Pastwisko racjonalnie nawożone i użytkowane pozwala najtaniej produkować mleko. Ruch i świeże powietrze korzystnie wpływają na produkcyjność, płodność i zdrowotność bydła. Przeprowadzone badania i obserwacje wykazały, że krowy utrzymywane w systemie alkierzowym na uwięzi są mniej produkcyjne, a ich użytkowanie jest przeciętnie o jedną czwartą krótsze w porównaniu do korzystających latem z pastwiska, a zimą z ruchu i słońca na wybiegu.
Wypas należy tak zorganizować, aby krowy każdego dnia miały dostatek młodej zielonki oraz możliwość odpoczynku na zacienionej kwaterze wypoczynkowej ze stałym dostępem do wody i lizawek solnych. Przy wysokiej wydajności krów oraz małej powierzchni pastwisk dobrze jest, gdy krowy raz w ciągu doby korzystają z wypasu, a w następnym odpasie są karmione zielonką dowożoną do obory lub na wybieg.
Najlepsza do wypasu jest trawa o odroście 12 do 20 cm.
Taka zielonka posiada najwyższą koncentrację składników pokarmowych. Odznacza się wysoką strawnością i jest chętnie zjadana przez bydło w dużych ilościach.
Krowa z dobrego pastwiska przy pobraniu do woli młodej zielonki może
wyprodukować ok. 20 litrów mleka, bez wyraźnego pogorszenia kondycji. Natomiast
przy skarmianiu starej trawy zaledwie 5 do 10 litrów. Należy pamiętać, że
zielonka młoda w stosunku do potrzeb krów zawiera:
- stosunkowo dużo
białka,
- wystarczającą ilość witamin oraz dostateczną wapnia i fosforu,
- mało włókna i
niektórych składników głównie sodu.
Białko zielonek
w 80% ulega rozkładowi w żwaczu do amoniaku, a w ponad 20% przechodzi przez
przedżołądki bez zmian, podlegając trawieniu wraz z białkiem obumarłych
drobnoustrojów w trawieńcu i jelicie cienkim skąd składniki są wchłaniane do
krwi i służą do produkcji mleka. Przy niedoborze związków energetycznych duża
ilość amoniaku jest niewykorzystana przez bakterie i ten amoniak przenika do
krwi, obciąża wątrobę i jest wydalany z moczem z organizmu w postaci mocznika.
Dlatego też wykorzystaniu amoniaku i wyższej produkcji mleka sprzyja
zaopatrzenie krów w łatwo strawne węglowodany np.: skrobię zbóż.
Żywienie uzupełniające zielonki
Krowom o wydajności do 18-20 litrów mleka dziennie (przy skarmianiu młodych zielonek do woli) wystarczy dostęp do słomy i soli lizawki. Natomiast przy wydajności wyższej trzeba stosować dodatek energetycznej paszy treściwej (suche wysłodki buraczane, śruty zbożowe) w ilości 0,5 kg na produkcję każdego dodatkowego litra mleka i mieszankę mineralną w ilości 50-100 g na krowę dziennie.
Dawka paszy treściwej wystarczy do 6 kg na krowę dziennie
Pobranie zielonki przez krowę w znacznej mierze określane jest przez ilość
zadawanej paszy treściwej. Każdy dodany 1 kg paszy treściwej zmniejsza pobranie
średnio około 0,5 kg suchej masy traw. Wraz ze wzrostem ilości paszy treściwej
ilości te są jeszcze większe. Przy podaniu 5-6 kg paszy treściwej 1 kg s.m.
paszy treściwej zmniejsza pobranie 1 kg s.m. trawy. Od 6 kg paszy treściwej na
dzień jest prawie niemożliwe zwiększenie pobrania paszy ogólnej (zielonki i
paszy treściwej). Dlatego też stosując wyłącznie wypas pastwiskowy i paszę
treściwą trudno jest uzyskać wyższą wydajność krowy niż 30 litrów dziennie bez
jej schudnięcia. Ze względów ekonomicznych nie powinno się podawać więcej niż 6
kg paszy treściwej dziennie na krowę. Podwyższenie o 1 do 2 kg dziennie jest
jednak uzasadnione przy złej pogodzie i niewystarczającym odroście trawy.
Uzyskanie wydajności większej niż 30 litrów mleka dziennie bez korzystania
ze składników własnego ciała można uzyskać, kiedy krowy są na pastwisku pół dnia
i w oborze dodatkowo podaje się wysokoenergetyczną paszę podstawową (bardzo
dobrej jakości kiszonkę z kukurydzy) i treściwą o wysokiej koncentracji energii.
Jednak skarmianie kiszonki z kukurydzy szczególnie w ciepłych miesiącach jest
utrudnione z powodu wtórnej fermentacji i pleśnienia. Zapobiec temu można przez
specjalne kiszenie kukurydzy z dodatkiem konserwantów.
.png)
Zaloguj przez Facebook
