Słoma jako pasza

Mimo, że słoma zbożowa zawiera dość dużo składników odżywczych, ze względu na zdrewniałe błony komórkowe, w małym stopniu wykorzystywana jest przez zwierzęta. Krowy i owce trawią słomę w 40 - 50%.

O przydatności słomy do celów paszowych decydują także inne czynniki : gatunek rośliny, wielkość nawożenia organiczno-mineralnego, stopień zanieczyszczenia chwastami, sposób zbioru oraz stan pogody w czasie żniw.

Ze względu na mniejsze zdrewnienie, a przez to większą przyswajalność - najlepszą słomą paszową jest słoma zbóż jarych. Właściwości fizjologiczne słomy zależą jednak od gatunku rośliny. Słomy żytnia, pszenna i jęczmienna posiadają działanie zatwardzające. Słoma owsiana natomiast wykazuje właściwości rozwalniające, dlatego niewskazane jest jej podawanie bydłu w czasie wiosennego wypasu pastwiskowego. W okresie tym poleca się słomę jęczmienną.

Słoma przeznaczana na cele paszowe nie może być spleśniała, brudna, stęchła, nadmiernie wilgotna, porażona grzybami czy też mocno pocięta przez gryzonie. Każdy z tych czynników obniża w dużym stopniu jej wartość pokarmową i może być przyczyną zachorowań zwierząt.

W zależności od sytuacji paszowej gospodarstwa, słoma jako komponent w dawce pokarmowej stanowić może mniejszy lub większy udział. Jednak długotrwałe jej skarmianie w dużych ilościach prowadzi do zaburzeń rozwojowych, szczególnie u osobników młodych.

Średnia wartość pokarmowa 1 kg poszczególnych gatunków słomy

Słoma zbożowa w całej postaci jest z reguły niechętnie wyjadana przez bydło. W celu poprawy strawności i smakowitości stosuje się różne metody uszlachetniania, dzięki którym wzrasta także jej wartość pokarmowa o 1,5-2,5 razy. Uszlachetnianie polega na rozmiękczeniu zdrewniałych błon komórkowych, przez co staje się ona bardziej dostępna dla bakterii. Efekt taki uzyskuje się w wyniku: moczenia, zaparzania, parowania, drożdżowania, amoniakowania, melasowania, wapnowania oraz kiszenia.
W praktyce, najczęściej stosowaną metodą jest moczenie słomy w wodnym roztworze soli. Sieczkę w ilości 100 kg należy zalać ciepłym roztworem soli (ok. 100 l ciepłej wody +1 kg soli), dokładnie wymieszać i ubić. Po upływie 12-24 godz. sieczkę moczoną można zadawać bydłu 2 razy dziennie, do woli. Dodatek (5-10%) okopowych, śruty zbożowej lub otrąb (2-5% ), znacznie poprawia jej smakowitość.

Na uwagę zasługuje także stosowanie słomy przy zakiszaniu liści buraczanych. Dodatek sieczki powinien wynosić od 10% do 15% w stosunku do ciężaru zakiszanego materiału.