproszczeniom w stosunku do dokumentu, który próbnie wypełniali rolnicy 28-29 czerwca w 32 gminach w kraju. Trudno powiedzieć, jaki kształt będzie miał ostatecznie, gdyż prace nad ustawą o płatnościach bezpośrednich jeszcze trwają. Rolnikom radzono, by na obecnym etapie dokonali pomiaru działek przy pomocy taśm mierniczych. Wpisanie do wniosku nieprawidłowej powierzchni działki wiąże się bowiem z odpowiedzialnością za podanie nieprawidłowych danych. Jeśli "przekłamanie" będzie większe niż 50% rolnik nie dość, że nie dostanie dopłaty obszarowej, to w ciągu trzech lat będzie musiał tę kwotę spłacić w ramach kary.

Mamy świadomość dużych nowości i niespodzianek, które mogą spotkać rolników przy wypełnianiu wniosku – powiedział obecny na konferencji zastępca prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Leszek Ratajczak. Rolnicy nie są przygotowani do wypełniania wniosków. Zawsze na początku istnieje pewien dystans. Jednak kiedy rolnicy nieco oswoją się z drukami, dochodzi do konkretnych pytań i rzetelnego szacowania sytuacji – dodał prezes Ratajczak.

Trudność może tkwić w ilości działek ewidencyjnych, które rolnik użytkuje. Jest też problem związany z rozróżnieniem pojęć "działka ewidencyjna" i "działka rolna". Problem ten dotyczy głównie Polski południowej. Nie oznacza to natomiast, że wnioski są skomplikowane. Rzecz w tym, by powierzchnia działek rolnych nie przekraczała powierzchni działki ewidencyjnej.

Wielu rolników nadal ma nieuregulowaną sprawę prawnego posiadania działki rolnej. Dość powszechne dzierżawy "na słowo"  mogą utrudnić uporanie się z wypełnieniem wniosku. Nie jest to jednak problem systemu, ale rolnika – powiedział z-ca prezesa ARiMR. W momencie składania wniosków Agencja nie wymaga żadnych dokumentów, a bazuje na oświadczeniu rolnika. Problem pojawi się wtedy gdy na jedną działkę wpłyną dwa wnioski. Natomiast system funkcjonuje bardo prosto. W momencie ubiegania się o numery ewidencje, współwłaściciele, czy współmałżonkowie decydują kto występuje o numer ewidencyjny i decydują o tym kto będzie się ubiegał o płatności obszarowe. Innym problemem jest to, czy dopłaty faktycznie będą skierowane do tego kto ziemię użytkuje. Mamy jeszcze trochę czasu. Praktycznie do kwietnia, jest jeszcze ponad pół roku – dość by pewne sprawy dopiąć, zrobić porządek w księgach wieczystych. Temu też służą spotkania instruktażowe, by dać rolnikom sygnał co i jak należy jeszcze zrobić, co będzie potrzebne do wypełnienia wniosku. 

Ostatecznie odpowiedzialność za prawidłowe wypełnienie wniosku spoczywa na rolniku. Jeśli po złożeniu dokumentu do Agencji okaże się, że są w nim błędy, rolnik zostanie wezwany do ich usunięcia. Ponad to rolnik, do czasu, aż nie odwiedzi go kontrola, ma czas na korektę. Na razie wniosek ze spotkań pilotażowych jest taki, że rolnicy podają nieco mniejszy obszar, żeby nie ponosić spodziewanych konsekwencji. 

Biorącym udział w spotkaniu rolnikom dyplomy-podziękowania wręczyli poseł Roman Jagieliński oraz z-ca prezesa ARiMR Leszek Ratajczak. Unia Europejska to jest ta instytucja, która ma sejf. Cywilna część oprawy Dożynek Prezydenckich zobowiązuje nas do przekazania do nich szyfrów, jakimi są poprawnie wypełnione wnioski – powiedział dziękując uczestnikom poseł Jagieliński.