BSE – aktualny problem w Europie

W dniu 11 kwietnia br. w Katedrze Farmakologii Klinicznej AM we Wrocławiu odbył się wykład prof. Stanisława Klimentowskiego z Katedry Epizootiologii  i Chorób Zakaźnych, Wydziału Medycyny Weterynaryjnej AR we Wrocławiu pt.: "Gąbczasta encefalopatia bydła – aktualny problem w Europie".

W trakcie wykładu prof. Klientowski mówił m.in. o  przyczynach wystąpienia choroby prionowej wśród bydła. Nienaturalnym jest podawanie krowom – zwierzętom roślinożernym – mączek mięsno-kostnych, które na nieszczęście pochodziły od owiec – zwierząt, u których od wielu lat znana jest choroba Scrapie. Czynnikiem zakaźnym tej choroby jest, podobnie jak przy BSE, białko prionowe. Z dużym prawdopodobieństwem doszło do przełamania bariery gatunkowej, co spowodowało wybuch choroby – początkowo w Wielkiej Brytanii i Irlandii, a następnie w Europie Zachodniej. Dodatkowo niebagatelne znaczenie miał proces produkcji mączek. Utylizacja była przeprowadzana pośpiesznie, przy zbyt niskiej temperaturze.

Podczas wykładu pokazano film obrazujący objawy u krów dotkniętych gąbczastą encefalopatią. Prawidłowe rozpoznanie objawów jest kluczowe przy przeżyciowym rozpoznawaniu choroby. Do dziś jest to jedyny sposób, aby zdiagnozować tę chorobę bez zabicia zwierzęcia. Jest to niezmiernie trudne i wymaga ogromnego doświadczenia i wiedzy fachowej, ponieważ istnieje wiele jednostek chorobowych, które powodują wystąpienie podobnych objawów, np.: wścieklizna, listerioza, zatrucie ołowiem czy nawet niedobór magnezu.

Jak przekonywał prelegent, mimo nagłośnienia sprawy w mediach nie należy dołączać do ogólnoeuropejskiej histerii związanej ze strachem przed mięsem wołowym. Największe zagrożenia występują ze strony mózgu, rdzenia kręgowego, niektórych narządów wewnętrznych. Tkanka mięśniowa nie jest materiałem wysokiego ryzyka. Istnieje jednak niebezpieczeństwo zanieczyszczenia mięsa np. przy rozbiorze mięsa, dlatego powinna całkowicie ulec zmianie technologia uboju i rozbioru mięsa wołowego.

Ogromnym problemem całej Europy są bardzo duże ilości mączki mięsno-kostnej, z którą właściwie nie ma co robić. Nie wolno jej po prostu zakopać, czy też wysypać do morza (były takie próby). Aby skutecznie zneutralizować zagrożenie ze strony mączek, należałoby je spalić w temperaturze co najmniej 1200⁰C. Czyżby popiół z mączek miał być składnikiem cementu?

BSE jest w dalszym ciągu dużym zagrożeniem dla zdrowia ludzi i zwierząt. Pocieszający jest fakt, że w ostatnich latach na skutek działań zapobiegawczych liczba krów, u których stwierdza się chorobę szałową, maleje.