W niektórych krajach europejskich, na przykład we Włoszech, wyodrębniono nowe kategorie nawozów organicznych. Przykładem takiej grupy preparatów, które zakwalifikowano do osobnej grupy są hydrolizaty termiczne o wielofunkcyjnym działaniu do wykorzystywania w rolnictwie i ogrodnictwie. Ponieważ tego typu preparaty są także dostępne na polskim rynku, warto poznać ich innowacyjność.
Jednym z typów hydrolizatów jest Agrogel, który stanowi bazę do produkcji organicznych lub organiczno-mineralnych nawozów azotowych. Pozyskuje się go z kolagenu, który rozkładany jest w procesie hydrolizy termicznej na polipeptydy, peptydy i wolne aminokwasy, w ilości uzależnionej od intensywności przebiegu procesu. Substraty te zawierają azot organiczny, który jest udostępniany dla roślin w procesie mineralizacji. Podczas tego procesu materia organiczna jest rozkładana przez mikroorganizmy i przekształcana w formy nieorganiczne azotu. Następnie azot w formie nieorganicznej może być pobrany przez korzenie roślin. Azot organiczny nie ulega stratom w środowisku, a jego uwalnianie jest skorelowane z właściwościami fizykochemicznymi matrycy i warunkami klimatyczno-glebowymi.
Proces produkcji tego typu matryc nawozowych jest bardzo skomplikowany. Polega on na hydrolizie termicznej kolagenu. Surowiec do produkcji matryc jest przed obróbką termiczną dokładnie selekcjonowany i sterylizowany, dzięki czemu jest fitosanitarnie czysty. Wilgotność, temperatura i tempo ekstrakcji są stale kontrolowane. Pozwala to na otrzymywanie wysoko ustandaryzowanych produktów. Warto podkreślić, że do produkcji tej matrycy nawozowej nie używa się żadnych związków chemicznych. Proces składa się z trzech etapów hydrolizy różniących się intensywnością. Zmiana parametrów takich jak temperatura, para i ciśnienie, reguluje rozrywanie wiązań kolagenowych, co umożliwia uzyskanie produktów z wybranymi właściwościami chemicznymi i fizycznymi. Termiczna hydroliza kolagenu odbywa się w dynamicznych autoklawach. Proces składa się z trzech etapów o zmiennej długości, zachodzących w różnych temperaturach. Materiał po przejściu przez cztery różne reaktory zostaje przekazany na linię odparowywania. Na tym etapie w kontrolowanych warunkach i niskiej temperaturze /100°C/ kolagen zostaje finalnie przekształcony w hydrolizat.. Wysoka jakość procesu produkcji warunkuje wysoką homogeniczność i ustandaryzowanie produktu. Proces jest programowany w taki sposób, aby uzyskać różne długości łańcuchów peptydowych, które warunkują stopniowe uwalnianie azotu z finalnego produktu do gleby, co jest zgodne z potrzebami pokarmowymi roślin uprawnych. Uzyskanie konkretnych i stałych stężeń rozpuszczalnego azotu organicznego jest możliwe dzięki zastosowaniu wysoce selektywnego i zmodernizowanego procesu hydrolitycznego. Tradycyjne procesy produkcji nie są w stanie determinować zawartości rozpuszczalnego azotu organicznego. W rezultacie w nawozach powstałych w wyniku takiego procesu produkcyjnego oznaczana jest tylko zawartość całkowitego azotu rozpuszczalnego. W tej innowacyjnej matrycy nawozowej stosunek węgla do azotu jest mniejszy niż cztery, a zatem nawóz może być od razu po aplikacji rozkładany przez mikroorganizmy glebowe.
Głównym składnikiem Agrogelu jest kolagen, składający się z białek fibrylarnych. Dzięki temu produkt charakteryzuje się wysoką zawartością aminokwasów /glicyny, proliny, alaniny, kwasu glutaminowego i hydroksyproliny/.Specjalnie dobrany skład jest bardzo stabilny w czasie, ponieważ pochodzi od specyficznych białek. Oznacza to, że nawozy, które stworzone są na takiej bazie, na przykład Fertil czy Bioilsa charakteryzują się stałym i jednorodnym składem. Pierwiastki zawarte w nawozie są całkowicie, stopniowo uwalniane do gleby i pobierane przez rośliny, dzięki czemu nie ulegają stratom i nie zanieczyszczają środowiska. W tego typu nawozach możliwe jest sprecyzowanie czasu uwalniania pierwiastków do gleby z różnych frakcji nawozu. Agrogel jest pierwszym organicznym komponentem zawierającym organiczne formy rozpuszczalnego azotu i wyekstrahowanego węgla, które wywołują natychmiastową reakcję systemu glebowego. Stanowi on na przykład matrycę nowego typu organicznego nawozu o kontrolowanym uwalnianiu azotu. Dużą zaletą tego produktu jest jego wielofunkcyjne działanie: zaopatruje rośliny w azot, pełni funkcję użyźniacza glebowego i ukorzeniacza roślin oraz zwiększa wzrost, plonowanie i odporność roślin na stresy mineralne i środowiskowe. Zawarte w nawozie organiczne formy azotu i węgla są stopniowo i całkowicie uwalniane do gleby, a następnie w ciągu sezonu wegetacji efektywnie pobierane przez rośliny i mikroorganizmy glebowe. Stosowanie organicznego nawozu o kontrolowanym uwalnianiu azotu zwiększa ogólną dostępność składników mineralnych dla roślin, zapewnia lepsze wykorzystanie azotu i węgla z nawozu przez rośliny i mikroorganizmy glebowe, poprawia żyzność i życie biologiczne gleby, a także przeciwdziała przenawożeniu roślin i zanieczyszczeniu środowiska glebowego nadmiarem azotu.
Wydaje się zatem, że z punktu widzenia producentów warto rozważyć zastosowanie preparatu zbudowanego na bazie takiej matrycy na własnych plantacjach. Jego wszechstronne i bardzo skuteczne działanie z pewnością wpłynie korzystnie na wielkość i jakość osiąganego plonu.
9422895
1