Grupa Wyszehradzka w Krakowie

W piątek 17 maja w Krakowie odbyło się spotkanie Grupy Wyszehradzkiej w Krakowie. Dyskusja dotyczyła przede wszystkim reformy Wspólnej Polityki Rolnej oraz zmian zaproponowanych przez Komisje Europejską w tzw. dyrektywie tytoniowej.
Delegacjom, które przyjechały do Krakowa przewodniczyli: słowackiej - sekretarz stanu Magdaléna Lacko-Bartošov, rumuńskiej - sekretarz stanu Achim Irimescu, czeskiej - wiceminister Jaroslava Beneš Špalková, węgierskiej - sekretarz stanu György Czerván, bułgarskiej - wiceminister Snezhana Blagoeva, słoweńskiej - sekretarz stanu Tanja Strniša oraz polskiej - minister Stanisław Kalemba.
W pierwszej odsłonie dyskusja dotycząca projektu dyrektywy tytoniowej Parlamentu Europejskiego i Rady została poparta przez wszystkich uczestników spotkania, z wyjątkiem Słowenii. We wspólnym oświadczeniu zaznaczono szkodliwość spożywania wyrobów tytoniowych i uznano potrzebę jego ograniczenia ze względów zdrowotnych. Wyrażono jednak obawy dotyczące negatywnego wpływu zaproponowanych przez KE rozwiązań na sytuację ekonomiczną unijnych plantatorów i przetwórców tytoniu.
Natomiast druga część dzisiejszego spotkania dotyczyła reformy Wspólnej Polityki Rolnej i skupiała się wokół kilku istotnych tematów. Przedstawiano preferencje poszczególnych państw w zakresie przejścia z systemu płatności SAPS na nowy system naliczania płatności bezpośrednich. Mówiono o możliwości przesunięć środków między dwoma filarami WPR, o propozycji stosowania przejściowego wsparcia krajowego, a także o propozycjach wsparcia małych gospodarstw i młodych rolników.
Poniżej prezentujemy wspólne oświadczenie Ministrów Rolnictwa państw Grupy Wyszehradzkiej oraz Bułgarii i Rumunii.


 My, ministrowie rolnictwa Bułgarii, Czech, Polski, Rumunii, Słowacji, i Węgier obecni na spotkaniu w Krakowie w dniu 17 maja 2013 r. przyjmujemy wspólne oświadczenie, dotyczące wpływu na rolnictwo i przetwórstwo tytoniu projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich, dotyczących produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów (COM(2012) 788.
Uznajemy, że zmniejszenie liczby osób palących i racjonalnie ograniczanie spożycia wyrobów tytoniowych ze względu na ich szkodliwość, jest ważnym celem z punktu widzenia zdrowia.
Mamy na względzie przepisy Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu.
Pragniemy jednak wyrazić swoje obawy dotyczące negatywnego wpływu, jaki mogą mieć niektóre rozwiązania zaproponowane w przedstawionym projekcie dyrektywy na plantatorów i przetwórców tytoniu w Unii Europejskiej.
Pragniemy podkreślić, że podczas dalszych prac nad dyrektywą powinny być wzięte pod uwagę również czynniki ekonomiczno – społeczne, nie mniej ważne niż aspekty zdrowotne projektowanego aktu prawnego.
Zwracamy uwagę na fakt, że niektóre działania proponowane w projekcie dyrektywy w celu zmniejszenia poziomu konsumpcji tytoniu, nie są zgodne z zasadą proporcjonalności.
Administracyjne zakazy dotyczące produkcji i dystrybucji niektórych wyrobów tytoniowych skutkować będą ograniczeniem zapotrzebowania na tytoń uprawiany w UE, co odbije się negatywnie na plantatorach tytoniu i jego przetwórcach. W związku z dużym zróżnicowaniem udziału poszczególnych państw członkowskich Unii Europejskiej w rynku niektórych produktów tytoniowych, projektowane przepisy w postaci zakazu ich wprowadzania na rynek będą oddziaływały na państwa członkowskie z różną siłą.
Odnosząc się do powyższego, pragniemy podkreślić, że w szczególności jesteśmy przeciwni proponowanym, nieuzasadnionym ograniczeniom wobec papierosów aromatyzowanych oraz zakazowi dotyczącemu papierosów typu slim.
Proponowane w projekcie dyrektywy rozwiązania na rzecz ograniczenia palenia, nie mają kompleksowego charakteru. W projekcie dyrektywy nie proponuje się bowiem rozwiązań osłonowych dla regionów produkcji tytoniu i jego plantatorów, którzy w większości gospodarują na małych areałach, o gorszej produktywności, w mniej rozwiniętych gospodarczo częściach Unii Europejskiej, przeważnie o wysokiej stopie bezrobocia. Problemy te powodować będą wiele niepożądanych napięć w obszarze polityki społecznej, które mogą przynieść negatywne skutki w postaci wzrostu liczby osób borykających się z trudnościami ekonomicznymi, jak również dotkniętych wykluczeniem społecznym.
Wyrażamy opinię, że jeden z celów propozycji, którym jest znaczące zmniejszenie poziomu spożycia wyrobów tytoniowych, można osiągnąć w inny sposób niż wprowadzając zakaz ich sprzedaży. Cel ten można na przykład osiągnąć przez zwiększenie świadomości wśród osób palących papierosy aromatyzowane i papierosy typu slim, że tego typu papierosy są równie szkodliwe, jak papierosy standardowe.
Ponadto, proponowane zwiększenie powierzchni przeznaczonej na ostrzeżenia zdrowotne będzie negatywnie oddziaływało na prawa właścicieli znaków towarowych, uniemożliwiając im wykorzystywanie tych znaków w formie, w jakiej zostały zarejestrowane a także zmniejszy ich rozpoznawalność. Ograniczenia praw do znaków towarowych wprowadzane przez projekt dyrektywy, są niezgodne z zasadą proporcjonalności, a tym samym z konwencjami w zakresie ochrony własności intelektualnej, którym związane są państwa członkowskie. Proponowane przepisy zwiększają ponadto możliwość fałszowania legalnych produktów tytoniowych, co może przynieść szkodę legalnie działającym producentom oraz poszczególnym państwom członkowskim w obszarze wpływów podatkowych a także konsumentom, ze względu na często wątpliwą jakość tego typu produktów.
Pragniemy zauważyć, że nadmierne stosowanie aktów delegowanych w odniesieniu do zapisów dyrektywy, jest nie do zaakceptowania i daje Komisji Europejskiej zbyt duże prawo do regulacji, co wykracza poza zakres przyjęty w art. 290 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Dlatego, w celu zmniejszenia ryzyka pojawienia się napięć społecznych w rejonach uprawy i przetwórstwa tytoniu w UE, wnioskujemy o:
ustanowienie instrumentów wsparcia dla plantatorów, kompensujących straty poniesione przez nich w wyniku implementacji dyrektywy. Instrumenty te powinny nie tylko pomóc producentom tytoniu dotkniętym zmniejszonym popytem na surowiec ale również zapewnić alternatywy dla tych, którzy chcą wycofać się z uprawy tytoniu i zmienić profil produkcjii,
usunięcie z projektu dyrektywy przepisów zakazujących wprowadzania na rynek papierosów aromatyzowanych i papierosów typu slim.
nie przekraczanie obecnej powierzchni dostępnej dla właścicieli znaków towarowych do proponowanego poziomu 75% zewnętrznej powierzchni zarówno na przedniej, jak i tylnej części opakowania jednostkowego i opakowania zbiorczego.


Zwracamy się z prośbą do Komisji Europejskiej i innych instytucji zaangażowanych w doprowadzenie do przyjęcia aktu prawnego, o wzięcie pod uwagę przemyśleń i postulatów zawartych w niniejszym oświadczeniu.
Kraków, 17 maja 2013 r.