Rolnicy, których gospodarstwa dotknęła susza mogą się ubiegać o kredyty klęskowe z dopłatami Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji. Poszkodowani mogą również skorzystać z możliwości prolongaty spłat rat kapitału i odsetek, wydłużyć spłatę wcześniej otrzymanych kredytów klęskowych obrotowych a także preferencyjnie oprocentowanych kredytów inwestycyjnych.
W tegorocznym planie finansowym Agencji na dopłaty do oprocentowania kredytów klęskowych udzielanych w br. zarezerwowano kwotę 8,5 mln zł. Do 29 lipca br. ARiMR rozdysponowała bankom z tego tytułu kwotę 518,8 tys. zł.
Oprocentowanie kredytu płacone przez kredytobiorcę wynosi obecnie w przypadku kredytów klęskowych inwestycyjnych od 1,20 proc. do 1,32 proc. w skali roku, a w przypadku kredytów klęskowych obrotowych – 1,20 proc. w skali roku. Kredyt klęskowy obrotowy może być udzielony na 24 miesiące, a w niektórych przypadkach okres stosowania dopłat do oprocentowania może być dłuższy. W przypadku klęskowego kredytu inwestycyjnego okres kredytowania wynosi maksymalnie 8 lat, z wyjątkiem kredytu na zakup kwalifikowanego materiału szkółkarskiego, gdzie okres spłaty nie może być dłuższy niż 5 lat. W obu przypadkach bank może zastosować karencję w spłacie kapitału do 2 lat.
Kredyt klęskowy obrotowy może zostać przeznaczony na zakup m. in.: kwalifikowanego materiału siewnego i szkółkarskiego, nawozów mineralnych, środków ochrony roślin, paliwa na cele rolnicze. Kredyt klęskowy inwestycyjny może zostać przeznaczony na odtworzenie zniszczonych w wyniku klęski środków trwałych.
Wysokość kredytu nie może przekraczać wielkości szkód określonych przez komisję wojewody zajmującą się szacowaniem strat wielkości szkód w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej. Nie może być to jednak więcej niż 4 mln zł na przedsięwzięcie realizowane w gospodarstwie rolnym lub 8 mln zł na działy specjalne produkcji rolnej. Udział środków własnych kredytobiorcy nie jest wymagany, jednak kredytobiorcy muszą udokumentować wykorzystanie co najmniej 70 proc. uzyskanego kredytu obrotowego i 100 proc. kredytu inwestycyjnego, na zakupy dokonane po dniu wystąpienia szkody.
Rolnicy, którzy spłacają wcześniej zaciągnięte kredyty preferencyjne, mają możliwość wydłużenia okresu spłaty kredytów klęskowych obrotowych oraz ubiegania się o prolongatę spłaty rat kapitału i odsetek.
W okresie objętym umową kredytu, bank może wydłużyć okres spłaty kredytu klęskowego obrotowego poza maksymalne okresy stosowania przez ARiMR dopłat do jego oprocentowania. Agencja nie stosuje wówczas dopłat, a oprocentowanie kredytu nie może być wyższe niż wynikające z umowy zawartej między Agencją i bankiem.
Właściciele gospodarstw rolnych i działów specjalnych produkcji rolnej znajdujących się na obszarach dotkniętych w 2003 r. klęską suszy, w których komisje powołane przez wojewodę dokonały szacunku strat, mogą ubiegać się w banku o wydłużenie o 1 rok maksymalnych okresów spłaty kredytów.
W przypadku kredytu klęskowego inwestycyjnego rolnicy mogą się ubiegać o wyrażenie przez bank zgody na wydłużenie terminu udokumentowania wydatków z 3 do 6 miesięcy. Dopłaty Agencji w odniesieniu do kwoty kredytu, której wydatkowanie nie zostało udokumentowane nie są stosowane od dnia następującego po upływie 3 miesięcy do dnia udokumentowania wydatków.
Rolnicy, których gospodarstwa zostały poszkodowane w wyniku klęsk żywiołowych mają także możliwość skorzystania z wydłużenia okresów spłaty preferencyjnie oprocentowanych kredytów inwestycyjnych. Z 8 do 15 lat może być wydłużony okres spłaty kredytów:
Rolnicy mogą również ubiegać się o wznowienie stosowania przez Agencję dopłat do oprocentowania kredytów, jeżeli w ocenie banku z przyczyn od siebie niezależnych czasowo zaprzestali jego obsługi lub zaprzestali prowadzenia przedsięwzięcia, a bank nie wypowiedział umowy kredytu.
W 2005 r. Agencja może stosować poręczenia i gwarancje wobec kredytów klęskowych. W planie finansowym ARiMR zarezerwowano na ten cel 5 mln zł, a umowy o współpracy w zakresie poręczeń i gwarancji kredytów klęskowych Agencja zawarła z bankami udzielającymi tych kredytów. Przy udzielaniu poręczeń obowiązuje tryb uproszczony, umożliwiający załatwienie przez wnioskodawców wszelkich formalności bezpośrednio w bankach kredytujących. Wysokość gwarancji lub poręczenia nie może przekraczać 80 proc. wykorzystanej kwoty kredytu wraz z odsetkami od kwoty objętej gwarancją lub poręczeniem, nie więcej jednak niż do łącznej kwoty 65 tys. zł.
W 2005 r. kredytów klęskowych udzielają cztery banki:
Bank Gospodarki Żywnościowej S.A., Bank Polskiej Spółdzielczości S.A., Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A. oraz Mazowiecki Bank Regionalny S.A. W pierwszym półroczu udzieliły one 1123 kredytów klęskowych na kwotę ok. 10,3 mln zł, w tym 1115 kredytów obrotowych na kwotę ponad 9,8 mln zł i 8 kredytów inwestycyjnych na kwotę 441,5 tys. zł. Możliwość udzielania kredytów klęskowych ma 16 banków współpracujących z Agencją.
Od początku 2005 r. do Agencji wpłynęło 30 akceptacji ministra rolnictwa na uruchomienie kredytów klęskowych. Liczba oszacowanych przez komisje wojewódzkie gospodarstw poszkodowanych w wyniku klęsk wynosi 14,1 tys., na kwotę 145,7 mln zł, w tym: - 5,9 tys. gospodarstw poszkodowanych w wyniku wymarznięcia na kwotę 120 mln zł, - 1,5 tys. gospodarstw poszkodowanych w wyniku gradobicia na kwotę 16,9 mln zł, - 2 tys. gospodarstw poszkodowanych w wyniku powodzi na kwotę 3,8 mln zł, - 3 tys. gospodarstw poszkodowanych w wyniku huraganu - na kwotę 1,7 mln zł, - 1,7 tys. gospodarstw poszkodowanych w wyniku nadmiernych opadów atmosferycznych na kwotę 3,3 mln zł.
Obecnie komisje wojewódzkie powołane przez wojewodów szacują straty spowodowane tegoroczną suszą.