Patriotyzm gospodarczy na Forum w Krynicy

Kryzys „zbożowy”, związany z importem zboża z Ukrainy, w ostatnich miesiącach stał się jednym z głównych tematów krajowej debaty politycznej. Zbyt rzadko jednak w spolaryzowanej debacie publicznej i emocjonalnych przemówieniach polityków podnosi się kwestie różnorodności polskiej wsi i wielowymiarowości strukturalnych wyzwań, które stoją przed obszarami wiejskimi, a w szczególności przed rolnikami, których udział w strukturze społecznej na wsi jest coraz mniejszy. Czy polska wieś jest gotowa na szereg zmian, które już odmieniają ten sektor? Na te pytania odpowiada raport Klubu Jagiellońskiego „Czas na integrację. Wyzwania i szanse dla wsi i rolnictwa w Polsce”, który ma ambicję przedstawić szerszej grupie czytelników wyzwania i szanse, które stoją przed rolnictwem i obszarami wiejskimi w Polsce.

Przyszłość polskich gospodarstw rolnych i całego rynku rolno-spożywczego ma dla nas wszystkich ogromne znaczenie.  Dlatego chcemy kontynuować ten temat i w ramach współpracy z Our Common Home planujemy zorganizować jeszcze cztery podobne dyskusje: w Warszawie, Poznaniu, Krakowie i Katowicach.

Rozdrobnione i przeciętnie ekoefektywne rolnictwo, starzenie się wsi peryferyjnej, migracja do większych ośrodków i ich aglomeracji – to tylko część problemów, którym polska wieś będzie musiała stawić czoła w najbliższych latach. Co więcej, zawirowania zewnętrzne – takie jak pandemia COVID-19, europejski kryzys energetyczny i wojna na Ukrainie – wywarły dodatkową presję na dobrobyt rolników i postawiły pytanie o przyszłość obszarów wiejskich i zapewnienie ich zrównoważonego rozwoju odpornego na kryzysy zewnętrzne.

Ponadto Europejski Zielony Ład i nowa perspektywa Wspólnej Polityki Rolnej kładą mocniej niż kiedykolwiek w sektorze rolniczym nacisk na spełnienie ambitnych celów klimatycznych, które, chociaż są niezwykle ważne i potrzebne w obliczu pogłębiającego się kryzysu klimatycznego, nie zawsze odpowiadają możliwościom naszego kraju i zbyt często ignorują pytania o zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego, konkurencyjności polskich gospodarstw rolnych i osiągnięcie przystępnych cen dla odbiorców.

Każdy rozdział publikacji zawiera rekomendacje dla Polski, jak z powyższymi trendami się zmierzyć oraz zapewnić dobrostan i rozwój na obszarach wiejskich, w tym ze szczególnym uwzględnieniem rolnictwa. W publikacji przyglądamy się także polskiemu eksportowi rolno-spożywczemu, potencjalnej nowej roli Krajowej Grupy Spożywczej i zjawisku ubóstwa energetycznego na obszarach wiejskich, które dotyka także rolników.

Publikacja raportu została poprzedzona 10 seminariami eksperckimi, w których uczestniczyło bez mała 70 ekspertów, którym dziękujemy za poświęcony czas. Ponadto bardzo dziękujemy za współpracę partnerom projektu, Fundacji Polska z Natury, należącej do sieci Our Common Home, bez której wydanie niniejszego raportu nie byłoby możliwe.