Jaja pod kontrolą

Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Spożywczych sprawdziła jakiej jakości jajka możemy kupić w sklepach i jak są one przechowywane.

Kontrolą objęto:
• w zakresie oceny organoleptycznej – 159 partii jaj o łącznej liczbie 1.588,8 tys. szt.,
• w zakresie znakowania jaj kodem producenta – 186 partii jaj o łącznej liczbie 2.202,0 tys. szt.,
• w zakresie znakowania opakowań jednostkowych – 124 partie o łącznej liczbie 1.081,5 tys. szt.,
• w zakresie znakowania opakowań zbiorczych – 135 partii o łącznej liczbie 1.231,0 tys. szt.

Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły:
• niewłaściwych cech organoleptycznych – 1,3 procent partii poddanych ocenie,
• braku znakowania jaj kodem producenta – 7,5 procent partii,
• niewłaściwego znakowania opakowań jednostkowych zawierających jaja spożywcze – 31,5 procent partii,
• niewłaściwego znakowania opakowań zbiorczych jaj – 21,5 procent partii.

Stwierdzone nieprawidłowości dotyczące braku znakowania lub nieprawidłowego znakowania jaj, opakowań jednostkowych i zbiorczych, które jest jednym z elementów jakości handlowej oferowanych konsumentom jaj, świadczą o braku dostosowania się producentów i dystrybutorów jaj do obowiązujących przepisów lub braku znajomości obowiązujących przepisów a może świadomym działaniu przeciwko odbiorcom jaj.

Na skutek stwierdzonych w czasie kontroli jaj spożywczych licznych nieprawidłowości, organy IJHARS:
• wydały 21 decyzji administracyjnych,
• zastosowały 26 mandatów na łączną kwotę 4.150 zł,
• w jednym przypadku wystąpiono do Sądu Grodzkiego w związku z utrudnianiem przeprowadzania kontroli.

Porównując wyniki bieżącej kontroli z wynikami kontroli przeprowadzonej w II kwartale 2005 roku należy stwierdzić, że:
• zwiększyła się ilość partii jaj, w których stwierdzono nieprawidłowe kategorie wagowe, z 4,8 procent w 2005 roku do 7,5 procent partii w 2006 roku,
• zmniejszyła się ilość partii jaj nieoznakowanych kodem identyfikacyjnym producenta z 10,3% w roku 2005 do 7,5 procent partii w roku 2006,
• zmniejszyła się ilość partii jaj w opakowaniach jednostkowych nieprawidłowo oznakowanych z 36,7 procent partii w roku 2005 do 31,5 procent partii w roku 2006,
• zwiększyła się ilość podmiotów, w których stwierdzono nieprawidłowości w zakresie wyposażenia zakładów pakowania jaj z 34,6 % w roku 2005 do 41,4 procent w roku 2006.

Porównanie wyników wskazuje, że uległo poprawie znakowanie jaj i opakowań jednostkowych w roku 2006, natomiast pogorszyło się stosowanie kategorii wagowych jaj i wyposażenie zakładów pakowania jaj w urządzenia potrzebne do kontroli parametrów jakościowych. Stwierdzone nieprawidłowości w czasie działań kontrolnych przeprowadzonych w roku 2005 i 2006 wskazują na niedostosowanie się producentów jaj spożywczych do obowiązujących przepisów. Takie działania powodują, że konsument otrzymuje produkt, który nie spełnia jego oczekiwań w związku z umieszczaniem informacji wprowadzających w błąd lub brakiem jakichkolwiek informacji. Stwierdzono też przypadki akceptacji przez konsumentów jaj nieoznakowanych kodem producenta, co mylnie interpretowano jako jaja „wiejskie” o wyższych walorach smakowych.

Stwierdzone w czasie kontroli nieprawidłowości w dużej mierze dotyczyły nieprawidłowego znakowania co trzeciej partii jaj w opakowaniach jednostkowych i co piątej partii jaj w opakowaniach zbiorczych, które jest jednym z elementów jakości handlowej jaj, a tym samym oferowanie konsumentowi jaj niespełniających kryteriów jakościowych wynikających z obligatoryjnych przepisów. Nieprawidłowości ww. są wynikiem braku znajomości obowiązujących przepisów w tym zakresie lub niewłaściwą ich interpretacją, a może celowym działaniem np. przez wydłużanie daty minimalnej trwałości do 56 dni, według przepisów powinno być 28 dni od daty zniesienia lub podawanie informacji w celu podniesienia atrakcyjności produktu przez zapis „jaja wielozbożowe”.

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami:
• wskazane jest przeprowadzenie ponownej kontroli jakości handlowej jaj w podmiotach, w których stwierdzono nieprawidłowości, przede wszystkim na terenie woj.: warmińsko-mazurskiego, lubelskiego, podkarpackiego, opolskiego i pomorskiego,
• należy rozważyć możliwość przeprowadzenia kontroli w zakresie jakości handlowej jaj w większej ilości podmiotów z uwzględnieniem kontroli w hurtowniach jaj.