CBOS: Rolnicy nie są już najbiedniejsi

Rolnicy nie są już najbiedniejszą grupą Polaków mieszkających na wsi. Po względem wynagrodzeń wyprzedzają emerytów, rencistów i robotników niewykwalifikowanych - wynika z badań Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS). Jednak ze swoich dochodów zadowolonych jest zaledwie 21 proc. rolników. 45 proc. to niezadowoleni.

Autorzy badania podkreślili, że ok.50 proc. badanych rolników nie chciało podać wysokości swoich dochodów. "Ukrywanie dochodów" dotyczyło także innych mieszkańców wsi np. właścicieli małych firm.

W ciągu pięciu lat prawie trzykrotnie (z 10 proc. w 2002 r. do 28 proc. w 2007 r.) wzrosła liczba gospodarstw domowych rolników o dochodzie powyżej 2 tys. 251 zł. Jednocześnie w tym czasie, z 42 proc. do 10 proc. spadła liczba gospodarstw, w których dochód na rodzinę nie przekracza 1,5 tys. zł.

Choć z badań CBOS wynika, że rolnicy nie są już najbiedniejszą grupą mieszkańców wsi, to 14 proc. z nich podało, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy zdarzało się, by w ich gospodarstwie domowym nie starczyło pieniędzy na zakup żywności. Najwięcej było ich w województwie podkarpackim - 18 proc., a w zachodniopomorskim - prawie 17 proc.

Poprawę własnej sytuacji materialnej oceniają lepiej m.in. ci, którzy oprócz gospodarstwa pracują w administracji i biurach (41 proc.), są pracownikami fizyczno-umysłowymi (38 proc.) lub robotnikami wykwalifikowanymi (48 proc.) oraz właścicielami firm (38 proc.).

Jeśli chodzi o ocenę kondycji własnego przedsiębiorstwa, to wyniki badania pokazują, że uległa ona poprawie. W 2008 r. pozytywna samoocena dotyczyła niemal jednej trzeciej gospodarstw rolnych, podczas gdy w 2002 roku o swoim gospodarstwie dobrze mówiła mniej niż jedna piąta rolników.

W ciągu tych ośmiu lat nie zmieniła się natomiast liczba gospodarstw określanych przez właścicieli jako "takie sobie". Liczba takich wskazań utrzymuje się na poziomie ok. 55 proc.

Jak wyjaśniają analitycy, "są to gospodarstwa, z których trudno utrzymać rodzinę, ale dla użytkowników są wciąż najważniejszym, chociaż niewystarczającym źródłem utrzymania". Co piąty rolnik chce zwiększyć efektywność swojego gospodarstwa, a co trzeci zamierza szukać źródeł utrzymania poza nim. Co dziesiąty - planuje całkowicie zrezygnować z rolnictwa.

Z badań wynika, że polska wieś przestaje być miejscem, gdzie większość mieszkańców ma ziemię. W 2007 r. 60 proc. respondentów powiedziało, że nie posiada użytków rolnych, podczas gdy osiem lat wcześniej takiej odpowiedzi udzieliło 37 proc. respondentów.

Badanie "Warunki życiowe społeczeństwa polskiego: problemy i strategie" realizowano od września do listopada 2007 r. na reprezentatywnej próbie losowo-adresowej 38 866 dorosłych Polaków. Zbiorowość rolników (badanych deklarujących posiadanie użytków rolnych o powierzchni powyżej 1 ha) liczyła 4653 osoby.