Stanowisko FFW w sprawie raportu NIK

Fundacja „Fundusz Współpracy” informuje, że projekt Phare PL0104.01 „Organizacja rynku rybnego” był realizowany w ramach programu Phare „Rozwój Instytucjonalny”. Jego celem - zgodnie z dokumentem programowym (tzw. fiszką projektową) zatwierdzonym przez Komisję Europejską - było ustanowienie wspólnego rynku produktów rybnych i pochodzących z akwakultury (wraz ze standardami rynkowymi i statystykami sektora rybackiego).

Cel ten miał zostać zrealizowany nie tylko poprzez utworzenie i prowadzenie  pięciu publicznych lokalnych centrów pierwszej sprzedaży ryb, ale również harmonizację polskiego ustawodawstwa w zakresie rybołówstwa z ustawodawstwem UE, umacnianie struktur instytucjonalnych oraz administracyjno – porządkowych, wprowadzenie Wspólnych Standardów Rynkowych, przeszkolenie personelu oraz stworzenie systemu komputerowego.

Zgodnie z fiszką projektową Fundacja „Fundusz Współpracy” odpowiadała za przeprowadzenie przetargów, zawarcie umów oraz dokonywanie płatności w imieniu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które w osobie Podsekretarza Stanu odpowiedzialnego za rybołówstwo, odpowiadało za przygotowanie, zarządzanie i wdrażanie projektu. Oznacza to, że współpraca Fundacji z MRiRW polegała na realizacji zadań zleconych przez Urząd Komitetu Integracji Europejskiej i wynikających z procedur określonych przez Komisję Europejską. Identyczne zasady współpracy obowiązują Fundację w ramach wszystkich projektów Phare „Rozwój Instytucjonalny” realizowanych na rzecz niemal wszystkich instytucji, zarówno ministerstw, agencji rządowych i samorządów lokalnych.
Reklama:

W praktyce oznaczało to, że Fundacja w oparciu o przekazany przez MRiRW merytoryczny wkład, który precyzował zakres niezbędnego sprzętu lub usług (opis przedmiotu zamówienia), przeprowadzała postępowania przetargowe i zawierała stosowne umowy zgodne z procedurami wymaganymi przez Komisję Europejską. Następnie po zrealizowaniu umów potwierdzonym przez przedstawicieli MRiRW Fundacja dokonywała stosownych rozliczeń finansowych z wykonawcami.

W ramach projektu przewidziano realizację następujących działań:

- Umowa bliźniacza (przewidywana wartość w fiszce 0,8 mln Euro ze środków Phare, wydatkowano 0,63 mln Euro) – wsparcie ekspertów unijnych dla instytucji związanych z sektorem rybołówstwa. Kontrola NIK przeprowadzona w zakresie odpowiedzialności Fundacji potwierdziła zgodność z obowiązującymi procedurami.
- Utworzenie systemu informacji i raportowania (usługa o przewidywanym koszcie 0,56 mln euro, w tym 0,42 mln euro ze środków Phare) – w wyniku postępowania zawarto umowę na kwotę 0,33 mln Euro. Realizacja umowy zakończyła się terminowo przekazaniem MRiRW w pełni funkcjonalnego produktu informatycznego  Przeprowadzona kontrola NIK wykazała w tym zakresie pełną zgodność postępowań z obowiązującymi procedurami.
- Zakup wyposażenia dla lokalnych centrów pierwszej sprzedaży ryb (przewidywany budżet 3,47 mln euro, w tym 2,6 mln euro ze środków Phare) – w wyniku postępowania przetargowego zawarto umowy na łączną kwotę 1,6 mln Euro.
- Prace adaptacyjne przy publicznych lokalnych centrach sprzedaży ryb (szacowany budżet 0,41 mln euro finansowany jedynie ze środków MRiRW) - Fundacja „Fundusz Współpracy” nie brała udziału w realizacji żadnego etapu tego działania.

Łącznie ze środków Phare w ramach tego projektu wydatkowano 2, 27 mln Euro.

Kontrola NIK przeprowadzona w Fundacji stwierdziła w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 24 stycznia 2007 r., że sprawowany nadzór nad wykonaniem umów - wymienionych wyżej w pkt 3 - przez kontrahentów był niedostateczny. Zarząd Fundacji w dniu 5 lutego br. wystosował zastrzeżenia do zawartych w wystąpieniu pokontrolnym uwag i ocen. Posiedzenie Komisji Odwoławczej w dniu 15 lutego 2007 r., pomimo uznania jednego z zastrzeżeń Fundacji, nie zmieniło ostatecznej oceny.

Podstawę trudności w realizacji umów na dostawy wyposażenia dla lokalnych centrów sprzedaży stanowiły obiektywne i niezależne od Fundacji przyczyny:

1.      Niewłaściwie przygotowana przez MRiRW specyfikacja techniczna stanowiąca podstawę przeprowadzanych procedur. Parametry specyfikacji nie zostały uzgodnione z końcowym beneficjentem. Zgodnie z ich opinią pożądane parametry techniczne sprzętu zostały określone zbyt ogólnie.

2.      Wskazane przez MRiRW w specyfikacji terminy dostaw (pierwsze przewidziano na  15 czerwca 2004 r., a wykonawcy zgłaszali gotowość wykonania już od 15 maja 2004r.) nie uwzględniały braku przygotowania przez MRIRW odpowiednich pomieszczeń na potrzeby lokalnych centrów w 4 z 5 lokalizacji. Ponadto przed podpisaniem umów Fundacja nie została o tym fakcie poinformowana przez MRiRW

3.      Wielokrotne zmiany personalne na stanowiskach odpowiedzialnych za realizację projektu w MRiRW.

Powyższe przyczyny skutkowały skargami i odmowami lub znacznymi opóźnieniami w przyjmowaniu wyposażenia przez wskazanych w umowach odbiorców.

Fundacja podejmowała działania zmierzające do uzgodnienia zasad odbioru sprzętu w zaistniałej sytuacji. W dniu 9 lipca 2004 r. na spotkaniu w MRiRW uzgodniono, iż jedynym rozwiązaniem pozwalającym na realizację umów z wykonawcami będzie przyjęcie sprzętu (potwierdzone podpisaniem protokołu przyjęcia) w miejscach tymczasowego jego magazynowania do czasu ostatecznego przygotowania budynków. Wszelkie działania podejmowane przez Fundację miały na celu umożliwienie obu stronom wywiązania się ze postanowień umowy. W przypadku wstrzymania lub rezygnacji z dostaw (tj. zerwania kontraktu) Skarbu Państwa narażony byłby na wymierne straty finansowe w postaci kosztów magazynowania sprzętu przez wykonawców lub odszkodowań umownych. W kolejnych miesiącach MRiRW przekazywało do Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej informację z postępu prac nad realizacją projektu. Ostatnie spotkanie monitorujące realizację zadań związanych z tworzeniem lokalnych centrów, w którym uczestniczyli przedstawiciele Fundacji, miało miejsce w UKIE w dniu  24 lipca 2007 r.  

Fundacja nie ma i nigdy nie miała wpływu na organizację centrów sprzedaży ryb, które miały zostać utworzone w ramach projektu. Nie zgadzamy się ze stwierdzeniem, iż nadzór nad realizacje umów dokonywany był w sposób nierzetelny sprzyjającym nieprawidłowościom, między innymi w odbiorach zamawianych urządzeń. Sprzęt został dostarczony zgodnie ze specyfikacją techniczną i podpisanymi umowami.

Niemniej, doświadczenia Fundacji z realizacji tego projektu przyczyniły się do wypracowania bardziej efektywnych procedur monitorowania (zwiększenie liczby wizyt monitorujących u użytkowników końcowych, ścisły nadzór nad realizacją umów we współpracy z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej), które są obecnie stosowane.

Ponadto pragniemy poinformować, że Fundacja „Fundusz Współpracy” nie jest jednostką finansująco-kontraktującą zajmującą się funduszami Phare, jak napisano w depeszy Polskiej Agencji Prasowej z 08.08.2007 r.

Biuro Jednostka Finansująco-Kontraktująca JFK jest jednym z kilku istniejących w strukturze Fundacji jednostek, obok m.in. Biura Koordynacji Kształcenia Kadr BKKK (wdrażającego m.in. Program Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL) czy Biura Programów Wiejskich BPW realizującego program Agrolinia, Agro-Smak 2 czy Agro-Info.

Do głównych zadań Jednostki Finansująco-Kontraktującej  (JFK) należy koordynacja i obsługa od strony finansowo-kontraktowej projektów wchodzących w skład Programu PHARE Rozwój Instytucjonalny Administracji Publicznej (ang. Institution Building) oraz części Programu Środki Przejściowe (ang. Transition Facility).

JFK przeprowadza procedury przetargowe, realizuje, monitoruje oraz finansuje umowy zawarte w wyniku przeprowadzonych postępowań przetargowych.

W ramach Programu PHARE JFK wdrożyła 168 projektów o łącznej wartości ponad 600 milionów euro.

Od 31 marca 2007 r. Prezesem Zarządu Fundacji „Fundusz Współpracy” jest Lech Witecki, a nie, jak wspomina ogłoszony 8.08.2007 r. raport NIK, Mateusz Kujawa.

Prezes Lech Witecki doświadczenie w dziedzinie zarządzania funduszami unijnymi zdobywał w Najwyższej Izbie Kontroli, gdzie odpowiadał za nadzór i koordynację kontroli prawidłowości wdrażania, zarządzania oraz wykorzystywania przez Polskę funduszy UE.