Opłacalność produkcji rolniczej w II kwartale 2013 r.

Jaka jest bieżąca opłacalność najważniejszych kierunków produkcji rolniczej i czy są perspektywy jej poprawy? 

Sytuacja na rynku trzody chlewnej jest w zasadzie ustabilizowana, czyli słaba, ze względu na niskie ceny skupu w stosunku do cen tzw. minimalnych, czyli opłacalnych dla tego kierunku produkcji. Aktualnie koszt produkcji 1 kg żywca wieprzowego, tucznika to ok. 5,26 zł (w cyklu zamkniętym), a bieżąca cena rynkowa skupu (23 maja) to ok. 5,08 zł/kg brutto wagi żywej, czyli że cena skupu nie pokrywa koszty produkcji, a gdzie tu jeszcze opłacalność produkcji. Cena tzw. opłacalna to ok. 6,30 zł/kg żywca. W ubiegłym i br. ceny skupu tuczników nie były większe od cen opłacalnych. Przewidywania na najbliższą przyszłość są bliżej nieokreślone, tzn. wzrost cen skupu spowodować może prawdopodobnie mniejszy skup tuczników w wyniku najniższego aktualnie pogłowiem trzody chlewnej od 5 lat, tj. ok. 11,5 mln szt., co z kolei jest wynikiem nieopłacalności tej produkcji w ostatnich latach.

Sytuacja na rynku bydła mięsnego nie jest stabilna, czyli że od IV kwartału ubr. i w br. ze względu na spadające ceny skupu w stosunku do cen tzw. minimalnych, czyli opłacalnych dla tego kierunku produkcji, opłacalność ta spada. Spowodowane jest to w głównej mierze spadającym eksportem mięsa wołowego w wyniku zakazu uboju rytualnego. Aktualnie koszt produkcji 1 kg żywca wołowego, (byki kl.A)  to ok. 6,74 zł, a bieżąca średnia cena rynkowa skupu (23 maja) to ok. 7,05 zł/kg brutto wagi żywej, czyli że cena skupu pokrywa koszty produkcji, ale nie daje opłacalność produkcji na poziomie parytetu dochodu, który daje dopiero cena ok. 7,29 zł/kg żywca. Przewidywania na najbliższą przyszłość są raczej dobre, bo ceny skupu dające opłacalność tej produkcji będą kształtowały się na większym do obecnego poziomie z możliwością wzrostów, po wznowieniu eksportu mięsa wołowego.  

Sytuacja na rynku mleka była w ubr. i jest aktualnie słaba, ze względu na niskie  ceny skupu w stosunku do cen tzw. minimalnych, czyli opłacalnych dla tego kierunku produkcji. Aktualnie koszt produkcji 1 litra mleka to ok. 1,23 zł, a bieżąca cena rynkowa skupu mleka ekstra (23 maja) to ok. 1,20 zł brutto za litr, czyli że cena skupu nie pokrywa całkowicie koszty produkcji i nie daje opłacalności produkcji. Cena tzw. opłacalna dla mleka to ok. 1,35 zł/litr. W ubr. ceny skupu mleka od czerwca stopniowo spadały, od 1,32 do 1,14 zł/l, a od początku tego roku stopniowo, wolno rosły do 1,20 zł/l aktualnie.  Przewidywania na najbliższą przyszłość są nieokreślone tzn. wzrost cen skupu mleka, czyli opłacalność produkcji spowodować może prawdopodobnie większe spożycie lub eksport wyrobów mleczarskich, choć w okresie letnim ceny te mają tendencję zniżkową.


Uwaga: wyliczenia sporządzone z uwzględnieniem dopłat obszarowych, tzw. paliwowej i do materiału siewnego, dla gospodarstw zrównoważonych nakładami pracy do normy UE.

Stąd wniosek, że w br. jedynie produkcja żywca wołowego w I kwartale dawała zadawalającą opłacalność produkcji, czyli parytet dochodu, porównywalny do średniego wynagrodzenia krajowego netto (wg GUS), a produkcja tuczników i mleka była i jest nadal nieopłacalna. Na wzrost opłacalności wszystkich kierunków produkcji w bieżącym roku duży wpływ będzie mieć sytuacja rynkowa w kraju, jak też na rynku unijnym i światowym.