KOLIBAKTERIOZA CIELĄT

KOLIBAKTERIOZA CIELĄT 
(Colibacillosis)

PRZYCZYNY
Choroba zakaźna i zaraźliwa, spowodowana zakażeniem chorobotwórczymi szczepami Escherichia coli.

OBJAWY KLINICZNE
Postać posocznicowa: występuje najczęściej w pierwszych dniach życia cieląt. Posmutnienie, brak apetytu, wzrost ciepłoty ciała, przyspieszenie oddechów, tętna. Szarobiała biegunka ze śluzem i domieszką krwi. Odwodnienie, suchość błon śluzowych, drżenie mięśni, drgawki kloniczno – toniczne, zapaść, śpiączka. W przypadkach nadostrych śmierć może nastąpić w ciągu kilku godzin od chwili wystąpienia pierwszych objawów chorobowych, często nie zauważonych przez hodowcę. 
Postać jelitowa: chorują cielęta kilkudniowe, biegunka bez silnych objawów ogólnych. 
Postać enterotoksemiczna: biegunka, wyraźne objawy ogólne ze szczególnym nasileniem ze strony centralnego układu nerwowego i ogólnej toksemii, duża śmiertelność mimo intensywnego leczenia.

ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE
W postaci posocznicowej – rozsiane wybroczyny pod błonami surowiczymi i w błonach śluzowych. Przekrwienie narządów wewnętrznych. Zapalenie błon śluzowych przewodu pokarmowego. W żołądku często stwierdza się ścięte i nie strawione mleko. 
W postaci jelitowej – zmiany ograniczają się do przekrwienia i zapalenia błon śluzowych przewodu pokarmowego. 
W postaci enterotoksemicznej – mniejsza wybroczynowość niż w postaci posocznicowej, przekrwienie i zapalenie błony śluzowej jelit. Śledziona przy kolibakteriozie nie jest powiększona, mogą występować na niej nieliczne wybroczyny. Zwłoki odwodnione.

POMOCNICZE BADANIA LABORATORYJNE
Badanie bakteriologiczne wycinków narządów wewnętrznych i podwiązanych części jelit. Przyżyciowe badanie wymazów z prostnicy.

LECZENIE
Wskazane jest pobranie materiału do badań bakteriologicznych przed przystąpieniem do leczenia. W formie posocznicowej antybiotyki i sulfonamidy parenteralnie – Vetrim 1-2 ml/15 kg m.c., Baytril 2,5 mg/kg m.c.W postaci jelitowej i enterotoksemicznej najważniejszą rzeczą jest uzupełnienie płynów i elektrolitów – Alvusan, Solfin, Elektrolitowet, 0,9% NaCI, 1,3% NaHCO₃, w ilościach uzależnionych od stanu odwodnienia. Antybiotyki, sulfonamidy i preparaty furanowe doustnie – Nefurol 0,15 g/kg m.c. 2 razy dziennie, Enterogast 2 tabl./10 kg m.c. 3 razy dziennie, Cosumix plus 0,2-0,4 g/kg m.c. Korzystnie działają surowice odpornościowe – Bovicolin 20-30 ml co 6 godzin. Łagodząco na błonę śluzową jelit wpływają odwary z siemienia lnianego oraz zioła przeciwbiegunkowe – Tannowet 0,7 g/kg m.c. Vitaminum A 50 000-150 000 j.m. Przez pierwsze dwa dni trwania biegunki nie podaje się mleka tylko płyny.

ZAPOBIEGANIE I ZWALCZANIE
W przypadku masowego występowania kolibakteriozy dokonać dokładnej analizy żywienia i warunków utrzymania krów ciężarnych. Szczepienie ciężarnych jałówek i krów swoistymi szczepionkami przeciw kolibakteriozie – Bovac. Podawanie we właściwym czasie i odpowiedniej ilości siary noworodkom cielętom. W stadach wolnych od białaczki i innych chorób mogących przenosić się przez mleko można stosować siarę mieszaną od kilku krów, przechowywaną w stanie zamrożenia. Przy podejrzeniu niedoboru witaminy A podawać krowom ciężarnym preparaty z tą witaminą – Caromix 30 g/szt. Krowy umieszczać w porodówkach na 2 tygodnie przed porodem. Zwierzęta chore natychmiast odosobnić, intensywnie leczyć, dokładnie oczyszczać i dezynfekować ich stanowiska. Noworodkom podawać surowice odpornościowe – Bovicolin, Neoboviglobin, Boviforin. Cielęta starsze można szczepić szczepionką Bovac. Przy podejrzeniu niedoboru witaminy A – Caromix 10-20 g/szt.

na podstawie: "Wybrane choroby bydła", Jacek Sikora