Przełomowe  porozumienia  w  Radzie dla modelu rolnego w UE

Po  trwających  trzy  dni  dyskusjach,  które  miały  miejsce  w  Radzie  ds.  Środowiska  i  Energii  w Luksemburgu,  ministrowie  27  państw  członkowskich  UE  osiągnęli  porozumienia  w  sprawie ważnych dla sektora rolnictwa kwestii.

Te inicjatywy między innymi wraz  ze  strategią  od pola do  stołu, pakietem  odbudowy  zasobów przyrodniczych,  strategią  leśną  na  2030  r.  proponują  głębokie  zmiany  oraz  ważne  inwestycje, które  ponownie  określą  unijny  model  rolny  na  najbliższe  dekady.  Jeżeli  chodzi  o  sytuację  w terenie,  rolnicy  i  spółdzielnie  rolnicze  angażują  się  w  wiele  procesów transformacji,  realizację porozumienia  paryskiego  i  wspierają  światowe  wysiłki  na  rzecz  łagodzenia  zmian  klimatu, uważając  je  za  zasadniczą  część  europejskiego  i  światowego  programu  politycznego. 

Copa  i Cogeca wierzą,  że  cele wyznaczone  przez te  ambitne  inicjatywy  unijne  będzie  można  osiągnąć jedynie  jeśli  wdrożone  zostaną  skuteczne  instrumenty  ustawodawcze,  opierające  się  na potencjale  sektorów  związanych  z  gruntami  w  zakresie  łagodzenia  skutków  zmiany  klimatu.

Produkcja żywności (w tym paszy) powinna być głównym elementem, jak stanowi artykuł 2 (b) porozumienia  paryskiego. Kluczowe  jest,  aby  pakiet  „Fit for  55”  zapewniał  sektorowi  rolnemu
pewność i stabilizację oraz uwzględniał jego zdolność, potencjał i ograniczenia odnośnie redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Jeżeli  chodzi  o  pakiet  „Fit  for  55”,  Rada  podczas  prezydencji  francuskiej  przyjęła  swoje stanowisko na potrzeby negocjacji (ogólne podejście) w sprawie, między innymi, następujących
wniosków  ustawodawczych:  wspólnego  wysiłku  redukcyjnego  państw  członkowskich  w sektorach  nieobjętych  systemem  handlu  emisjami  (ETS)  (rozporządzenie  ESR),  emisji  i
pochłaniania  w  wyniku  działalności  związanej  z  użytkowaniem  gruntów,  zmianą  użytkowania gruntów i leśnictwem (LULUCF), dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii (RED) oraz
standardów emisji CO2 dla samochodów osobowych i ciężarowych.

Jeżeli chodzi o LULUCF, Rada potwierdziła ogólny ambitny cel wynoszący 310 Mt ekwiwalentu pochłaniania  netto CO2  w  sektorze  LULUCF  w  2030  r.  na  poziomie  unijnym.  Obecna  zasada
zerowego  salda  będzie  w  dalszym  ciągu  stosowana  do  2025  r.  Rada  podjęła  decyzję,  aby utrzymać  dystrybucję  celów  pomiędzy  państwa  członkowskie  na  okres  2026-2030.  Zgodnie  z
tym podejściem, dla każdego państwa członkowskiego określony zostanie wiążący cel krajowy na 2030 r, jak również suma emisji i pochłaniania netto gazów cieplarnianych na cały okres 2026-
2030, która będzie oparta na tendencji orientacyjnych wartości rocznych. 

Z perspektywy Copa i Cogeca,  opcją  preferowaną  byłyby  wyłącznie  cele  na  poziomie  unijnym. 

Jeżeli  chodzi  o pozytywne  aspekty,  Rada  zaakceptowała  oraz  wprowadziła  pewien  stopień  elastyczności  na przykład  jeśli  chodzi  o  klęski  żywiołowe  oraz  wspiera  państwa  członkowskie,  które  mają     trudności w osiąganiu swoich celów. 

Rada zgodziła się również, że Komisja powinna w 2023 r.przeprowadzić  sprawozdanie w  sprawie uwzględnienia  emisji  gazów  cieplarnianych innych niż CO2 pochodzących z rolnictwa w zakres rozporządzenia i w sprawie wyznaczenia celów po 2030r. dla sektora użytkowania gruntów.

Z zadowoleniem przyjmujemy informacje o sprawozdaniu.

Uwzględnienie  emisji  gazów  cieplarnianych  innych niż CO2 pochodzących  z  rolnictwa  zakłóca koncept  AFOLU (rolnictwo,  leśnictwo  i  inne  użytkowanie  gruntów)  oraz  naturalne  przepływy między  objętymi  sektorami,  które  mają  niezaprzeczalnie  synergiczny  charakter. 

Emisje  gazów cieplarnianych  inne  niż  CO2  pochodzące  z  rolnictwa  powinny  zostać  uwzględnione  w  ramach LULUCF po 2030 r.

Jeżeli chodzi o ESR, Rada zgodziła się na cel redukcji emisji gazów cieplarnianych na poziomie UE na poziomie 40%, w porównaniu z poziomem z 2005 r. dla sektorów nieobjętych przez ETS,
w  tym  rolnictwa.  Zdecydowała  również,  aby  utrzymać  zwiększone  cele  krajowe  przypisane poszczególnym  państwom  członkowskim,  jak  zaproponowała  Komisja,  jednak  zaznaczając  że
należy  wziąć  pod  uwagę  specyficzne  okoliczności  krajowe.  Znajduje  to  odzwierciedlenie  w osiągniętym porozumieniu, aby dostosować liniowe tendencje emisji w 2025 r. jeżeli doprowadzi
to  do  wyższych  rocznych  limitów  dla  państw  członkowskich,  których  to  dotyczy,  z  uwagi  na kwestie  przewidywalności  (np.  nieprzewidziane  wydarzenia).  Członkowie  Copa  i  Cogeca  z
zadowoleniem przyjmują ten mechanizm dostosowania.

Jeżeli  chodzi  o  dyrektywę  w  sprawie  odnawialnych  źródeł  energii  (RED  II)  oraz normy  emisji  CO2  dla  samochodów  osobowych  i  dostawczych,  członkowie  Copa  i
Cogeca wspierają stabilną i długoterminową politykę, która chroni obecne i przyszłe inwestycje w  sektorze  bioenergii  oraz  zapewnia  większą  spójność  między  różnymi  przepisami  UE,  które
stanowią,  że  certyfikowane  zrównoważone  biopaliwa  pochodzenia  roślinnego  są  opłacalnym rozwiązaniem,  aby  zdekarbonizować  transport  i  mają  śladowy  wpływ  na  bezpieczeństwo
żywnościowe.  Ogólne  podejście  Rady  odnośnie  RED  II  akceptuje  wiele  mnożników  wartości energetycznej energii odnawialnych w  ramach  celu dotyczącego OZE. To podejście wprowadza
konsumentów w błąd jeśli  chodzi o faktyczną konsumpcję  energii odnawialnych oraz  zwiększa wykorzystanie  paliw  kopalnych.  Odnośnie  norm  emisji  CO2  dla  samochodów  osobowych  i
dostawczych,  członkowie  Copa  i  Cogeca  żałują,  że  wprowadzony  zostanie  zakaz  stosowania pojazdów  z  silnikami  spalinowymi  od  2035  roku.  Niestety  do  dnia  dzisiejszego  żadna
technologia  układu  napędowego  nie  jest  bezemisyjna,  nawet  w  przypadku  mobilności elektrycznej,  a  wszystkie  technologie  powinny  przyczyniać  się  do  dekarbonizacji  transportu
drogowego.

Jeżeli  chodzi  o  propozycję  dotyczącą  wylesiania,  Copa  i  Cogeca  wspiera  pracę  Komisji Europejskiej w walce z tym szkodliwym zjawiskiem występującym na całym świecie. Jednakże ta
walka nie powinna  zagrażać  konkurencyjności unijnego  sektora  rolno-spożywczego i leśnictwa oraz  nie  powinna  zakłócać  dostaw  surowców  ani  negatywnie  wpływać  na  bezpieczeństwo
żywnościowe. Ogólne podejście przyjęte przez Radę ds. Środowiska 28 czerwca uznaje złożoność tego tematu  oraz potrzebę utrzymania  równowagi między  ambicjami i pragmatyzmem. Z tego
względu Copa i Cogeca z zadowoleniem przyjmują zmiany zaproponowane przez Radę odnośnie tekstu  Komisji,  zwłaszcza  jeśli  chodzi  o  pewne  definicje,  takie  jak  degradacja  lasów,
zrównoważone pozyskiwanie surowca czy uwzględnienie określonych przepisów, które biorą pod uwagę  specyfikę  sektora  hodowli  bydła  w  UE.  Pozytywnie  odnoszą  się  również  do  poprawek
Rady  dotyczących  aspektów  w  zakresie  proporcjonalności  i  obciążenia  administracyjnego.

Ponadto  z  zadowoleniem  przyjmujemy  skreślenie  artykułu  odnośnie  prawa  Komisji  do przyjmowania  aktów  delegowanych  jako  że  uważamy,  że  wszelkie  przyszłe  poprawki  do
rozporządzenia,  które  mają  związek  z  kluczowymi  elementami  powinny  być  lepiej przeanalizowane i szczegółowo omówione podczas przygotowania stanowisk różnych instytucji.

Copa i Cogeca wzywają Parlament Europejski o zrównoważone stanowisko, które zagwarantuje że  wszelkie  dodatkowe  przepisy  zapewnią  równe  warunki  dla  unijnych  rolników  i  operatorów
oraz wezmą pod uwagę złożoność globalnych łańcuchów dostaw.

Copa  i  Cogeca  oczekują na  dalsze  działania  odnośnie  tych  elementów  podczas  rozmów trójstronnych oraz w komisjach parlamentarnych. Jesteśmy gotowi na współpracę ze wszystkimi
instytucjami,  aby  sprawić by  pakiet  „Fit  for  55” był rzeczywiście  dostosowany  do  potrzeb europejskiego innowacyjnego i zrównoważonego rolnictwa przyszłości.

źródło: COPA i COGECA