Ptak_Waw_CTR_2024
TSW_XV_2025

Rolnik ma pamiętać, że zwierzę też czuje

5 stycznia 2016
Niektórzy gospodarze obawiają się, że obetną im dopłaty, gdy nie spełnią wszystkich wymogów wzajemnej zgodności. Inspektorzy i doradcy twierdzą, że nie ma się czego bać - pisze pomorska.pl.

- W Unii Europejskiej coraz wyżej podnoszą nam poprzeczkę - mówi rolnik z powiatu radziejowskiego. - Chyba chodzi o to, żeby znaleźć pretekst i zmniejszyć nam dopłaty. Najbardziej boję się kontroli z Inspekcji Weterynaryjnej dotyczącej rejestracji zwierząt, dobrostanu.

Chodzi o wymogi wzajemnej zgodności (ang. Cross compliance).

Inspekcja Weterynaryjna przypomina, że kontrole tych wymogów wymuszone zostały reformą Wspólnej Polityki Rolnej, która zasadniczo zmieniła sposób wsparcia rolnictwa w Unii Europejskiej.

Wprowadzono tzw. Płatność Jednolitą, która zastąpiła większość dotychczasowych płatności bezpośrednich, specyficznych dla poszczególnych rodzajów produkcji rolnej.

Otrzymanie tej płatności zostało uzależnione od spełnienia przez rolników szeregu wymagań dotyczących:
- utrzymania gruntów wchodzących w skład gospodarstwa w Dobrej Kulturze Rolnej zgodnej z ochroną środowiska określonych w załączniku III do rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009,
- podstawowych wymogów z zakresu zarządzania określonych w załączniku II do rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009.

Powyższe wymogi składają się na jeden mechanizm noszący wspólną nazwę: zasada wzajemnej zgodności. To powiązanie wysokości uzyskiwanych płatności ze spełnianiem przez nich określonych wymogów.

Historia kontroli CC
Kontrole wymogów wzajemnej zgodności prowadzone są w Polsce przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Inspekcję Weterynaryjną.

Kompetencje Inspekcji Weterynaryjnej początkowo obejmowały swym zakresem wyłącznie zagadnienia związane z identyfikacją i rejestracją zwierząt (obszar A). W roku 2011 w zakres kontroli wymogów wzajemnej zgodności włączony został obszar B, który dotyczy zdrowia zwierząt, bezpieczeństwa pasz i żywności oraz produktów pochodzenia zwierzęcego (zdrowie publiczne).

Od 1 stycznia 2013 r. na kontrole wymogów wzajemnej zgodności wykonywane przez Inspekcję Weterynaryjną składają się:
- Obszar A, który obejmuje: identyfikację i rejestrację zwierząt.
- Obszar B obejmujący: zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt, zgłaszanie chorób,
- Obszar C, obejmujący: dobrostan zwierząt.

Do kontroli wymogów wzajemnej zgodności rolnicy typowani są w drodze losowania przez komputer, na podstawie czynników ustalanych wspólnie przez Głównego Lekarza Weterynarii oraz prezesa ARiMR. W skali kraju kontrolowanych jest 3 proc. rolników w obszarze A oraz po 1 proc. z obszaru B i C.

Obszar A
Wymogi dotyczą rolników utrzymujących bydło, owce, kozy, świnie. Chodzi o weryfikację spełnienia (przez rolnika) obowiązków wynikających z ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.

Obszar B
Te wymogi dotyczą rolników utrzymujących zwierzęta. Bo to właśnie na nich spoczywa odpowiedzialność za wyprodukowanie i wprowadzenie do obrotu bezpiecznej żywności lub surowca do jej produkcji.

Obszar C
Dobrostan zwierząt to zespół warunków określających potrzeby biologiczne i behawioralne zwierząt, co umożliwia objawianie w pełni ich możliwości genetycznych. W dobrostanie ważne jest też kryterium etyczne, gdzie zwierzę z przedmiotu produkcji staje się podmiotem zdolnym do odczuwania cierpienia.

Na dobrostan zwierząt składają się następujące elementy: właściwe obchodzenie się ze zwierzętami, warunki utrzymania, obsada (na jednostce powierzchni) oraz stopień przystosowania się zwierząt do warunków, w których przebywają.

Wymogi w zakresie dobrostanu zwierząt dotyczą posiadaczy zwierząt gospodarskich takich jak: koniowate, bydło, jeleniowate, świnie, owce, kozy, drób oraz zwierzęta futerkowe.

W przypadku nieprzestrzegania zasady konsekwencją jest zmniejszenie przyznawanych rolnikowi płatności bezpośrednich. Wymiar sankcji uzależniony jest od wielu czynników.

Wiele zależy od tego, czy niezgodność z przepisami wynika z:
- zaniedbania rolnika (nieumyślność),
- winy rolnika (celowość).

Istnieje także tzw. drobna niezgodność - naruszenie, które w zasadzie nie powoduje zagrożenia dla środowiska, zdrowia ludzi czy zwierząt i jest możliwe do szybkiego naprawienia.

Kontrole u nas
Kontrole wymogów wzajemnej zgodności w województwie kujawsko - pomorskim w latach 2009 - 2012 przeprowadzone przez Inspekcję Weterynaryjną:
- W roku 2009 przeprowadzono ją w 2188 wytypowanych gospodarstwach (nieprawidłowości stwierdzono w 46), kontrolowano przestrzeganie wymogów w obszarze A.
- W roku 2010 kontrola IW dotyczyła 1965 gospodarstw (nieprawidłowości stwierdzono w 515). Kontrolowano przestrzeganie wymogów w obszarze A.
- W roku 2011 - 1440 producentów wytypowano do kontroli w obszarze A oraz 435 w obszarze B. Niezgodności stwierdzono w 202 gospodarstwach w obszarze A oraz 37 w obszarze B.
- W 2012 kontrola IW dotyczyła 1315 gospodarstw w obszarze A oraz 437 w obszarze B. Nieprawidłowości wskazano w 144 gospodarstwach w obszarze A oraz w 25 gospodarstwach w obszarze B.
- W roku 2013 do kontroli wytypowano 1190 gospodarstw do kontroli w obszarze A oraz 403 w obszarze B i obszarze C.

Efekty? Zdaniem Inspekcji Weterynaryjnej w ostatnich kilku latach polepszył się znacznie wskaźnik poprawności przestrzegania przepisów ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt. A im lepsze są wyniki kontroli, tym mniej będzie ich w kolejnych latach.

- Nie należy się bać tych kontroli - uważa Bogumiła Mikołajczak, wojewódzki lekarz weterynarii w Bydgoszczy. - Przecież korzyści mogą z nich wynieść także rolnicy. Chętnie służymy doradztwem.

- Moje gospodarstwo było już kontrolowane - mówi Krzysztof Skowroński z Grzybna, koło Unisławia. - Rzeczywiście nie ma się czego bać. Wystarczy dobrze pracować i systematycznie uzupełniać dokumenty.



POWIĄZANE

Główny Inspektorat Sanitarny wydaje coraz więcej ostrzeżeń publicznych dotyczący...

Uprawa soi przy wsparciu technologii – ciekawy kierunek dla polskich rolników Ar...

Najnowsze dane GUS pokazały zaskakująco wręcz dobre dane na temat aktywności dew...


Komentarze

Bądź na bieżąco

Zapisz się do newslettera

Każdego dnia najnowsze artykuły, ostatnie ogłoszenia, najświeższe komentarze, ostatnie posty z forum

Najpopularniejsze tematy

gospodarkapracaprzetargi
Nowy PPR (stopka)
Jestesmy w spolecznosciach:
Zgłoś uwagę