W sezonie 2025/26 spodziewany jest wzrost hiszpańskiej produkcji suszonej paszy, mimo ograniczonej powierzchni zasiewów. Główne czynniki to korzystne opady wiosenne i rosnące zapotrzebowanie na rynku krajowym i zagranicznym. Eksport ma szansę wrócić na ścieżkę wzrostu po spadkach spowodowanych suszą w poprzednich latach.
Powierzchnia zasiewów: Nieznaczny spadek ze względu na konkurencję ze strony zbóż zimowych i drzew owocowych oraz niższe ceny w okresie jesiennego siewu.
Regiony kluczowe:
Dolina Ebro (Aragonia i Katalonia): 75% areału nawadniane, nastawienie na eksport. 6 pokosów rocznie.
Castilla y León: 70% areału nie nawadniane, przeznaczenie dla krajowego przemysłu mleczarskiego. 3 pokosy rocznie.
Produkcja: Prognozowana na poziomie 1,2 mln ton, głównie lucerna (80%). Wzrost względem 1,13 mln ton z poprzedniego sezonu.
Metody suszenia:
Suszenie słoneczne – mniej jednorodne, rynek krajowy.
Dehydratacja mechaniczna – dominująca metoda (85%), wysoka jakość, preferowana na eksport.
Organizacja branży: Zrzeszona wokół AEFA (hiszpańskie stowarzyszenie producentów pasz), obejmuje 58 przedsiębiorstw pokrywających 90% rynku.
Wzrost zapotrzebowania krajowego mimo dostępnych pastwisk.
Liczba krów mlecznych spada, ale ich wydajność rośnie dzięki lepszemu żywieniu (np. pasze o wysokiej jakości).
Rentowność gospodarstw mlecznych rośnie – pozytywny impuls dla popytu.
Eksport 2025/26: Prognozowany wzrost do ponad 1 mln ton, z 900 tys. ton w 2024/25 i 600 tys. ton w 2023/24.
Rynki docelowe:
Azja: Korea Południowa, Japonia
Bliski Wschód: Arabia Saudyjska, ZEA, Katar
Afryka Północna: Maroko (zmienny popyt)
W ramach WPR 2023–2027 Hiszpania wprowadziła system zachęt:
Podstawowe i redystrybucyjne płatności dla producentów.
Dobrowolne uczestnictwo w ekoschematach i płatnościach powiązanych dla upraw białkowych (w tym lucerna, wyka).
Nowe kryteria społeczne dla firm korzystających ze wsparcia.
Dla Polski: hiszpański model integracji sektora paszowego może być inspiracją dla działań w krajowym przemyśle lucerny i eksportu pasz.
Potencjał rozwoju: rosnąca jakość pasz eksportowych to szansa dla producentów, którzy zainwestują w przetwarzanie mechaniczne.
Rekomendacje: monitorować trend eksportowy Hiszpanii, badać możliwości dywersyfikacji polskich rynków zbytu, promować kooperatywy producentów pasz.
dr inż. Jan Szarek, Katedra Żywienia Zwierząt, UTP w Bydgoszczy: „Model hiszpański oparty na intensyfikacji upraw lucerny w systemie nawadnianym oraz dużym udziale suszenia mechanicznego to kierunek, który Polska mogłaby rozważyć w regionach o dobrym dostępie do wody. Wysoka jakość suszu z lucerny przekłada się nie tylko na wydajność mleczną, ale też na efektywność odżywczą paszy w hodowli bydła mięsnego.”
„Naszym celem jest nie tylko stabilizacja podaży na rynek europejski, ale również rozwój wartości dodanej dzięki inwestycjom w infrastrukturę suszenia. Zróżnicowanie geograficzne produkcji oraz zacieśnianie relacji handlowych z Azją i Afryką Północną, czyni hiszpańską lucernę jednym z najważniejszych komponentów paszowych eksportowanych z UE.” — José Luis Pérez, Dyrektor AEFA
Wniosek: Polska ma potencjał, by rozwijać sektor suszonych pasz przez inwestycje w technologię suszenia oraz organizację producencką wzorowaną na AEFA. Lucerna z Polski mogłaby być interesująca dla odbiorców z Niemiec, Czech czy Skandynawii.
oprac, e-red, ppr.pl