O realizacji programów SAPARD i ICAS na Dolnym Śląsku, a także o wykorzystaniu Internetu do pozyskiwania informacji rozmawialiśmy z panem Kazimierzem Hukiem, dyrektorem dolnośląskiego oddziału ARiMR.
Jak przebiega wprowadzenie w życie programu SAPARD na Dolnym Śląsku?
Od lipca br. w Dolnośląskim Oddziale Regionalnym przyjmowane są wnioski o pomoc finansową w ramach następujących działań z zakres programu SAPARD:
Działanie 1: Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych i
rybnych,
Działanie 2: Inwestycje w gospodarstwach rolnych,
Działanie
3: Rozwój i poprawa infrastruktury obszarów wiejskich.
Pierwsze miesiące działania programu SAPARD wykazały olbrzymie możliwości tkwiące w samym programie oraz dobre przygotowanie organizacyjne i merytoryczne Dolnośląskiego Oddziału Regionalnego ARiMR jak i całej ARiMR do wdrażania procedur Programu.
Zakończono już na ten rok proces przyjmowania wniosków w ramach działań wspierających przetwórstwo i marketing artykułów rolnych, a także rozwój infrastruktury na terenach wiejskich. Mogę potwierdzić, że pracownicy Oddziału właściwie przeprowadzili wymagane procedury wdrożeniowe, wnioski uzyskały pozytywna rekomendację instytucji do tego powołanych, sporządzono także oceny końcowe. Obecnie jesteśmy na etapie wydawania promes (wstępnego przyrzeczenia środków finansowych dla wnioskodawcy)oraz zawierania umów z wnioskodawcami.
Aktualnie do wdrożenia przygotowywane jest kolejne Działanie 4: Różnicowanie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich, które już zostało zatwierdzone przez Komisję Europejską. Jest to program wsparcia w dziedzinie tworzenia miejsc pracy na terenach wiejskich (co jest szczególnie istotne w dzisiejszej sytuacji), rozwoju działalności gospodarczej i infrastruktury turystycznej przeznaczony do szerokiego grona beneficjentów. W optymistycznym scenariuszu planowane jest rozpoczęcie przyjmowania wniosków o pomoc finansowa z Działania 4 na początku 2003 roku.
Istotnym sukcesem wydaje się także nawiązanie współpracy z bankami i stworzenia odpowiednich produktów bankowych (kredytów) umożliwiających beneficjentom zdobycie środków na finansowanie projektów. Obecnie ofertę kredytowania działań beneficjentów programu SAPARD złożyło kilkanaście banków. W Oddziale Regionalnym udzielamy informacji dotyczących współpracy z tymi instytucjami finansowymi.
Czy program ten cieszy się dużym zainteresowaniem?
Program SAPARD cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem przede wszystkim w środowiskach samorządów lokalnych tj. w gminach, związkach gminnych i starostwach powiatowych. Jeżeli odnieść to zainteresowanie do licznego uczestnictwa rolników indywidualnych i przedsiębiorców z otoczenia rolnictwa w prowadzonych szkoleniach z Programu SAPARD to możnaby powiedzieć także o żywym zainteresowaniu, tych podmiotów programem SAPARD. Informuję, że w bieżącym roku w zorganizowanych przez Oddział Regionalny ARiMR, 60. szkoleniach uczestniczyło ogółem 1300 rolników zainteresowanych składaniem wniosków w ramach programu SAPARD. W tym zakresie współpracujemy z powodzeniem z Ośrodkami Doradztwa Rolniczego i Regionalnym Centrum Doradztwa Rozwoju i Rolnictwa i Obszarów Wiejskich.
Ponadto w naszym Oddziale zostały przeszkolone osoby specjalnie przygotowane do udzielania informacji beneficjentom Programu, które w razie wątpliwości mogą na bieżąco konsultować się z Centralą Agencji w razie wątpliwości związanych z udzielaniem odpowiedzi na pytania beneficjentów. W Oddziale Regionalnym dostępne są ulotki i broszury informacyjne dotyczące poszczególnych działań. Jednak najistotniejszym wyznacznikiem zainteresowania programem SAPARD jest liczba, dotychczas złożonych wniosków o pomoc finansową.
Ogółem w województwie dolnośląskim do dnia 5 listopada zarejestrowaliśmy 116 wniosków. Z czego najwięcej złożyły gminy i powiaty w ramach Działania 3 – Rozwój i poprawa infrastruktury obszarów wiejskich. Co może obrazować dobre przygotowanie do pozyskiwania środków unijnych przez nasze samorządy. Szczególną aktywność wykazały gmin i powiaty w zakresie inwestycji dotyczących zaopatrzenia gospodarstw wiejskich w wodę, odprowadzania i oczyszczanie ścieków komunalnych a także inwestycji w zakresie modernizacji i budowy dróg. Uważamy że ilość, dobrze przygotowanych i już złożonych wniosków jest stosunkowo duża. Przy jednoczesnej bogatej ofercie ARiMR w zakresie udzielania preferencyjnych, niskooprocentowanych, kredytów szczególnie rolnicy mają wreszcie możliwość wyboru i dostosowania proponowanej oferty do swoich potrzeb i możliwości rozwojowych.
Z czym są największe problemy?
Najistotniejszym problemem wydaje się brak wystarczających środków finansowych u samych zainteresowanych Programem SAPARD. Szczególnie wśród rolników. Wiąże się to z ogólną sytuacją gospodarczą społeczeństwa. Każdy beneficjent programu SAPARD musi bowiem wykazać część środków jako wkład własny inwestycji. Także pewna część kosztów realizowanych projektów nie może podlegać refundacji z programu SAPARD.
Kolejnym aspektem jest konieczność szybkiej realizacji dofinansowanych inwestycji, co przy szczupłości nakładów często wydaje się utrudnione.
Z punktu widzenia samej ARiMR na pewno można by poprawić wewnętrzny przepływ informacji w ramach Agencji oraz współpracę z instytucjami unijnymi. Pierwszy okres funkcjonowania programu ”dostarczył” nam wielu wątpliwości o charakterze interpretacyjnym. Jednak byliśmy przygotowani na taką sytuację zdając sobie sprawę iż w pierwszym roku funkcjonowania programu inaczej być nie może. Nie są prawdziwe kłamliwe rozpowszechniane informacje że pomoc finansowa z Programu SAPARD ze względu na zawiłe procedury i wymagane załączniki nie jest możliwa do osiągnięcia. Tak mówią tylko ludzie , którzy nam źle życzą. Nie taki diabeł straszny jak go malują. Zapewniam Was rolnicy jeżeli podejmiecie jedynie słuszna decyzję o skorzystaniu z pomocy unijnej to spotkacie się w tej sprawie z życzliwością i profesjonalną pomocą pracowników Oddziału Regionalnego.
Jak województwo dolnośląskie „wygląda” na tle innych województw?
Jak już mówiłem w OR złożono 116 wniosków o pomoc finansową. W stosunku do innych województw jest to wynik dobry. Do końca roku istnieje jeszcze możliwość składania wniosków do Działania 2: Inwestycje w gospodarstwach rolnych i tą drogą zapraszamy rolników do składania wniosków. Większość dotychczas złożonych wniosków z powodzeniem przeszło weryfikację formalną, weryfikację na zgodność z programem SAPARD oraz wizytacje pracowników merytorycznych Oddziału Regionalnego co może świadczyć o coraz lepszym przygotowaniu adresatów Programu i właściwie prowadzonej akcji informacyjnej.
Jeśli chodzi o działanie w zakresie infrastruktury obszarów wiejskich (Działanie 3) jako pierwsze województwo w kraju przygotowaliśmy listę rankingową wszystkich wniosków, którą w ubiegły piątek (tj. 8 listopada) zatwierdził Regionalny Komitet Sterujący i jako pierwsi w kraju wystąpiliśmy do Prezesa ARiMR z propozycją realokacji środków między poszczególne projekty. Mamy nadzieję iż uzyskamy jak najlepsze efekty i będziemy mogli wesprzeć finansowanie jak największej ilości projektów.
W Dolnośląskim Oddziale Regionalnym ARiMR oraz w Biurach Powiatowych IACS są zatrudnione kompetentne osoby czego efektem jest fakt prawidłowej bezproblemowej obsługi programu SAPARD mimo, że martwi mnie fakt stosunkowo jeszcze niedużej ilości beneficjentów działania 1 ( modernizacja przemysłu rolno-spożywczego) oraz działania 2 (pomoc dla gospodarstw rolnych). Oddział wzmógł kampanię informacyjną o programie SAPARD bowiem jest to program przyjazny dla rolników, a ich obawa o utrudnienia w pozyskiwaniu tych środków finansowych są nieuzasadnione. Oświadczam, że każda osoba która zwróci się o środki SAPARD-owskie do kierowanego przeze mnie Oddziału Regionalnego uzyska kompetentne informacje i stosowną pomoc.
Bez większych problemów trwają przygotowania do właściwego uruchomienia Biur Powiatowych rozumianego jako momentu przyjmowania w siedzibie petentów. W tej dziedzinie poziom zaawansowania robót wyróżnia nas w skali kraju. Proces przygotowania do akcji znakowania bydła przebiega bez większych problemów. W tym przypadku należymy do czołowych województw w których poza pojedynczymi przypadkami sprawy kolczykowania zostały uzgodnione ze służbami zootechniczno-weterynaryjnymi oraz Regionalnym Centrum Hodowli Zwierząt.
Jak daleko zaawansowane są prace przy tworzeniu systemu IACS?
Prace przy tworzeniu systemu IACS czyli Zintegrowanego Systemu Zarządzania i Kontroli niezbędnego do wprowadzania Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej, w województwie dolnośląskim przebiegają bardzo dynamicznie czego efektem są następujące fakty:
A) dobiegają końca prace adaptacyjno-modernizacyjne siedzib Biur Powiatowych IACS-u. Praktycznie wszystkie prace winny być zakończone do końca listopada br. Obecnie trwa montaż okablowania łączy teleinformatycznych.
B) trwają intensywne prace przygotowawcze do znakowania bydła. Kierownicy Biur Powiatowych praktycznie zakończyli podpisywanie umów ze służbami zootechniczno-weterynaryjnymi (zootechnicy, lekarze weterynarii , technicy weterynarii), które to podmioty będą znakować zwierzęta oraz wypełniać stosowną dokumentację. Aby przyspieszyć proces znakowania bydła podjęto decyzję, aby jeden podmiot zootechniczno-weterynaryjny znakował do 2000 szt. Zainteresowanie znakowaniem przez w/w służby jest dość duże. Pragnę w tym momencie przypomnieć taryfikację za usługi związane z kolczykowaniem są to następujące kwoty:
W terminie do 17 listopada br. bezpośrednio do Biur Powiatowych IACS będą dostarczone kolczyki oraz zapasowe kolczykownice (pierwsza partia kolczykownic została już dostarczona w ubiegłym tygodniu). Zatem już od poniedziałku 18.11.02 będzie można rozpocząć akcję kolczykowania bydła.
C) równocześnie z akcją przygotowawczą do znakowania bydła trwa sporządzanie wykazu gospodarstw prowadzących chów owiec , kóz ,świń , jeleni i danieli . W tym momencie proszę o nieutrudnianie pracownikom Biur Powiatowych niniejszej pracy bowiem tylko prawidłowa ewidencja umożliwi stworzenie nie obarczonego błędami wykazu. Proszę zatem o pomoc w przedmiotowej sprawie służby rolne samorządów terytorialnych oraz oczywiście samych hodowców.
D) wyżej wymienione prace wymagają terminowości , a zatem dużego zaangażowania stosunkowo mało licznej grupy pracowników poszczególnych biur powiatowych. Biorąc pod uwagę ciągły wzrost ilości zadań powierzanych do wykonania strukturom powiatowym oraz faktowi , że pewne prace np. ewidencyjne , należy wykonywać w terenie (częste wyjazdy terenowe pracowników Biur Powiatowych) sukcesywnie wzrasta zatrudnienie w jednostkach powiatowych. Na dzień dzisiejszy w Biurach Powiatowych IACS oprócz ich kierowników jest zatrudnionych od 3 do 5 osób.
Czy Internet to dobre źródło informacji?
Internet to dobre źródło informacji o ARiMR i oferowanych usługach finansowych tejże Agencji. Dla przypomnienia nasz adres to: www.arimr.gov.pl. Źródło to jest na bieżąco uzupełniane i uaktualniane. Do niedawna wnioski SAPARD-owskie można było pobierać w siedzibie Oddziału Regionalnego lub instytucji współpracujących , obecnie są dostępne w Internecie , a co najważniejsze można je w Internecie wypełniać na podstawie instrukcji , która znajduje się również na stronach internetowych naszej Agencji. Wypełnione wnioski po podpisaniu mogą być składane w siedzibie Agencji jeszcze na ulicy Mińskiej 38 , a już wkrótce Targowej (bocznej Karmelkowej). Strona internetowa Agencji zawiera aplikację za pomocą której można zadawać pytania o dużym stopniu uszczegółowienia dotyczące informacji o programie SAPARD. Na pytania pracownicy Agencji udzielają bardzo szybkiej odpowiedzi. Już wkrótce zostanie uruchomiona podobna aplikacja dotycząca IACS-u.
Dziękuję za rozmowę.