Zbiór kukurydzy na kiszonkę

Jak dokonać prawidłowego zbioru kukurydzy na kiszonkę radzi Zdzisław Grabowski z Powiatowego Zespołu Dordztwa Rolniczego w Olecku.

Kukurydza jest jedną z najwydajniejszych roślin pastewnych. W dobrych warunkach można uzyskać 650-700 dt zielonej masy z 1 ha. Sporządzona z kukurydzy kiszonka jest wartościową paszą objętościową zarówno dla bydła mlecznego, jak i dla bydła opasowego.

Dobra zawartość masy
Aby uzyskać dobry surowiec kiszonkarski, kukurydzę należy zbierać w odpowiedniej fazie. Zbyt wczesny zbiór obniża nie tylko plon zielonki, ale i wartoćć energetyczną surowca. Zielonkę z kukurydzy przeznaczoną do zakiszania należy zbierać w fazie wczesnowoskowej dojrzałości ziarna. Wówczas większość ziaren w kolbie ma konsystencję woskową. Przy zbiorze kukurydzy na kiszonkę najwięcej kłopotów sprawia trafna ocena zawartości suchej masy w kolbie i w łodydze. Kukurydza przeznaczona do zakiszania powinna zawierać 27-33 proc. suchej masy. Należy ją zbierać możliwie później, gdyż do końca wegetacji wzrasta ilość energii i składników pokarmowych, przy jednoczesnym zmniejszaniu się zawartości włókna. Jednak w razie wystąpienia przymrozków trzeba bezwzględnie przystąpić do zbioru.

Opóźniony zbiór narzuca konieczność szczególnie dokładnego rozdrobnienia kukurydzy, a przedwczesny zbiór zmniejsza plony i pogarsza ich wartość pokarmową oraz utrudnia zakiszanie. Termin zbioru może być uzależniony również od pogody. Gdy jest sucho, a kolb mało, należy zbierać wcześniej, w dojrzałości mleczno-woskowej. W korzystnych warunkach udział ziarna w plonie wynosi 55 proc., a w latach suchych tylko 35-40 proc. Gdy kolb jest mało i są one niewielkie - nie warto opóźniać zbioru.

Maszyny do zbioru
Istotnym wymogiem jest wykonanie wszystkich zabiegów w odpowiednio krótkich terminach, a także przestrzeganie wymagań technologicznych w procesie kiszenia. Ważnym czynnikiem, obok terminu zbioru, jest dobór maszyn do zbioru kukurydzy. Maszynami, które mogą spełnić zalecenia drobnego cięcia zielonki są nowoczesne sieczkarnie zbierające, jak: sieczkarnia Jon Deere wyposażona w 48 noży, Class Jaguar, New Holland FX48, Pottinger, Kverneland TA622, Temper Sprinter, Sipmo Z-374.

Głównym kryterium oceny jakoćci pracy sieczkarni zbierających jest średnia długość sieczki i równomierność jej rozdrobnienia. Zalecane

jest, aby długość sieczki wynosiła ok. 4-7 mm. Przy takim rozdrobnieniu surowca uzyskuje się dobre zagęszczenie masy w silosie, stwarza się dobre warunki beztlenowe - tym samym mniejsza ilość węglowodanów zostaje zużyta na niepożądane oddychanie w procesie kiszenia.

Bardzo ważnym czynnikiem zachowania równomiernej długości sieczki jest utrzymanie stałej przepustowości sieczkarni, co wymaga prawidłowego dostosowania prędkości roboczej maszyny do wielkości zbieranego plonu. Ponadto o ocenie jakości pracy sieczkarni decyduje wielkosć strat i zasięg wyrzutu sieczkarni. Straty polowe, których dopuszczalna wielkość wynosi 3 proc., powodowane są trudnością przystosowania się zespołów roboczych do nierówności powierzchni pola. Także przy większych prędkościach zbioru uzyskuje się wyższe sciernisko i tym samym większe straty. Wzrost prędkości roboczej z 4 do 8 km/h może powodować zwiększenie wysokości ścierniska nawet o 30 proc. Straty drobnych części roćlin powstają także na przenośnikach i w czasie załadunku przyczep. Zasięg wyrzutu sieczki powinien zapewnić prawidłowe wypełnienie skrzyni ładunkowych środków transportowych. Na zasięg wyrzutu, podobnie jak na utrzymanie równomierności rozdrobnienia, ma wpływ również przepustowość maszyny.

(oprac. na podstawie materiałów IUNG Puławy oraz Poradnika Rolnego PLON)