UE zatwierdza pomoc akcesyjną dla Ukrainy

fot. consilium.europa.eu

Rada i Parlament osiągnęły dziś wstępne porozumienie w sprawie utworzenia nowego jednolitego specjalnego instrumentu wspierającego odbudowę, odbudowę i modernizację Ukrainy, a jednocześnie wspierającego jej wysiłki na rzecz przeprowadzenia reform w ramach procesu przystąpienia do UE. Łączny budżet instrumentu na rzecz Ukrainy wyniesie 50 mld euro.

Instrument na rzecz Ukrainy połączy wsparcie budżetowe UE dla Ukrainy w jeden instrument, zapewniając spójne, przewidywalne i elastyczne wsparcie dla Ukrainy na lata 2024–2027, dostosowane do bezprecedensowych wyzwań związanych ze wspieraniem kraju ogarniętego wojną.

UE jest gotowa wspierać Ukrainę tak długo, jak będzie to konieczne. Instrument na rzecz Ukrainy pozwoli nam skierować spójne i przewidywalne wsparcie dla Ukrainy, aby pomóc jej obywatelom w odbudowie ich kraju w obliczu bezprecedensowych wyzwań związanych z rosyjską wojną napastniczą. Jednocześnie wsparcie pomoże Ukrainie w realizacji reform i działań modernizacyjnych, które są niezbędne, aby mogła ona poczynić postępy na drodze do przyszłego członkostwa w UE - Vincent van Peteghem, belgijski minister finansów

Struktura w trzech filarach

Instrument Wsparcia na rzecz Ukrainy będzie podzielony na trzy filary:

• filar I: Rząd Ukrainy przygotuje "plan dla Ukrainy", określający jego zamiary w zakresie odbudowy, odbudowy i modernizacji kraju oraz reformy, które zamierza przeprowadzić w ramach procesu przystąpienia do UE. Wsparcie finansowe w formie dotacji i pożyczek dla państwa ukraińskiego miałoby być udzielane w oparciu o realizację Planu dla Ukrainy, który będzie oparty na szeregu warunków i harmonogramie wypłat
• filar II: W ramach inwestycyjnych dla Ukrainy UE zapewni wsparcie w formie gwarancji budżetowych oraz dotacji i pożyczek udzielanych przez instytucje publiczne i prywatne. Gwarancja dla Ukrainy obejmowałaby ryzyko związane z pożyczkami, gwarancjami, instrumentami rynku kapitałowego i innymi formami finansowania wspierającymi cele instrumentu
• filar III: Unijna pomoc akcesyjna i inne środki wsparcia pomagające Ukrainie w dostosowaniu się do prawa UE i przeprowadzaniu reform strukturalnych na drodze do przyszłego członkostwa w UE

Aspekty finansowe

Całkowity budżet instrumentu na rzecz Ukrainy w wysokości 50 mld euro zostanie podzielony między 33 mld euro w formie pożyczek i 17 mld euro w formie dotacji.

Dotacje będą uruchamiane za pośrednictwem nowego instrumentu szczególnego, zaproponowanego w kontekście przeglądu śródokresowego wieloletnich ram finansowych (WRF). Pożyczki będą gwarantowane w ramach rezerwy zasobów własnych, podobnie jak w przypadku obecnego finansowania w ramach pomocy makrofinansowej "Plus" (MFA+).

Ukraina może zwrócić się, w ramach planu dla Ukrainy, o wypłatę płatności zaliczkowych w wysokości do 7 % instrumentu.

Znaczna część części inwestycyjnej planu dla Ukrainy i ram inwestycyjnych dla Ukrainy zostanie przeznaczona na zielone inwestycje, a część ram inwestycyjnych dla Ukrainy zostanie zarezerwowana dla MŚP. Plan będzie również ukierunkowany na wsparcie organów krajowych.

W tekście przewidziano ewentualne finansowanie pomostowe, tak by środki jak najszybciej dotarły na Ukrainę.

Będzie pewna elastyczność w zarządzaniu budżetem, biorąc pod uwagę, że Ukraina jest krajem w stanie wojny.

Warunkiem wstępnym wsparcia dla Ukrainy w ramach instrumentu będzie dalsze podtrzymywanie i respektowanie przez Ukrainę skutecznych mechanizmów demokratycznych, w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego, oraz praworządności, a także zagwarantowanie poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości.

Ponadto rozporządzenie zagwarantuje, że ukraiński parlament i organizacje społeczeństwa obywatelskiego na Ukrainie będą należycie informowane i konsultowane w sprawie opracowywania i wdrażania planu dla Ukrainy.

Dialog w ramach Instrumentu na rzecz Ukrainy umożliwi Parlamentowi Europejskiemu zwrócenie się do Komisji o dyskusję na temat realizacji planu co najmniej raz na cztery miesiące.

Aby ocenić realizację planu, rozporządzenie będzie zawierało tabelę wyników, która pomoże w łatwym monitorowaniu postępów w różnych krokach jakościowych i ilościowych, w tym przegląd elementów społecznych, gospodarczych i środowiskowych planu dla Ukrainy.

Następne kroki

Opierając się na sukcesie tego wstępnego porozumienia, negocjatorzy będą teraz kontynuować prace nad szerszym przeglądem wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021–2027, których częścią są Instrument na rzecz Ukrainy i platforma Technologii Strategicznych dla Europy (STEP), z myślą o jak najszybszym osiągnięciu porozumienia.

Wstępne porozumienie musi jeszcze zostać zatwierdzone przez Radę i Parlament, zanim tekst przejdzie przez formalną procedurę przyjęcia. Po jej przyjęciu zostanie ona opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE i wejdzie w życie następnego dnia. Rozporządzenie wejdzie w życie natychmiast po jego wejściu w życie.

geneza

20 czerwca 2023 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący przeglądu wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021–2027 wraz z dwoma wnioskami dotyczącymi rozporządzeń ustanawiających Instrument na rzecz Ukrainy i platformę na rzecz technologii strategicznych dla Europy (STEP).

• Częściowy mandat negocjacyjny Rady w sprawie Instrumentu na rzecz Ukrainy
• Długoterminowy budżet UE (podsumowanie informacyjne)
• Solidarność UE z Ukrainą (podsumowanie informacyjne)

oprac, e-mk, ppr.pl źródło-consilium.europa.eu