Krzysztof Jurgiel przesłał do naszej redakcji najnowszy komunikat z ostatniego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego. W swoich wystąpieniach, europoseł Prawa i Sprawiedzliwości odniósł się m. innymi do bardzo trudnej sytuacji rolników z europy wschodniej, która jest spowodawana otwartą granicą UE dla ukraińskich artykułów rolno-spożywczych.
Krzysztof Jurgiel niezmiennie zwraca uwagę fakt, jak bardzo negatywne w skutkach dla unijnych rolników ma wprowadzanie kolejnych ograniczeń związanych z Zielonym Ładem, których promotorem, zwolennikiem i gorącym orędownikiem jest wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej odpowiedzialny za Europejski Zielony Ład Frans Timmerman.
Poseł Krzysztof Jurgiel zabrał głos w powyższym temacie:
Panie Przewodniczący, Panie Komisarzu. Dyskusja o zrównoważonym rolnictwie powinna opierać się na równoważeniu się czynników ekonomicznych, społecznych i środowiskowych. Tymczasem mam wrażenie, że w wypowiedziach Pana Komisarza wybija się głównie aspekt środowiskowy - i jemu podporządkowywane są poszczególne inicjatywy Komisji. Szczególnym tego przykładem jest projekt Rozporządzenia w sprawie zrównoważonego użycia pestycydów, który ze „zrównoważeniem” nie ma nic wspólnego, a de facto jest dobijaniem europejskiego rolnictwa, bez rzetelnej oceny skutków proponowanej legislacji. Po raz kolejny kieruję pytanie - kiedy rolnicy i administracje krajowe otrzymają rzetelne oceny skutków wszystkich strategii Zielonego Ładu na rentowność produkcji rolnej w skali indywidualnych państw członkowskich?
Pytanie polskiego europarlamentarzysty wygłoszone zostało w ramach Pkt 4 agendy posiedzenia komisji - Wymiana poglądów z wiceprzewodniczącym Fransem Timmermansem na temat zrównoważonego systemu rolno-spożywczego i wykorzystania zasobów.
Podczas włoskiego wydarzenia w Taranto w zeszłym tygodniu, w dialogu z obywatelami, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej odpowiedzialny za Europejski Zielony Ład Frans Timmermans powiedział, że „60 % ziem w Europie jest w bardzo złym stanie, ponieważ użyliśmy zbyt dużej ilości pestycydów i pierwiastków chemicznych”. To właśnie z rolnikami – kontynuował – głównymi ofiarami zmian klimatycznych – UE potrzebuje nowego sojuszu w interesie dzieci i wnuków, ponieważ te metody produkcji nie są zrównoważone. „Jeśli nie zmienimy polityki ochrony środowiska, susze w przyszłości będą jeszcze gorsze niż to, co widzimy teraz”. Dlatego też potrzebne jest bezpośrednie wsparcie dla rolników, którzy chcą produkować.
5 maja Europejska Partia Ludowa (PPE) przyjęła rezolucję odrzucającą proponowane rozporządzenie w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów, a także planowaną ustawę o odbudowie przyrody. Może to wpłynąć na negocjacje w sprawie tych dwóch dossier w PE.
Bezpieczeństwo żywnościowe jest bezpośrednio uzależnione od zdrowego środowiska naturalnego” - „ciągły spadek liczby owadów zapylających zagraża dostępności pożywnej i zdrowej żywności”. Dodano, że „odbudowa gleby i ekosystemu agroekosystemów pomaga utrzymać żywotną populację owadów zapylających”, zauważając, że „60 %-70 % gleb w Europie jest zdegradowana” i „nie może zapewnić odpornej produkcji żywności i pozostawiać ekosystemy rolno-spożywcze bardziej narażone na szkody roślinne spowodowane ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi”. Podkreślono również wartość cech takich jak „linie drzew, żywopłoty i pasy trawy”, przyczyniając się do zwiększenia dostępności naturalnych substancji odżywczych i poprawy jakości składników odżywczych. „To z kolei wspiera odporną produkcję żywności przy użyciu mniej chemicznych pestycydów, nawozów i nawadniania” – zauważono. „Odbudowa przyrody chroni również przed trwającą utratą cennej różnorodności genetycznej, w tym dzikich krewnych roślin uprawnych (dzikich gatunków roślin związanych z uprawami rolnymi)” – podsumowuje EEA. „Podczas gdy działania zostały podjęte na całym świecie i przez państwa członkowskie UE, potrzebne są dalsze działania.
Pkt 5 agendy - COM(2023) 201 - Zmiana dyrektywy Rady 2001/110/WE odnoszącej się do miodu, dyrektywy Rady 2001/112/WE odnoszącej się do soków owocowych i niektórych podobnych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi, dyrektywy Rady 2001/113/WE odnoszącej się do dżemów owocowych, galaretek i marmolady oraz słodzonego przecieru z kasztanów przeznaczonych do spożycia przez ludzi oraz dyrektywy Rady 2001/114/WE odnoszącej się do niektórych rodzajów częściowo lub całkowicie odwodnionego mleka konserwowanego przeznaczonego do spożycia przez ludzi
Tak zwane dyrektywy śniadaniowe ustanawiają wspólne zasady dotyczące składu, nazwy handlowej, etykietowania i prezentacji niektórych środków spożywczych w celu ochrony interesów konsumentów i zapewnienia swobodnego przepływu tych produktów na jednolitym rynku Unii Europejskiej (UE). Zestaw obejmuje między innymi dyrektywę Rady 2001/110/WE odnoszącą się do miodu, dyrektywę Rady 2001/112/WE odnoszącą się do soków owocowych i niektórych podobnych produktów, dyrektywę Rady 2001/113/WE odnoszącą się do dżemów owocowych, galaretek i marmolad oraz słodzony przecier z kasztanów oraz dyrektywę Rady 2001/114/WE odnoszącą się do mleka konserwowanego częściowo lub całkowicie odwodnionego.
Z biegiem lat rynki żywności znacznie ewoluowały, napędzane innowacjami, ale także zmieniające się obawy społeczne i popyt konsumentów. Niniejszy projekt przeglądu ma na celu uwzględnienie tych zmian w kontekście strategii Komisji Europejskiej „ od pola do stołu” oraz celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Proponowana dyrektywa została złożona przez Komisję Europejską w dniu 21 kwietnia 2023 r.
Poseł Krzysztof Jurgiel zabrał głos w powyższym temacie:
Panie Przewodniczący - we wniosku proponuje się dokonanie aktualizacji przepisów czterech z siedmiu tzw. „dyrektyw śniadaniowych”. Zmiana w dyrektywie dotyczącej miodu, dotycząca podawania krajów pochodzenia miodu na mieszankach miodów z kilku krajów, ma zapewnić swobodny przepływ miodu na rynku unijnym oraz z uwagi na ścisły związek między jakością miodu, a jego pochodzeniem zagwarantować, aby konsumenci mieli dostęp do pełnych informacji o pochodzeniu miodu. Wychodzi ona naprzeciw potrzebie o informowaniu konsumentów o kraju pochodzenia miodu. Zasadne są zmiany proponowane do Dyrektywy Rady 2001/112/WE odnoszącej się do soków owocowych i niektórych podobnych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi, w szczególności:
Jeśli chodzi o Dyrektywę 2001/113/WE, została w Polsce zaimplementowana i te przepisy są objęte rozporządzeniem Ministra Rolnictwa.
Pkt 14 agendy - Wymiana poglądów z przedstawicielami Komisji na temat Ukrainy: korytarze solidarnościowe, obecne i przyszłe wyzwania.
Blokada ukraińskich portów w wyniku rosyjskiej inwazji na Ukrainę poważnie wpłynęła na globalne łańcuchy dostaw zbóż. Biorąc pod uwagę fakt, że Ukraina jest głównym światowym eksporterem kukurydzy, pszenicy, słonecznika i jęczmienia, konieczne było znalezienie przez społeczność międzynarodową rozwiązań w celu wyprowadzenia ukraińskiej produkcji z kraju w celu zapewnienia globalnego bezpieczeństwa żywnościowego.
Produkcja zboża na Ukrainie (w mln ton)
Ukraina stanowiła również połowę dostaw Światowego Programu Żywnościowego ONZ przed wojną.
Jednak w niedalekiej przyszłości dostawy pszenicy na lata 2023/24 (składające się z rocznej produkcji i zapasów z roku gospodarczego 2022/23) prawdopodobnie wyniosą prawie 30 % poniżej poziomu 2022/23 i 45 % poniżej poziomu 2021/22:
Przewidywane dostawy zboża na Ukrainę
Jeżeli chodzi o kukurydzę, spodziewane dostawy dla Ukrainy na lata 2023/24 mogą wynieść 36 % poniżej poziomu 2022/23 i 53 % poniżej poziomu 2021/22.
Przewidywane dostawy kukurydzy na Ukrainę
Kraje trzecie, które są najbardziej narażone na trwające zakłócenia na rynku, to Somalia (100 %), Benin (100 %), Laos (94 %), Egipt (82 %), Sudan (75 %), DR Kong (69 %), Senegal (66 %) i Tanzania (64 %).
Środki polityczne WE/ONZ w 2022 r.
W odpowiedzi na blokadę portów Morza Czarnego KE przyjęła w zeszłym roku dwa główne środki:
a) Tymczasowo zliberalizowała cały import z Ukrainy i zawiesiła środki ochrony handlu wobec ukraińskich firm do 5 czerwca 2023 r.
b) Ustanowienie „linii solidarności” w maju 2022 r. (w następstwie realizacji inicjatywy zbożowej czarnomorskiej w lipcu po porozumieniu między Ukrainą, Rosją i Turcją pod nadzorem Organizacji Narodów Zjednoczonych).
„Pasy solidarnościowe” miały na celu poszukiwanie innych sposobów eksportu ukraińskich produktów rolnych za pośrednictwem alternatywnych szlaków lądowych i portów UE, a także stworzenie lepszych połączeń transportowych, szybsze operacje celne i nowe składowanie na terytorium UE. Szacuje się, że od pierwszego wywozu pasy solidarnościowe były w stanie odblokować około 29 mln ton ziarna, które ma być wywiezione do UE drogą drogową, kolejową lub statkami wykorzystującymi deltę Dunaju.
Niedawne zakłócenia w Europie Wschodniej i reakcja KE
Jednocześnie otwarcie rynku UE na ukraiński import zaowocowało bezprecedensowym napływem ukraińskich produktów do Europy Wschodniej. Ten nagły i znaczący napływ spowodował napięcie na szczeblu lokalnym, ponieważ duże ilości zboża przepływały na obszarach o ograniczonych możliwościach magazynowania (w porównaniu z nowymi potrzebami) oraz wysokie wyzwania logistyczne, które należy pokonać, aby je eksportować, a jednocześnie magazynować i transportować lokalne produkcje. W obliczu tej kwestii, która w różny sposób wpływa na państwa członkowskie na jednolitym rynku i po dokonaniu oceny presji na ceny lokalne wynikającej z napięć w łańcuchach logistycznych wynikających ze zwiększonego tranzytu produktów z Ukrainy, 20 marca Komisja zaproponowała pakiet pomocy w wysokości 56,3 mln EUR dla rolników w krajach najbardziej dotkniętych skutkami spadku lokalnych cen rynkowych (Polska, Bułgaria, Rumunia) (płatność ta ma nastąpić do dnia 30 września 2023 r.).
Presja na rynki wschodnioeuropejskie stale rosła jednak w kwietniu, co doprowadziło do podjęcia przez rządy Polski, Słowacji, Bułgarii, Rumunii i Węgier decyzji o nałożeniu tymczasowych ograniczeń na import ziaren ukraińskich. Te pięć krajów odnotowało tysiąckrotny wzrost ukraińskich produktów rolnych na ich terytoria, przy czym import pszenicy do Polski wzrósł z 2800 ton w 2021 r. do 500 000 ton w 2022 r.
W wyniku negocjacji między WE a najbardziej dotkniętymi państwami członkowskimi, w dniu 02 maja WE przyjęła nadzwyczajne i tymczasowe środki zapobiegawcze dotyczące przywozu pszenicy, kukurydzy, rzepaku i materiału siewnego słonecznika z Ukrainy w ramach rozporządzenia w sprawie autonomicznych środków handlowych. Środki te weszły w życie 2 maja i potrwają do 5 czerwca 2023 r.
W tym okresie nasiona pszenicy, kukurydzy, rzepaku i słonecznika pochodzące z Ukrainy mogą nadal być dopuszczone do swobodnego obrotu we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej innych niż pięć państw członkowskich pierwszej linii: Bułgaria, Węgry, Polska, Rumunia i Słowacja. Produkty mogą nadal przemieszczać się lub tranzytować przez te pięć państw członkowskich za pomocą wspólnej procedury tranzytu celnego lub przemieszczać się do kraju lub terytorium poza UE.
Jednocześnie Bułgaria, Węgry, Polska i Słowacja zobowiązały się do zniesienia jednostronnych środków dotyczących pszenicy, kukurydzy, nasion rzepaku i słonecznika oraz wszelkich innych produktów pochodzących z Ukrainy.
Według KE środki te stanowią część ogólnego pakietu wsparcia, który Komisja proponuje i zostaną uzupełnione wsparciem finansowym dla rolników w pięciu państwach członkowskich oraz dalszymi środkami ułatwiającymi tranzyt ukraińskiego wywozu zbóż przez korytarze Solidarności do innych państw członkowskich i państw trzecich.
Poseł Krzysztof Jurgiel zabrał głos w powyższym temacie:
W wyniku niepowodzenia szlaków solidarnościowych, rolnicy 5 państw dzisiaj protestowali na Placu Schumana (o tym mówił Pan Przewodniczący). Borykają się obecnie z gwałtownym spadkiem cen, brakiem popytu na zboża i nasiona oleiste, ze względu na nadwyżkę podaży nad popytem. Zapasy są na poziomie 150% poziomu typowego dla tej pory roku - następne zbiory rozpoczynają się za mniej niż 1 miesiąc i istnieje realna możliwość, że nie będzie nikogo do sprzedaży i nie będzie miejsca do przechowywania ziaren i nasion oleistych z nadchodzących zbiorów. Co więcej, rolnicy muszą już stawić czoła innym poważnym wyzwaniom i ewentualnym ograniczeniom w odniesieniu do Zielonego Ładu, a także celów w zakresie odbudowy przyrody. Te problemy, które wskazują, to:
Dlatego ten list, o którym mówi Pan Przewodniczący (list Przewodniczącego Linsa do Komisji Europejskiej) i inne działania powinny być podjęte - stawiam tutaj wniosek, żebyśmy rozpatrzyli odpowiedzi Komisji Europejskiej na posiedzeniu komisji AGRI.
oprac.: e-mk, ppr.pl na podst. źródło: komunikat Posła do PE Krzysztofa Jurgiela
.png)
Zaloguj przez Facebook
