W obronie przed GMO

Koalicja "Polska wolna od GMO" 26 sierpnia 2014 roku  złożyła pismo interwencyjne do Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Ewy Kopacz. Pismo dotyczy projektu ustawy o zmianie ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych druki nr. 2349 i 2622, który ma być czytany (i być może głosowany) podczas obecnego posiedzenia Sejmu.
Koalicja "Polska wolna od GMO" protestuje przeciwko kontynuowaniu prac Parlamentu nad wersją projektu zmian do ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych przedłożoną obecnie przez Rząd RP (druk nr 2349) ponieważ projekt ten nie był konsultowany społecznie, jest obarczony wadami merytorycznymi i formalnymi oraz jest sprzeczny z Ramowym Stanowiskiem Polski w sprawie GMO przyjętym w 2009 r.
Zdaniem Koalicji ,, Polska wolna od GMO przedłożona obecnie wersja projektu ustawy zawiera regulacje umożliwiające prowadzenie zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska. Poniżej prezentujemy treść tego wystąpienia

Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Ewa Kopacz

Dotyczy : projektu ustawy o zmianie ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych druki nr. 2349 i 2622.

Szanowna Pani Marszałek,

Koalicja Polska Wolna od GMO protestuje przeciwko kontynuowaniu prac Parlamentu nad wersją projektu zmian do ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych przedłożoną obecnie przez Rząd RP ( druk nr 2349 ) ponieważ projekt ten nie był konsultowany społecznie, jest obarczony wadami merytorycznymi i formalnymi oraz jest sprzeczny z Ramowym Stanowiskiem Polski w sprawie GMO przyjętym w 2009 r. , w którym obecny Rząd zadeklarował, że będzie dążyć do tego, aby Rzeczpospolita Polska uzyskała status „kraju wolnego od GMO” i opowiada się przeciwko prowadzeniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zamierzonego uwalniania GMO do środowiska w celach doświadczalnych.
Stwierdzamy, iż przedłożona obecnie wersja projektu ustawy ( druk 2394 ze zmianami jak wg sprawozdania Podkomisji druk 2622) zawiera regulacje umożliwiające prowadzenie zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska, dlatego :

1.
Apelujemy o wstrzymanie obecnej procedury legislacyjnej oraz pilne podjęcie prac dla wprowadzenia do polskiego porządku prawnego kompleksowej ustawy o GMO regulującej zasady stworzenia z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej strefy wolnej od GMO, natomiast w zaistniałej sytuacji o uzupełnienie treści ustawy o następujące zapisy :
1
Art. 2 ust 23) Zakazuje się wprowadzania do obrotu organizmu genetycznie zmodyfikowanego.

Art. 2 ust 24) Zakazuje się uprawy roślin genetycznie zmodyfikowanych.

Podkreślamy , iż w obowiązującym dokumencie określającym Zasady Dialogu Społecznego ( przyjętym przez Radę Ministrów ) zapisano:

„Prawo do opiniowania programów rządowych oraz projektów aktów prawnych należy uznać za podstawę funkcjonowania demokratycznej administracji publicznej. Organy administracji rządowej powinny brać pod uwagę
interesy i stanowisko grup, środowisk i podmiotów , których interesów i praw, dotyczy projekt regulacji lub programu, nawet jeżeli nie jest bezpośrednio do nich adresowany.
Wymienione podmioty powinny mieć możliwość oceny skutków projektowanych rozwiązań z punktu widzenia swoich praw, wolności i interesów reprezentowanych przez siebie środowisk. Przedstawiciele administracji powinni przeanalizować przedstawione przez nie fakty i argumenty. Wskazane jest, aby odniesienie się do nich było publiczne.”

Stwierdzamy, że w procedurze legislacyjnej przedmiotowego projektu ustawy zasady te zostały złamane.

Tekst przesłany do konsultacji ( pismo Ministerstwa Środowiska z dnia 28 marca 2012 r. sygn. DP-0230-12/121-80 /12/ŁA z załącznikiem ) różnił się zasadniczo od dokumentu przedłożonego obecnie przez Rząd pod obrady Sejmu.

Między innymi, już po konsultacjach, wprowadzono do projektu ustawy ( zawartego w druku 2394 ) dodatkowy rozdział dotyczący zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska, podczas gdy wersja przedłożona do konsultacji dotyczyła wyłącznie kwestii funkcjonowania zakładów inżynierii genetycznej pracujących w systemach zamkniętego użycia GMO.

Ponadto zmieniono definicję „zamierzonego uwolnienia” oraz tzw. „wprowadzania GMO do obrotu”, przy czym zmiany tych zasadniczych pojęć zmierzają w kierunku rozluźnienia dotychczasowych przepisów określających surowe normy prawne dla bezpieczeństwa stosowania organizmów genetycznie zmodyfikowanych.

2
Niezależnie od powyższego należy stwierdzić, że z treści ustawy nie wynika jednoznacznie , iż dotyczy ona jedynie przypadków wykorzystania GMO do celów naukowych. Istnieje zatem prawdopodobieństwo posługiwania sie jej przepisami przez podmioty zamierzające prowadzić uprawy komercyjne roślin genetycznie modyfikowanych.
Dlatego, mając na względzie nieadekwatne środki prawne dot. zasad bezpieczeństwa i rekompensaty za zniszczenie środowiska przewidziane w przedłożonym projekcie, niezbędne jest jednoznaczne ograniczenie zastosowania ustawy wyłącznie do przypadków zamierzonego uwolnienia dokonywanych w ramach eksperymentów naukowych.

Z powyższych względów, w przypadku nie uwzględnienia naszego wniosku zawartego w punkcie 1 niniejszej interwencji, wnioskujemy o:
2.
Wprowadzenie zmian polegających na dodaniu słów : „ w celach doświadczalnych” do definicji „wprowadzania do obrotu” oraz
„zamierzonego uwolnienia”, poprzez wprowadzenie następujących poprawek :
a. Art. 3 ust 18 otrzymuje brzmienie : Art. 3 ilekroć w ustawie jest mowa o : …. 18) wprowadzaniu do obrotu -rozumie się
przez to udostępnianie osobom trzecim w celach doświadczalnych, odpłatnie lub nieodpłatnie produktu GMO;

b. Odpowiednio Art. 3 ust 20 otrzymuje brzmienie : Art.3 ilekroć w ustawie jest mowa o : 20) zamierzonym uwolnieniu GMO do
środowiska – rozumie się przez to planowane wprowadzenie do środowiska GMO w celach doświadczalnych bez zabezpieczeń
mających na celu ograniczenie kontaktu GMO z ludźmi lub środowiskiem oraz zapewniających wysoki poziom ich ochrony.

Z uwagi na usprawiedliwiony powyżej brak możliwości przedstawienia niniejszej interwencji we wcześniejszej fazie debaty nad przedmiotową ustawą wnioskujemy o uwzględnienie ww. poprawek w trakcie dalszych prac Sejmu.

Koalicja Polska Wolna od GMO

w imieniu Komisji Sterującej z upoważnienia

Paweł Połanecki