W okresie najbliższych 10 lat Polska będzie musiała wydać 22-50 mln euro (1,2-2,7 proc. PKB) rocznie po to, by wywiązać się z warunków przyjęcia do UE w zakresie ochrony środowiska – stwierdziła Organizacja ds. Współpracy Ekonomicznej i Rozwoju (OECD) w raporcie opublikowanym w poniedziałek-16 czerwca br.
Proces akcesji do UE zaowocował przyjęciem szeregu rozwiązań ustawodawczych w zakresie ochrony środowiska i zmniejszenia poziomu emisji trujących substancji – napisano w raporcie. Mimo postępu dokonanego w ostatnich 10 lat, droga Polski do zrównania ze standardami UE będzie długa i wymagać będzie dużych nakładów.
Za priorytetowe dziedziny działania dla rządu OECD uznaje zapobieganie skażeniom, poprawę jakości systemów oczyszczania ścieków, lepszą gospodarkę odpadami, zachowanie bogactwa środowiska naturalnego, konserwacja krajobrazu i ochrona klimatu.
Ogółem raport OECD ("OECD Environmental Review of Poland") zawiera 46 zaleceń z różnych dziedzin, dotyczących zarówno instrumentów polityki ekonomicznej, jak też kroków niezbędnych do tego, by Polska wywiązała się z międzynarodowych zobowiązań.
"Polsce udało się znacznie zmniejszyć emisję trujących związków chemicznych roznoszonych w powietrzu, takich jak dwutlenek siarki i tlenek azotu (odpowiednio o 53 i 35 proc.), ale nadal jest wiele do zrobienia. Stężenie emisji najbardziej szkodliwych związków w powietrzu w przeliczeniu na jednostkę PKB jest w Polsce jedno z najwyższych w krajach OECD. Powodem jest m.in. subsydiowanie wydobycia węgla i podwojenie się ruchu kołowego na drogach w ostatnim dziesięcioleciu" - napisano w raporcie.
"Polska powinna zakończyć prace i wprowadzić w życie narodową strategię ochrony powietrza, nadal zabiegać o zmniejszenie emisji dwutlenku siarki i tlenku azotu i w większym zakresie uwzględniać interes ochrony środowiska w polityce energetycznej" - ocenili autorzy raportu.
Dokument odnotowuje postęp dokonany przez Polskę jeśli chodzi o zapewnienie mieszkańcom miast i wsi dostępu wody i budowę systemu ścieków. Wymienia w tym kontekście instalowanie liczników na wodę, zmniejszenie zakresu wycieków, wprowadzenie opłat za wiercenie ujść wodnych i odprowadzanie ścieków. Równocześnie jakość wody powierzchniowej raport uznaje za niezadowalającą.
Duże inwestycje w zakłady oczyszczania wody nie przełożyły się na poprawę jakości wody powierzchniowej. Nowe duże inwestycje w rozwój infrastruktury zasobów wodnych są konieczne po to, by zarówno dostawy wody, jak i odprowadzanie ścieków było zgodne z unijnymi dyrektywami – zauważono.
Duże zaległości dostrzegają autorzy raportu w zakresie utylizacji odpadów wtórnych przez władze miejskie. Obecnie jest to ok. 5 proc. Wysypiska nie spełniają wymaganych standardów. Zagrożeniem dla zdrowia ludzi i środowiska są wysypiska dzikie. OECD radzi Polsce opracowanie narodowego planu utylizacji odpadów i budowę zakładów finansowanych wspólnie przez kapitał państwowy i prywatny.
Niewątpliwe bogactwo środowiska, którym szczyci się Polska, może zostać zagrożone, ponieważ UE zachęca do dużych projektów infrastrukturalnych i intensyfikację produkcji rolnych. Z tego powodu już teraz należy myśleć o tym, jak ustrzec się przed wynikającymi stąd niebezpieczeństwami – ostrzegają autorzy raportu.