ZATRUCIE AZOTANAMI l AZOTYNAMI
(Nitrate and nitrite poisoning)
PRZYCZYNY
Nadmierna ilość azotanów i azotynów w paszy, pojenie bydła wodą
zanieczyszczoną azotynami i azotanami (zbiorniki wodne i studnie, w pobliżu których
składowano nawozy azotowe i gnojowicę), spożycie
przypadkowe nawozów azotowych.
OBJAWY KLINICZNE
W ostrych zatruciach zwierzęta mogą padać nagle, zwykle śmierć poprzedzają
silne bóle brzucha, ślinienie, biegunka, napinanie się do oddawania moczu,
wzdęcia, duszność, drżenie mięśni, zmiany zabarwienia błon śluzowych w
kierunku sinobrunatnego, obniżenie ciepłoty ciała. W przewlekłej
formie obserwuje się zmniejszenie apetytu, obniżona wydajność mleczną,
zmniejszone przyrosty, zmatowienie włosa, poronienia, zwiększoną śmiertelność
noworodków.
ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE
Często obserwuje się wyciek czekoladowobrunatnej krwi z naturalnych
otworów ciała. Przekrwienie i zmiany zapalno-martwicze błon śluzowych
przewodu pokarmowego, przekrwienie płuc, wybroczyny na błonach surowiczych.
POMOCNICZE BADANIA LABORATORYJNE
Wykluczyć wąglik! Badanie biochemiczne krwi, poziom methemoglobiny, określenie
stężenia azotynów w surowicy, moczu, treści płynnej żwacza, paszy, wodzie
pitnej.
LECZENIE
Błękit metylenowy, redukujący methemoglobinę do hemoglobiny w roztworze 2%
dożylnie 0,5 ml/kg m.c., sole czyszczące. Pasza bogata w łatwo strawne węglowodany.
ZAPOBIEGANIE
Unikać skarmiania pasz o zawartości azotanów powyżej 0,5% s.m. Nie składować
nawozów mineralnych i gnojowicy w pobliżu studni i zbiorników wody pitnej
dla bydła.
na podstawie: "Wybrane choroby bydła", Jacek Sikora