Wymagania dla opryskiwaczy

Od 2 listopada 2001 r. obowiązuje rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi o wymaganiach technicznych dla opryskiwaczy (Dz. U. nr 121, poz. 1303).

Zgodnie z rozporządzeniem wirujące elementy opryskiwacza powinny być zabezpieczone osłonami, chyba że konstrukcja opryskiwacza uniemożliwia bezpośredni kontakt operatora ciągnika lub opryskiwacza z wirującymi elementami. Wówczas osłony nie są wymagane.

Zbiornik i układ cieczowy opryskiwacza powinny być szczelne, tak aby nie dochodziło do wycieku mieszaniny środków ochrony roślin i wody. Podobnie, pompa opryskiwacza powinna być szczelna, tak aby nie dochodziło do wycieku oleju. Poziom oleju w pompie opryskiwacza powinien być utrzymywany na poziomie określonym w instrukcji obsługi opryskiwacza. Pompę opryskiwacza wyposaża się w powietrznik, natomiast w przypadku pomp o liczbie przepon-tłoków większej niż cztery, albo gdy występuje inny system tłumienia pulsacji ciśnienia powietrza, powietrznik nie jest wymagany.

Ciśnienie powietrza w powietrzniku pompy opryskiwacza powinno wynosić nie mniej niż 1/3, a nie więcej niż 2/3 wartości ciśnienia roboczego. Wydajność pompy opryskiwacza przy nominalnych obrotach wałka odbioru mocy (WOM), przy wszystkich włączonych rozpylaczach i mieszadle, powinna umożliwiać uzyskanie ciśnienia cieczy roboczej, w opryskiwaczu polowym na poziomie 0,5 MPa, a w opryskiwaczu sadowniczym na poziomie 1,5 MPa. W przypadku innych niż ciśnieniowe systemy rozpylania cieczy roboczej ciśnienie powietrza w powietrzniku pompy powinno być utrzymywane na poziomie określonym w instrukcji obsługi opryskiwacza.

Zbiornik opryskiwacza wyposaża się co najmniej w jedno mieszadło, jednak mieszadło nie jest wymagane, jeżeli powrót cieczy roboczej z pompy jest skierowany wężem w pobliże dna zbiornika i powoduje widoczny efekt mieszania cieczy przy włączonym dopływie cieczy do wszystkich elementów zespołu opryskowego.

Zbiornik opryskiwacza powinien być tak skonstruowany, aby uniemożliwiać powstawanie w nim podciśnienia. Zawór spustowy zbiornika umieszcza się w miejscu łatwo dostępnym dla operatora ciągnika lub opryskiwacza i w sposób pozwalający na całkowite opróżnienie zbiornika. Zbiornik opryskiwacza wyposaża się w system wstępnego filtrowania z sitem wlewowym, chyba że opryskiwacz ma inny system wstępnego filtrowania. Wówczas system wstępnego filtrowania z sitem wlewowym nie jest wymagany.

Wskaźnik poziomu cieczy roboczej, umieszczony na zbiorniku, powinien być widoczny podczas obsługiwania przez operatora ciągnika lub opryskiwacza. 

Manometr opryskiwacza, którego średnica powinna wynosić co najmniej 60 mm, umieszcza się w miejscu umożliwiającym odczyt jego wskazań podczas obsługiwania przez operatora ciągnika lub opryskiwacza. Rozporządzenie określa również, ile powinna wynosić skala manometru: 0,2 bara przy ciśnieniu roboczym poniżej 5 barów; 1,0 bar przy ciśnieniu roboczym 5-20 barów; 2,0 bary przy ciśnieniu roboczym powyżej 20 barów. Różnica ciśnień wskazanych na manometrze opryskiwacza i manometrze wzorcowym nie może wynosić więcej niż 10%. Wartość ciśnienia roboczego dla stałych obrotów wałka odbioru mocy (WOM) nie może zmieniać się o więcej niż 7%. Wyłączenie i włączenie głównego zaworu odcinającego dopływ cieczy roboczej do zespołu opryskowego nie może spowodować różnicy ciśnień większej niż 7%.

Elementy układu cieczowego opryskiwacza powinny być trwale zamocowane i zabezpieczone przed samoopryskiem oraz samoczynnym obracaniem lub przesuwaniem się w trakcie pracy opryskiwacza.

Opryskiwacz wyposaża się co najmniej w dwa stopnie filtracji, jeden po ssącej, a drugi po tłocznej stronie pompy. Wielkość oczek filtra po tłocznej stronie pompy powinna być mniejsza od najmniejszego rozmiaru, zamontowanych na belce polowej opryskiwacza, oczek rozpylaczy.

Belka polowa opryskiwacza powinna być skonstruowana w sposób zapewniający jej stabilność podczas pracy opryskiwacza. Różnica odległości pomiędzy poziomą płaszczyzną pod belką a poszczególnymi rozpylaczami nie może być większa niż 10 cm. W opryskiwaczu polowym wyposażonym w belkę polową o szerokości powyżej 10 m, belkę wyposaża się w zabezpieczenia chroniące rozpylacze przed kontaktem z ziemią.  W opryskiwaczu sadowniczym zespół opryskowy wyposaża się w zabezpieczenia chroniące rozpylacze przed uszkodzeniami o gałęzie drzew.

Po wyłączeniu zasilania belki polowej opryskiwacza z zainstalowanymi zaworami zwrotnymi rozpylaczy zawory te powinny zamykać dopływ cieczy do rozpylaczy. Wyciek cieczy roboczej z rozpylacza nie może być większy niż 2 ml (30 kropli) w ciągu 5 minut. Zawory zwrotne zainstalowane na belce polowej powinny być jednakowe.

W opryskiwaczu polowym filtry rozpylaczy zainstalowane na całej długości belki polowej powinny być jednakowe. Rozpylacze zainstalowane na belce polowej opryskiwacza powinny być tego samego typu i rozmiaru oraz rozpylać ciecz roboczą pod tym samym kątem. Zapis ten jednak nie dotyczy rozpylaczy asymetrycznych zainstalowanych na końcach belki polowej opryskiwacza polowego oraz rozpylaczy zainstalowanych w opryskiwaczu sadowniczym.

W opryskiwaczu polowym, przy pomiarze nierównomierności poprzecznej wypływu cieczy na stole rowkowym z odczytem automatycznym, współczynnik zmienności powinien wynosić nie więcej niż 10%. Przy pomiarze na stole rowkowym z odczytem optycznym różnice odczytów wartości dla poszczególnych rowków nie powinny być większe niż 15%, przy czym dopuszcza się, aby nie więcej niż 10% odczytów wykraczało poza ten zakres. Natomiast przy pomiarze wydajności rozpylaczy metodą natężenia wypływu cieczy roboczej z pojedynczych rozpylaczy, różnica pomiędzy wartością zmierzonego natężenia wypływu cieczy a wartością natężenia wypływu cieczy ustaloną przez producenta rozpylaczy powinna wynosić mniej niż 10%.

Urządzenie sterujące działaniem wentylatora, w opryskiwaczach wyposażonych w pomocniczy strumień powietrza, powinno umożliwiać wyłączenie wentylatora i niezależną pracę układu zasilania opryskiwacza. W opryskiwaczach polowych, wyposażonych w pomocniczy strumień powietrza, odległość linii przenikania się strumieni kropli cieczy roboczej oraz strumieni powietrza, mierzona od rozpylacza, powinna być większa niż 25 cm.