Rolnikom wysycha

Kilkadziesiąt milionów złotych stracą w tym roku rolnicy w południowo wschodniej Polsce. Trwająca od ponad miesiąca susza spowodowała znaczne obniżenie plonów. Najgorzej jest na terenach piaszczystych. Od skutków suszy ubezpieczyć upraw nie można. Jedynym ratunkiem dla rolników będą więc tylko niskooprocentowane, preferencyjne kredyty klęskowe.

Na 1,1 mln złotych oszacowano straty, jakie tegoroczna susza wyrządziła w uprawach rolnych, w jednej tylko podkarpackiej gminie - Baranów Sandomierski. W dalszych 17 gminach rozpoczęto ocenianie szkód. – Nie jest to jeszcze stan klęski, ale sytuacja jest poważna – uważa Stanisław Homa, dyrektor wydziału środowiska i rolnictwa Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego. – Letnia susza znacznie powiększyła szkody wyrządzone przez zimę. Wielu rolników znalazło się w bardzo trudnej sytuacji. Ze swoich pół nie zbiorą nic lub plon będzie bardzo mizerny.

Szczególnie mocno susza dała się we znaki na piaszczystych, ubogich w wodę, terenach. Na ciężkich ziemiach, o dobrej kulturze rolnej, brak deszczu nie jest tak bardzo dotkliwy. Plony zbóż nie były dużo niższe, niż w latach wilgotnych. W uprawach roślin okopowych, czyli burkach i ziemniakach, straty będą jednak wyraźne. Na wysuszonych łąkach trawy rosną powoli, więc siana i kiszonek też będzie niewiele. Czy przed skutkami suszy można się było obronić?

Nie ubezpieczeni

Po każdej klęsce żywiołowej odżywa dyskusja o niskiej świadomości ubezpieczeniowej naszego społeczeństwa. W zasadzie kupujemy tylko polisy obowiązkowe, czyli te których posiadanie wymusza ustawa. To co nieobowiązkowe uważamy za niepotrzebne.

Częste w ostatnich latach powodzie, gradobicia i huragany spowodowały, że coraz więcej rolników zaczyna ubezpieczać swój majątek, w tym uprawy i płody rolne – mówi Andrzej Karasowski, zastępca dyrektora rzeszowskiego biura regionalnego Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych. – Niestety spostrzeżenie to dotyczy mieszkańców okolic Tarnowa i Wadowic. Na Podkarpaciu rolnicy ubezpieczający swoje uprawy nadal należą do wyjątków.

Zdaniem ubezpieczycieli, to że niewielu rolników się ubezpiecza wynika z niskiej świadomości. Po co wydawać pieniądze na polisę, skoro w razie tragedii pomagają wszyscy: rząd, gmina i fundacje charytatywne. Rolnicy natomiast twierdzą, że nie stać ich na zapłacenie składki. Jeżeli do wszystkich kosztów uprawy doliczymy cenę polisy, to cały interes przestanie się opłacać. W dodatku firmy ubezpieczeniowe – zdaniem rolników – nie chcą w razie szkody wypłacać odszkodowań, więc ubezpieczanie się nie ma sensu. Prawda jak zwykle leży pośrodku.

Od suszy nie ubezpieczają

Konkurencja na rynku ubezpieczeń stopniowo wymusza na firmach ubezpieczeniowych coraz lepszą likwidację szkód. – Odszkodowania płacimy rzetelnie, zgodnie z zawartą umową ubezpieczenia – twierdzi Stanisław Kus, zastępca dyrektora oddziału okręgowego PZU S.A. w Rzeszowie. Niestety, w standardowej ofercie nie mamy ubezpieczenia upraw rolnych od skutków suszy.

Sprawdziliśmy, podobnie jest też w innych zakładach ubezpieczeń. – Od suszy nie ubezpieczamy – słyszeliśmy wszędzie. Tak więc rolnik, który na zakup polisy wydał 5-6 proc wartości spodziewanych plonów, nie dostatnie odszkodowania za to, że jego uprawy w tym roku wyschły.

Ratunek w kredycie

Co mają zrobić ci, którym susza odebrała szanse na tegoroczny zysk? Za co obsieją pole w przyszłym roku? – Jeżeli wpłyną wnioski od gmin, wojewoda wystąpi do ministerstwa rolnictwa o przyznanie dotacji na kredyty klęskowe – informuje dyrektor Homa. – Dla niektórych gmin linie kredytowe zostały już uruchomione. Czekamy na dalsze wnioski o kredyty.

Preferencyjny kredyt jest oprocentowany tylko 2 proc rocznie. To jedyny ratunek dla tych, którym tegoroczna susza zniszczyła plony. Urzędy gmin udzielają szczegółowych informacji o tym, jak taki kredyt otrzymać.