Profilaktyczne stosowanie antybiotyków daje szereg korzyści. Długotrwałe żywienie zwierząt niskimi dawkami antybiotyków powoduje jednak powstawanie odporności u bakterii.
Z uwagi na potencjalne ryzyko rozprzestrzeniania się odporności bakteryjnej, antybiotykowe stymulatory wzrostu są stopniowo wycofywane z żywienia zwierząt. Niektóre kraje całkowicie już wyeliminowały antybiotyki z pasz.
Antybiotyki paszowe wpływają jednak korzystnie na wyniki produkcyjne, a ich efektywność jest szczególnie duża w złych warunkach środowiskowych. Ich działanie ergotropowe jest większe u młodych zwierząt, a zwłaszcza u małych prosiąt. Wydaje się, że największe komplikacje mogą wystąpić po wycofaniu antybiotyków z pasz dla prosiąt. Dotyczy to zwłaszcza występowania biegunek po odsadzeniu prosiąt.Zwierzęta przebywające w optymalnych warunkach nie wykazują lub wykazują mały wpływ dodatku antybiotyku na efekty produkcyjne. Generalnie, wycofanie antybiotyków z pasz dla świń wpływa na pogorszenie wyników produkcyjnych.
Zmniejszenie użycia lub wycofanie antybiotyków z żywienia świń wymaga modyfikacji ( ulepszenia ) warunków utrzymania zwierząt, eliminacji chorób oraz zmian w programie żywienia. Zmiany w programie żywienia powinny uwzględniać wzmacnianie naturalnej odporności oraz stabilizację korzystnej mikroflory przewodu pokarmowego, poprzez stosowanie określonych pasz i dodatków paszowych oraz modyfikację poziomu niektórych składników pokarmowych.
Żywieniowa modulacja aktywności systemu odpornościowego w przypadku wycofania antybiotykowych stymulatorów wzrostu wymaga nowego spojrzenia na zawartość białka, energii, składników mineralnych, witamin oraz poziom włókna pokarmowego. Zagadnienie to wymaga intensywnych badań. Analizując wpływ żywienia na system odpornościowy należy stwierdzić, że dostarczenie zwierzętom odpowiedniej ilości energii, białka, składników mineralnych i witamin jest istotnym warunkiem jego właściwego funkcjonowania. W praktyce wzmacnianie systemu odpornościowego poprzez żywienie polega głównie na dokładnym bilansowaniu dawek pokarmowych oraz stosowaniu bardzo dobrej jakości premiksów i dodatków paszowych. Dotyczy to zarówno ilości, jak i jakości stosowanych witamin i mikroelementów. Istotna jest ich forma, która decyduje o biodostępności ( połączenia mineralne i organiczne mikroelementów, tlenki, siarczany, różne sposoby stabilizacji witamin ). Wzmacnianie systemu immunologicznego uzyskuje się również poprzez stosowanie zwiększonego, a nawet dużego, poziomu niektórych witamin ( np. E,C ) i mikroelementów ( np. Zn, Mn ). Użycie niektórych dodatków paszowych ma korzystny wpływ na odporność. Należą do nich, m.in. oligosacharydy, zioła i probiotyki.
Kluczową rolę w żywieniu świń bez antybiotykowych stymulatorów wzrostu odgrywa właściwa mikroflora przewodu pokarmowego. Obecnie należy mówić nie o normalnej, ale optymalnej mikroflorze, która zabezpiecza przed infekcjami, a więc minimalizuje użycie antybiotyków. Stosowanie antybiotyków tylko na krótko zmniejsza ilość bakterii w przewodzie pokarmowym, później ich ilość wraca do normy, inny jest jednak ich skład gatunkowy. W żywieniu można stosować różne dodatki paszowe, które podobnie jak antybiotyki paszowe, wpływają na mikroflorę przewodu pokarmowego.
Probiotyki są to kultury bakterii mlekowych lub ich mieszaniny, które są odpowiednio preparowane, np. poprzez liofilizację. Efektywność probiotyków jest wciąż tematem badań, a rezultaty są zróżnicowane. Wyniki wskazują, że probiotyki są aktywne u zwierząt młodych, ale u dorosłych ich skuteczność jest mała lub żadna. Ich stosowanie jest wskazane w sytuacji, kiedy stabilność mikroflory przewodu pokarmowego może być zagrożona ( odsadzenie, mieszanie zwierząt, zmiany warunków środowiskowych, itp. ). Inną grupą probiotyków są żywe kultury drożdży.
Istotne znaczenie w prawidłowej równowadze mikrobiologicznej przewodu pokarmowego odgrywa pH treści jelit. W mieszankach dla prosiąt ssących i odsadzonych stosowanie preparatów zakwaszjących należy uznać za niezbędny element programu żywieniowego, zwłaszcza w przypadku wycofania antybiotyków. Stosowanie kwasów organicznych, obok zmniejszenia pojemności buforowej pasz ( obniżenie poziomu wapnia i białka ), jest podstawowym elementem profilaktyki przeciwbiegunkowej u prosiąt. Z badań wynika, że stosowanie kwasów organicznych obniża częstotliwość występowania biegunek o 40%. Ponadto obniżenie pH w żołądku wpływa na zwiększenie aktywności proteaz i innych enzymów. Stosowanie kwasów organicznych wpływa na poprawę strawności składników pokarmowych. W efekcie obserwuje się zwiększenie przyrostów masy ciała, średnio o 11%.
Prebiotyki natomiast są składnikami, które selektywnie stymulują mikroorganizmy w przewodzie pokarmowym. Takie działanie mają niektóre niestrawne oligosacharydy - najwięcej uwagi poświęca się fruktanom i mannanom. Bakterie fermentacji mlekowej są zdolne do wykorzystywania niestrawnych oligosacharydów, podczas gdy bakterie patogenne ich nie wykorzystują. Zapobiegają one przyleganiu bakterii patogennych do śluzówki przewodu pokarmowego. Z tego względu obserwuje się korzystne zmiany w równowadze mikrobiologicznej jelit.
Dużo uwagi poświęca się dzisiaj ziołom i olejkom eterycznym. Wpływ tych dodatków na organizm jest wielokierunkowy. Niektóre z nich mają bezpośredni wpływ na populację mikroorganizów. Tego typu preparaty mogą stanowić alternatywę dla antybiotyków paszowych. Szereg roślin zawiera naturalne czynniki antybakteryjne, wykazujące silne działanie hamujące na liczne szczepy bakterii chorobotwórczych.
Ograniczanie użycia i stopniowe wycofywanie antybiotykowych stymulatorów wzrostu z żywienia świń, obok innych zmian ( zarządzanie stadem, higiena, zwalczanie chorób, itp. ) wymaga również modyfikacji programu żywienia. Dotyczy to w szczególności wzmacniania systemu immunologicznego. Istotne jest również uzyskanie właściwej równowagi immunologicznej w przewodzie pokarmowym, niezbędnej dla zachowania dobrego stanu zdrowotnego i uzyskania wysokiej produkcyjności, co wymaga stosowania różnych dodatków paszowych.
.png)
Zaloguj przez Facebook
