PRZEMIESZCZENIE TRAWIEŃCA
(Displacement of the abomasum)
PRZYCZYNY
Lewostronne przemieszczenie trawieńca występuje najczęściej w krótkim
czasie po porodzie i spowodowane jest prawdopodobnie przesunięciem się żwacza
na miejsce opróżnionej w czasie porodu macicy i odsunięciem na lewo
hypotonicznego w tym okresie trawieńca przez brzuszny worek żwacza.
Prawostronne przemieszczenie żołądka właściwego występuje w okresie kilku
tygodni po porodzie, często w okresie szczytowej laktacji. Krowy żywione są w
tym czasie dużą ilością pasz treściwych, powodujących wzdęcia i
zaburzenia pH treści trawieńca oraz atonię tego narządu. Wypełniony gazami
trawieniec unosi się do górnej części jamy brzusznej. Przy znacznym
przemieszczeniu dochodzi do skrętu.
OBJAWY KLINICZNE
Zmniejszony apetyt, przy przemieszczeniu prawostronnym i skręcie brak apetytu.
Uwypuklenie dolnej części brzucha i odstawienie ostatnich żeber po stronie
przemieszczenia. Obniżenie linii wypuku bębenkowego. Wysokie, dźwięczne tony
w linii łączącej staw łokciowy z dołem głodowym. Badaniem rektalnym
stwierdza się powiększony kulisty trawieniec po lewej lub po prawej stronie
jamy brzusznej. Przy skręcie w krótkim czasie występują objawy morzyskowe i
toksemiczne. Odwodnienie.
ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE
Powiększenie i przekrwienie trawieńca, przemieszczenie lewo- lub prawostronne,
zmiany zapalne i martwicowe przy skręcie.
POMOCNICZE BADANIA LABORATORYJNE
Badanie pH płynnej treści uzyskanej z punkcji przemieszczonego trawieńca, ciała
ketonowe w moczu, w surowicy hypochloremia i hypopotasemia.
LECZENIE
Przy lewostronnym przemieszczeniu trawieńca można próbować przetaczania
przez grzbiet lub transport po nierównej drodze. Często po tych zabiegach
dochodzi do repozycji. Podaje się środki łagodnie przeczyszczające i pobudzające
motorykę przewodu pokarmowego – Rumetol 200 g. W przypadkach przemieszczeń
prawostronnych i nie poddających się leczeniu zachowawczemu przemieszczeń
lewostronnych należy zastosować zabieg chirurgiczny.
ZAPOBIEGANIE
Prawidłowe żywienie w okresie poporodowym, unikanie nadmiaru pasz treściwych.
na podstawie: "Wybrane choroby bydła", Jacek Sikora