Bociek na platformie

- Nie bardzo wierzę w jakieś bioprądy i żyły wodne, ale też nie potrafię racjonalnie wytłumaczyć, dlaczego bociany wybierają do budowania gniazd te, a nie inne słupy energetyczne - mówi Tadeusz Szczygieł, z firmy Energoserwis należącej do grupy GZE SA. Szczygieł odpowiada w grupie m.in. za akcję... wspierania bocianów.

Przeprowadzka z komina na słup
Boćki coraz chętniej wybierają pod budowę gniazd słupy energetyczne zamiast kominów czy starych drzew. Często stanowi to jednak śmiertelne niebezpieczeństwo dla ptaków, szczególnie młodych - przy próbach pierwszych lotów dotykają one drutów pod napięciem i giną porażone prądem. Dlatego ekolodzy wraz z pracownikami energetyki wpadli na pomysł budowania specjalnych platform. - Umieszczamy je na słupach w bezpiecznej odległości od przewodów - opowiada Tadeusz Szczygieł. - Dzięki temu ryzyko zetknięcia się z nimi ptaków spada do minimum.

Co ciekawe i - jak się okazuje - bardzo ważne, energetycy budują platformy tylko tam, gdzie boćki już się osiedliły. - Latem obserwujemy, gdzie żyją te ptaki, a następnie wczesną wiosną budujemy platformy oraz przenosimy na nie bocianie gniazda - tłumaczy Szczygieł.
Przyznaje, że wielu ludzi prosi go, żeby zbudować gniazdo koło ich domu. - Sam chętnie wystawiłbym takie gniazdo obok mojego - mówi. - Ale to nie ma najmniejszego sensu. W takim gnieździe bocian nie osiedliłby się, bo on sam wybiera miejsce na swój dom.

Lądowanie po remoncie
Czasami ptakom trzeba pomóc. - W Taciszowie koło Gliwic para bocianów zaczęła budować gniazdo bardzo późno i szło im to nieskładnie, gromadzone gałązki ciągle spadały - opowiada Szczygieł. - Mieszkańcy obserwowali zwyczaje bocianów i ustalili, że między 8 a 10 rano nie ma ich w gnieździe. W tym czasie zamontowaliśmy platformę, dorzuciliśmy gałązek. I jeszcze tego lata w gnieździe pojawiły się młode bociany.

Platformy montowane są przez energetyków metr nad przewodami. Do zdjęcia gniazd z przewodów energetycy używają podnośników hydraulicznych - bocianie gniazda mogą ważyć nawet tonę, a największe z nich mają powyżej metra wysokości. Ptaki budują je przez sześć lat.
Tadeusz Szczygieł dumny jest z tego, że prawie wszystkie boćki znów zamieszkują w "wyremontowanych" gniazdach. - Może raz się zdarzyło, że bocian który wrócił z Afryki nie chciał zostać na platformie, którą zbudowaliśmy - podkreśla.

Odciąć leniucha od ogrzewania
"Poczciwe boćki to straszne leniuchy - budują swe domostwa bezpośrednio na przewodach, dzięki czemu korzystają z "ogrzewania podłogowego", bo wilgotne gałązki przewodząc prąd powodują zwarcie. Niestety korzystanie z zaawansowanych technologii przez niedoświadczonych użytkowników kończy się czasem tragicznie. Młodzi łowcy żab, jaszczurek i polnych gryzoni czasem giną siadając na przewody pod napięciem. Dodatkową wadą "ogrzewania podłogowego? jest zgnuśnienie sympatycznych ptaków przejawiające się coraz mniejszą ilością czerwonodziobych pisklaków. A przecież mniejsza liczba boćków, to mniejsza liczba Polaków" - tak (przyznajemy, w bardzo zabawnej formie) na swojej stronie internetowej Górnośląski Zakład Elektroenergetyczny tłumaczy, dlaczego buduje gniazda dla bocianów.

Białe zagłębie
Platformy pod bocianie gniazda na ulubionych przez te ptaki słupach energetycznych są budowane na masową skalę od kilku lat, szczególnie w północno-wschodniej Polsce. To "bocianie zagłębie", gdzie żyje najwięcej w Polsce bocianów. Polska jest europejską ostoją bociana białego. Liczbę przylatujących do nas rocznie bocianich par szacuje się na 41 tysięcy - ze 160 tysięcy żyjących na świecie. Jedna czwarta polskiej populacji bociana żyje właśnie na północnym wschodzie kraju. Ptaki mają tam czyste środowisko i dobre żerowiska w dolinach nieuregulowanych rzek.