Państwa członkowskie UE zagłosowały w poniedziałek za odnowieniem licencji na stosowanie wywołującego kontrowersje aktywnego składnika środków chwastobójczych, glifosatu - podała Komisja Europejska.
"Dzisiejsze głosowanie pokazuje, że jak wszyscy chcą, to jesteśmy w stanie zaakceptować współodpowiedzialność za podejmowanie decyzji" - oświadczył unijny komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności Vytenis Andriukaitis.
Sprawa ciągnęła się od dłuższego czasu, bo państwa członkowskie były mocno podzielone. W poniedziałek znalazła się jednak wystarczającą większość, żeby umożliwić podjęcie decyzji. 18 państw głosowało za przyjęciem propozycji KE w sprawie przedłużenia licencji na pięć lat, dziewięć było przeciw i jeden kraj wstrzymał się od głosu. "Kwalifikowana większość państw członkowskich poparła propozycję" - podała Komisja Europejska.
10-letnia licencja na stosowanie glifosatu wygasa z końcem roku. Z nieoficjalnych informacji wynika, że na poniedziałkowym posiedzeniu za przedłużeniem autoryzacji opowiedziały się m.in. Niemcy, Dania, Hiszpania, Polska, Czechy, a przeciw były m.in. Francja, Włochy, Cypr, Austria.
UE była z jednej strony pod presją organizacji ekologicznych, żeby nie przedłużać licencji, a z drugiej strony organizacji rolniczych, których członkowie chcą dalej wykorzystywać środki z zawartością gifosatu.
W przyjętej 24 października rezolucji Parlament Europejski opowiedział się za kompletnym zakazem stosowania tej substancji na terenie UE od 15 grudnia 2022 roku. Zgodnie z niewiążącą prawnie rekomendacją europosłów zakaz stosowania glifosatu w gospodarstwach domowych miałby zacząć obowiązywać natychmiast.
Glifosat to substancja wykorzystywana zwłaszcza w środkach chwastobójczych. Dostępny jest na rynku od ponad 40 lat. Produkuje go koncern Monsanto i wykorzystuje w swoim flagowym produkcie - herbicydzie Roundup. W Polsce są dziesiątki produktów zawierających glifosat.
Organizacje obrońców środowiska nawołują do zakazania glifosatu, od kiedy Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC), wchodząca w skład Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), ogłosiła w marcu 2015 r., że związek ten jest "prawdopodobnie rakotwórczy u ludzi".
UE zleciła w tej sprawie dalsze badania. W marcu 2016 r. Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) poinformowała, że nie ma dowodów na związki glifosatu z rakiem. Wcześniej podobną opinię wydał też Europejski Urząd Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).
Niektóre z krajów UE, np. Francja, Włochy, Holandia, wprowadziły u siebie ograniczenia stosowania glifosatu, zwłaszcza w miejscach użyteczności publicznej, takich jak parki czy tereny rekreacyjne. W Belgii od 1 czerwca już obowiązuje zakaz sprzedaży tego środka osobom fizycznym i firmom niemającym odpowiedniej licencji.
Krzysztof Strzępka (PAP)